Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 2016

Θρακομακεδονικά Διονυσιακά έθιμα: ΜΠΑΜΠΟΥΓΕΡΑ Καλής Βρύσης Δράμας.


-->
Αναδημοσίευση από 
Δραμινή εφημερίδα
 ΗΧΩ (2010)


Τα έθιµα του δωδεκαηµέρου αναβιώνουν και φέτος στο νοµό µας, στις 6-7-8 Ιανουαρίου, από τους κατοίκους του Μοναστηρακίου, της Πετρούσας, του Βώλακας, των Πύργων, του Ξηροποτάµου και της Καλής βρύσης.
Από αύριο οι κάτοικοι των οικισµών συµµετέχουν µαζικά στα δρώµενα και δηµιουργούν µοναδική ατµόσφαιρα για τους επισκέπτες.


Σας παραθέτουµε σήµερα στο τελετουργικό των «Μπαµπούγερων» της Καλής Βρύσης, τα οποία κατέχουν ξεχωριστή θέση στα δρώµενα του νοµού Δράµας.
«Μπαµπούγερα»
-->

Στην Καλή Βρύση Δράµας, το πανάρχαιο πνεύµα είναι ζωντανό.
Κυρίαρχο στοιχείο τα ¨ΜΠΑΜΠΟΥΓΕΡΑ», άνθρωποι µεταµφιεσµένοι, που το τριήµερο 6 – 7 – 8 Ιανουαρίου κάνουν την εµφάνισή τους στους δρόµους του χωριού.


Ένα δρώµενο που έχει τις ρίζες του στην λατρεία του θεού Διόνυσου.
Ο θεός Διόνυσος ήταν ο θεός της καρποφορίας, της ηδονής, της αµπέλου και του θεάτρου. Γυιός µιας χθόνιας θεάς, της Σεµέλης και του ουράνιου θεού Δία, καρπός µιας παράνοµης σχέσης που εξαιτίας αυτής, φυγαδεύτηκε στην Θράκη όπου µεγάλωσε εκεί.
Λατρεύτηκε στην περιοχή αυτή µε ιδιαίτερο πάθος, επειδή έδωσε την ελπίδα στον άνθρωπο και της ενθεής µανίας να υπερβεί τα όριά του. Απόδειξη της λατρείας αυτής που υπήρξε στην περιοχή είναι ο ναός του θεού Διόνυσου που ανακαλύφθηκε 2 χλµ.
Έξω από την Καλή βρύση.
Τα Μπαµπούγερα µε την εντυπωσιακή και επιβλητική µορφή τους ξεχύνονται στους δρόµους µετά τον Αγιασµό των υδάτων και χτυπούν µε το σακίδιο στάχτης , που κρατούν στο χέρι, τον κόσµο για να ξορκίσουν το κακό. Η µάσκα που γίνεται από δέρµατα ζώων έχει τη µορφή τράγου που συµβολίζει το ζώο που έχει δύναµη για ζωή.
Επίσης τα κουδούνια που ζώνονται στη µέση, βγάζουν ένα ήχο, για να ξυπνήσουν τη φύση.
Τέλος η καµπούρα που τοπουετείται πίσω στην πλάτη συµβολίζει τη γριά Μπάµπω που έχει αποδώσει τους καρπούς της ζωής (τους απογόνους).
Τα Μπαµπούγερα κατά την εποχή του Διόνυσου,
Ήταν οι Σάτυροι, οι ακόλουθοι του θεού Διόνυσου όπου γλεντούσαν µε µια ζωή ανέµελη µε κρασί και γλέντι.
Οι κωδωνοφόροι κάνουν αισθητή την παρουσία τους σε όλες τις ιστορικές περιόδους ανά τους αιώνες.
Λέγεται επίσης ότι αυτούς τους χρησιµοποίησε ο Μέγας Αλέξανδρος στις εκστρατείες του µε σκοπό να τραπούν σε φυγή οι ελέφαντες του βασιλιά της Περσίας, τροµάζοντας από τον ήχο των κουδουνιών. Επίσης επί τουρκοκρατίας κανένας Τούρκος φοροεισπράκτορας δεν πάτησε το πόδι του στην Καλή Βρύση για να πάρει το λεγόµενο «χαράτσι» - φόρος των Ελλήνων προς τους Τούρκους γιατί έκαναν εµφάνιση τα άγρια σε όψη Μπαµπούγερα και τους τροµοκρατούσαν µε αποτέλεσµα να τρέπονται σε φυγή.
Το έθιµο κορυφώνεται στις 8 Ιανουαρίου µε την αναπαράσταση του Διονυσιακού σατυρικού γάµου.
Σ’ αυτή τη γιορτή µεταµφιεσµένων κυριαρχεί ο αυθορµητισµός και ο ενθουσιασµός.
Το έθιµο έχει παγανιστικές ρίζες αλλά αργότερα εντάχθηκε στις Χριστιανικές γιορτές για να δώσει αφορµή για γλέντι και διασκέδαση. Είναι µια έξαρση της κοινωνίας για να ξεφύγει από την καθηµερινότητα και τα προβλήµατά της.


