Καλλιθέα Δράμας: Ο γενναίος Μακεδονο­μάχος Δημήτριος Α. Βοζίκης

Βασίλειος Κ. Πασχαλίδης.

Ο Δημήτριος Βοζίκης ήταν ένας ηρωικός, γενναίος και έντιμος Μακεδο­νομάχος.

 Γεννήθηκε στην Καλλιθέα Δράμας κατά το έτος 1886 και σε ηλι­κία 18 ετών πήρε μέρος ως αντάρτης στον αγώνα εναντίον των κομιτατζήδων στην περιοχή Δράμας και Σερρών.

 Ήταν ενταγμένος στο Σώμα του καπετάν Δούκα και διακρίθηκε σε πολλές συγκρούσεις με τους Βουλγάρους κομιτα­τζήδες.

Το όνομά του τρόμαζε όλους τους εχθρούς του. Τα στοιχεία που υπάρ­χουν στη διάθεσή μας τον παρουσιάζουν αμείλικτο διώκτη κάθε εχθρού της πατρίδος.

 Οι αγώνες του που συνεχίσθηκαν μετά τον Μακεδονικό αγώνα κατά την διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων και αργότερα όχι μόνο στην περιοχή μας αλλά και στις περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Μακεδο­νίας, τον είχαν αναδείξει σ’ έναν υπέροχο αγωνιστή και πρόμαχο της Ελλη­νικής Ιδέας.

Ο καπετάν Δούκας είχε αντιληφθεί εγκαίρως τις αρετές του Βοζίκη και του ανέθετε τις πλέον επικίνδυνες αποστολές. Είχε μεγάλη αντίληψη, μυαλό πολύστροφο, ετοιμότητα δράσης, ευελιξία κινήσεων, μεγάλη σωματική αν­τοχή και ήταν επιδέξιος χειριστής των όπλων.

Ο καπετάν Δούκας εκτιμώντας την ικανότητα και την αξία του, τον είχε πάντοτε δίπλα του. Σε μια φωτογραφία μάλιστα που κυκλοφόρησε στα χρό­νια εκείνα ως καρτ-ποστάλ με λεζάντα στην ελληνική, τουρκική και γαλλική γλώσσα, ο Δημήτριος Βοζίκης παρουσιάζεται στα δεξιά του καπετάν Δούκα.

Οι αγώνες του Βοζίκη δεν σταμάτησαν με τη λήξη του Μακεδονικού αγώνα. Τους συνέχισε και μετά το έτος 1908. Παρακολουθούσε, επέμβαινε και τιμωρούσε τους κομιτατζήδες που κινούνταν ύποπτα.

Έτσι ο Βοζίκης έπαιρνε εντολές από το ελληνικό κομιτάτο και κατέβαι­νε τακτικά στη πόλη της Δράμας ντυμένος χανούμισσα. Παρακολουθούσε τις κινήσεις των κομιτατζήδων που τριγυρνούσαν στη πόλη κάθε φορά που γίνονταν το εβδομαδιαίο παζάρι. Η τουρκική χωροφυλακή προσπαθούσε να τον συλλάβει γιατί είχε επιβαρυντικά στοιχεία σε βάρος του.

Είχε σκοτώσει έναν φοβερό Βούλγαρο κομιτατζή με εντολή του ελληνι­κού κομιτάτου και η τουρκική αστυνομία είχε πληροφορίες ότι ήταν αυτός ο δράστης του φόνου.
 Οι Τούρκοι όμως είχαν και μία άλλη πληροφορία, πολύ σημαντική.
Εγνώριζαν ότι ο Βοζίκης περιφέρονταν κάθε τόσο στό παζάρι της πόλης ντυμένος με ρούχα χανούμισσας.
 Έτσι τον εντόπισαν σε μια κάθοδό του στη πόλη και τον συνέλαβαν.

Αυτό έγινε κατά το έτος 1910. Οδηγήθηκε στις φυλακές Δράμας και αργότερα των Σερρών, όπου, κατόπιν δίκης, καταδικάσθηκε σε κάθειρξη 18 ετών για το φόνο του κομιτατζή.

Κατόρθωσε όμως, έπειτα από 4 μήνες και 20 ημέρες να δραπετεύσει και να σωθεί πηγαίνοντας στην Ελλάδα.

Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-1913 εντάχθηκε στην 5η Μεραρ­χία και πολέμησε τους Τούρκους κάτω από τις διαταγές του Μεράρχου Ματθαιοπούλου.

Έλαβε μέρος στις πολύνεκρες μάχες για την απελευθέρωση του Λεχόβου και της Κλεισούρας που καταστράφηκε εντελώς από το τουρ­κικό πυροβολικό του Μπεκίρ-αγά.
Επίσης έλαβε μέρος στις μάχες για την απευλευθέρωση του Βογατσικού (οδομαχίες), της Σιατίστης, όπου έπαθε πα­νωλεθρία το τουρκικό απόσπασμα του Αρίφ-Ασλάν, της Νεγκοβάνης, του Αμυνταίου και της Μπίλιστας.

Το έτος 1913, μετά την απελευθέρωση της Δράμας και της περιοχής της από τους Βουλγάρους, ο Βοζίκης επανέρχεται στο χωριό του, αναπαυμένος ότι έκανε το καθήκον του προς την Πατρίδα.

 Δεν πέρασαν όμως παρά λίγα χρόνια και το 1916 έρχονται ξανά για δεύτερη φορά οι Βούλγαροι στην περιοχή μας και δεν χάνουν καμιά ευκαιρία για να εκδικηθούν τους Έλλη­νες και κυρίως τους Μακεδονομάχους.

 Έτσι μεταξύ άλλων Μακεδονομάχων που είχαν προγραμμένους και επικηρυγμένους είχαν και τον Βοζίκη που τον συνέλαβαν αμέσως και τον έκλεισαν στις φυλακές του Νευροκοπίου (σημ. στη Βουλγαρία).

Στη φυλακή παρέμεινε μόνο 45 ημέρες γιατί κατόρθωσε να δραπετεύσει σκοτώνοντας τους φύλακές του. 

Για την πράξη του αυτή και για το παρελ­θόν του οι Βούλγαροι τον επικήρυξαν και όρισαν το ύψος της στο ποσό των 150.000 Λέβα. 

Ο Βοζίκης έπειτα απ’ αυτό αναγκάσθηκε να παραμείνει στα βουνά και να αποφεύγει κάθε επαφή με το χωριό του και με τους δικούς του γιατί γνώριζε ότι τους παρακολουθούσε η Βουλγαρική κατασκοπεία.

Άλλωστε οι Βούλγαροι είχαν συλλάβει την σύζυγό του Αναστασία και το μονάκριβο ανήλικο αγόρι του και τους κρατούσαν ως ομήρους. Από τότε όμως οι άνθρωποι δεν έδωσαν σημεία ζωής και έγινε πιστευτό ότι τους σκότωσαν.

Ο Βοζίκης είχε επαφή μόνο με τις Σέρρες, όπου υπήρχε μυστική ελλη­νική οργάνωση.

Η εντολή που δόθηκε στον Βοζίκη, ήταν ρητή και σαφής.
Έπρεπε να σκοτώσει τον μόνιμο ταγματάρχη του βουλγαρικού στρατού Αλέξανδρο Κίτσωφ, που φέρονταν ο οργανωτής των Βουλγάρων κομιτατζήδων στη περιο­χή αυτή.

Ο Βοζίκης δεν κατόρθωσε να βρει και να σκοτώσει τον ταγματάρχη, αλλά βρήκε την σύζυγό του Ευδοκία και τον γιο του Στέφανο, τους οποίους απήγαγε και τους κράτησε ομήρους.

Από εδώ και πέρα αρχίζει μια άλλη ιστορία μεταξύ του γενναίου αυτού τέκνου της Καλλιθέας και της συζύγου του ταγματάρχη, που έχει μυθιστορη­ματική πλοκή.

 Για την ιστορία αυτή και για ορισμένες άλλες πτυχές της δράσης του Βοζίκη (τιμωρός καταδότη κ.α.) θα γράψουμε σε άλλο σημείωμά μας εφόσον διασταυρώσουμε τα στοιχεία μας και με άλλες πηγές.

Μετά την εκδίωξη των Βουλγάρων, ο Βοζίκης γύρισε στο χωριό του και αφοσιώθηκε στην καλλιέργεια των χωραφιών του, χωρίς να παραλείπει να ενδιαφέρεται και για την τιμωρία των εχθρών της Μακεδονίας.

Κατά την τρίτη βουλγαρική κατοχή 1941-1944 κατατάχθηκε στις ανταρτικές ομάδες του Μποζ-νταγ και πολέμησε τους Βουλγάρους σε πολλές μάχες.

Ο Βοζίκης πέθανε σε μεγάλη ηλικία στο χωριό του Καλλιθέα αφού έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ευτυχισμένος. Είχαν αναγνωρισθεί από την Πολιτεία οι αγώνες του και δεν έμεινε τίποτε άλλο σ’ αυτόν από το να ζει μόνο με τις αναμνήσεις του.