Καλή Βρύση:

Ο τόπος και οι άνθρωποι

Η Καλή Βρύση είναι ένα όµορφο παραδοσιακό χωριό που έχει πλούσια πολιτιστική κληρονοµιά.
Είναι ένα δηµοτικό διαµέρισµα του Δήµου Προσοτσάνης και ανήκει στο Νοµό Δράµας.
Βρίσκεται 23 km ΒΔ της πόλης της Δράµας, στις ΒΑ υπώρειες του Μενοίκιου όρους απέναντι από το Φαλακρό όρος και πολύ κοντά στο σπήλαιο του Αγγίτη.
Στην Καλή Βρύση µπορεί κάποιος να φτάσει είτε οδικώς, είτε σιδηροδροµικώς, είτε αεροπορικώς µέσω του αεροδροµίου Καβάλας.
Οι αποστάσεις από Αθήνα είναι 800 km, ενώ από Θεσσαλονίκη είναι 150 km και από το αεροδρόµιο της Καβάλας 75 km.

Οι κάτοικοι του χωριού ανέρχονται γύρω στους 700 και είναι κυρίως γηγενείς πολίτες στην καταγωγή τους, ενώ κάποιοι άλλοι κατάγονται από την Ανατολική Θράκη και τη Μ. Ασία.


Στο επάγγελµα ασχολούνται κυρίως µε τη γεωργία και την καλλιέργεια καπνού, σιτηρών και βαµβακιού ενώ τελευταία άρχισε να διαδίδεται και η αµπελοκαλλιέργεια.


Επίσης υπάρχουν και αρκετοί κτηνοτρόφοι, καθώς και λατόµοι στα λατοµεία µαρµάρου που υπάρχουν στην περιοχή.

Τους ανθρώπους τους χωριού τους διακρίνει η ζεστή φιλοξενία που παρέχουνστον επισκέπτη, καθώς και η αγάπη τους για την παράδοση, κρατώντας µε θρησκευτική ευλάβεια όλα τα ήθη και τα έθιµα που κληρονόµησαν.

Επίσης τους διακρίνει η αγάπη τους για το γλέντι και τη διασκέδαση.


Το χωρίο Καλή Βρύση όσο από γεωγραφικής θέσης αλλά όσο και από αρχιτεκτονικής άποψης και ένα από τα οµορφότερα χωριά της περιοχής, αλλά και από τα πιο ιστορικά.


Από την Καλή Βρύση πέρασαν διάφοροι κατακτητές ανά τους αιώνες.

Τη µεγαλύτερη καταστροφή έκαναν οι Βούλγαροι όπου έχασαν τη ζωή τους πολλοί κάτοικοι.

Η Καλή Βρύση έχει πλούσια πολιτιστική κληρονοµιά από τους προγόνους της.


Η διατήρηση της κληρονοµιάς αλλά και η συνέχισή της είναι το βαρύ χρέος όλων των κατοίκων.

Κύριος φορέας αυτού του χρέους είναι έχει αναλάβει ο «Πολιτιστικός Σύλλογος Καλής Βρύσης», ο οποίος ιδρύθηκε το 1983 και λειτουργεί έως και σήµερα µε 300 µέλη ενεργά.

Καθήκον του Συλλόγου είναι να πρωταγωνιστεί σε όλες τις πολιτιστικές εκδηλώσεις και να διατηρεί αναλλοίωτα τα ήθη και τα έθιµα.


Επίσης στο σύλλογο γίνεται εκµάθηση παραδοσιακών χορών καθώς και διδάσκεται σε οργανοπαίκτες παραδοσιακή γκάιντα και νταχαρές.


Η ιστορία του χωριού χάνεται στα βάθη των αιώνων.


Πρόσφατα 2 km έξω από το χωριό η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως, σύµφωνα µε τα ευρήµατα που βρέθηκαν εκεί ναό αφιερωµένο στο Θεό Διόνυσο.

Εκεί βρέθηκε και η κεφαλή του θεού σε ανάγλυφο που χρονολογείται από 3ο-4ο αιώνα π.χ.

Πολλά τα ήθη και έθιµα που υπάρχουν και αναβιώνουν εώς σήµερα σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. Κορυφαία εκδήλωση είναι το δρώµενο του Μπαµπούγερου που λαµβάνει χώρα στις 6, 7 και 8 Ιανουαρίου.


Ζωντανό δρώµενο µε ρίζες από τη Διονυσιακή λατρεία.


Κυρίαρχο στοιχείο στα Μπαµπούγερα, άντρες µεταµφιεσµένοι σε τραγόµορφη όψη που βγαίνουν στους δρόµους 3 µερόνυχτα για να ξορκίσουν το κακό και να ξυπνήσουν τη φύση µε τον ήχο των κουδουνιών που φορούν στη µέση.


Άλλες εκδηλώσεις είναι το «άναµµα της κούπας» το βράδυ της Κυριακής της Τυρίνης, είναι Πέµπτη µετά του Πάσχα η λιτανεία για το θεό, το πανηγύρι της Αγίας Μαρίνας στις 16-17 Ιουλίου, η γιορτή τσίπουρου αρχές Νοεµβρίου και πολλές άλλες γιορτές, οι οποίες δίνουν αφορµή για γλέντι και χορό.


Μια επίσκεψη στο χωριό γίνεται η αιτία ο περιηγητής να κάνει ως τόπο προορισµού του την Καλή Βρύση, γιατί µένει εντυπωσιασµένος από τις οµορφιές που έχει αυτός ο τόπος, αλλά και από τους ζωντανούς ανθρώπους που πλαισιώνουν αυτή την µικρή κοινωνίας.
Μια κοινωνία που ζει αρµονικά και προσπαθεί να ξεπεράσει τα προβλήµατά της µε συνεργασία όλων των µελών της.

 Αξίζουν πολλά εύσηµα σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που διατηρούν και συνεχίζουν ανά τους αιώνες αυτό που λέγεται ιστορία και πολιτισµός.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου