του Αθανασίου Α. Αγγελόπουλου.
"ΒΟΡΕΙΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ"
Ο Ελληνισμός της Στρωμνίτσης.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΟΥΚΟΥΔΕΑΣ
Ευάγγελος Κουκουδέας, ως Μακεδονομάχος, ψυχογιός του οπλαρχηγού Ιωάννη Δέστιχα στη λίμνη Γιαννιτσών. |
Ύπηρέτησεν εις τό βασιλικόν ναυτικόν ώς δίοπος.
’Έλαβε μέρος εις τον άνταρτικόν άγώνα ύπό τον Καπετάν Νικηφόρον, άξιωματικόν τού ναυτικου , μετέπειτα ναύαρχον, έντός της λίμνης Γιαννιτσών.
Κατά τον ιταλοτουρκικόν πόλεμον του 1911-1912, μετά τήν κατάληψιν της Δωδεκανήσου ύπό των ’Ιταλών, κατά τό θέρος του 1912, έπί κεφαλής άποβατικου άνταρτικου σώματος, προλαμβάνων τήν ιταλικήν κατοχήν της νήσου ’Ικαρίας, κατέλαβε τήν νήσον προ της κηρύξεως των βαλκανικών πολέμων, και άνεπέτασε τήν έλληνικήν σημαίαν, αύτοανακηρυχθείς κυβερνήτης της νήσου.
Οί κάτοικοι της νήσου είχαν ήδη καταργήσει τάς τουρκικάς άρχάς άπό του ’Ιουλίου 1912.
Ειχεν άποφοιτήσει άπό τήν γυμνασιακήν σχολήν των ’Αθηνών. Κατά τον А' παγκόσμιον πόλεμον ύπηρέτησεν ώς έφεδρος άξιωματικός του πεζικού , έν συνεχεία μετά τήν μονιμοποίησίν του έπολέμησεν εις τήν Μ. ’Ασίαν.
Μέ τήν κατάρρευσιν του μικρασιατικού μετώπου ήχμαλωτίσθη ύπό των Τούρκων.
Μετά τήν έπιστροφήν του έκ της αιχμαλωσίας συνέχισε τήν υπηρεσίαν έν τώ στρατώ και εφθασε μέχρι του βαθμου του Συνταγματάρχου.
ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΡΩΜΝΙΤΣΙΩΤΩΝ.
Έπί τουρκοκρατίας, και κυρίως τό δεύτερον ήμισυ του 19ου αιώνος, κατά τήν περίοδον δηλαδή των εθνικών αγώνων (1870-1913), όλοι οί 'Έλληνες κάτοικοι Στρωμνίτσης έπέδειξαν ιδιαιτέραν έθνικήν έξαρσιν αλλά και παράτολμον ζήλον πρός ύποστήριξιν των έθνικών αύτων ύποθέσεων, έναντι ’Ανθελλήνων της πόλεως και της έπαρχίας Στρωμνίτσης.
Κατωτέρω και άφού έξέθεσα τούς εθνικούς άγώνας όπως τούς εζησα, προβάλλω τούς πρωταγωνιστάς της εθνικής ύποθέσεως Στρωμνιτσιώτας, παραδεκτούς γενικώς ύφ’ όλης της κοινωνίας των Στρωμνιτσιωτών.
Πρόκειται δια τούς Νικόλαον Άγγειοπλάστην, Βασίλειον Ζωγράφου, Κωνσταντίνον Ίωαννίδην, Χατζηγρηγόριον Καραμανώλην, Νικόλαον Οικονομίδην, Χαράλαμπον Καραμανώλην, Νικόλαον Τριγκόζην, Νικόλαον Λιώτην, Γεώργιον Κύρου, ’Αθανάσιον Βέλκον, Γεώργιον Χατζηγεωργίου, Κωνσταντίνον Σταμπουλήν, Νικόλαον Άντωνιάδην, Εμμανουήλ Κωνσταντίνου, Γεώργιον Χατζηγωγούσην, Ευάγγελον Κουκουδέαν, Ίωάννην Μίσιου, Νικόλαον Κολιούσκαν, Πέτρον Κοκκίδην, Δημήτριον Νέτσον, Ευθύμιον Κολτσάκην, Μαρίαν Οίκονομίδου, ’Άνναν Ίωσηφίδου, Ίωάννην Τσοχατζήν, Λεωνίδαν Παπαδιονυσίου, Νικόλαον Μπόνην και Ζήσην Βέρρον.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ Δ. ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΗΣ
Άποφοιτήσας της όγδοης τάξεως του σχολείου Στρωμνίτσης ήκολούθησε τό έπάγγελμα του πατρός του, άφού ειδικεύθη εις Βελεσσά, οπού ήκμαζε τότε ή άγγειοπλαστική.
Έπιστρέψας έκ Βελεσσών εις Στρωμνιτσαν έδημιούργησεν ειδικόν έργαστήριον, πρωτότυπον δια την έποχήν του, εις την πρός βορράν εξοδον της πόλεως.
'Υπηρέτησεν ως γραμματεύς της μητροπόλεως, από της θέσεως δέ ταύτης εδειξε μεγάλην προσήλωσιν εις τα καθήκοντα του, ώστε νά προκαλέση την έκτίμησιν τού μητροπολίτου, ό όποιος, όταν το 1902 μετέβη εις το Πατριαρχειον Κωνσταντινουπόλεως νά άναλάβη καθήκοντα Συνοδικού, ήθελε νά τον παραλάβη μαζί του δι’ άνωτέρας σπουδάς εις ίερατικήν σχολήν' λόγω άρνήσεως των γονέων του έματαιώθη ή μετάβασίς του εις Κωνσταντινούπολην.
"Οταν έξεδηλώθη έπικινδύνως ή βουλγαρική προπαγάνδα πρός προσηλυτισμόν της ελληνικής νεολαίας δια νά έμπλακή εις την άντεθνικήν προσπάθειαν δια των απατηλών συνθημάτων περί αύτονομίας της Μακεδονίας, ή Μακεδονία δια τούς Μακεδόνας, ό Νικόλαος ’Αγγειοπλάστης πρώτος έπρότεινεν εις τούς συνομήλικες και φίλους του νά οργανωθούν και νά σκεφθούν τίνι τρόπω θά άντιμετώπιζον την δημιουργουμένην κατάστασιν.
"Ολοι άπεδέχθησαν τήν πρότασίν του και τήν 12ην Σεπτεμβρίου 1904 συνήλθον εις πρώτην συνεδρίασιν εις τό σπίτι του. Τήν 11ην Σεπτεμβρίου ώρκίσθησαν οί πλέον έχέμυθοι:
Νικόλαος Κ. Παπακωνσταντίνου, Νικόλαος Τσάτσης, Παντελής Ντουλμπέρης, Δημήτριος Κ. Άβράσης, Λεωνίδας Παπαδιονυσίου και Νικόλαος ’Αγγειοπλάστης, εις πρώτην δέ μετάβασιν τού τελευταίου εις Θεσσαλονίκην ένεσωματώθη εις τήν ομάδα των εξ και ό έν Θεσσαλονίκη μονίμως κατοικών
Νικόλαος Μπόνης, ό όποιος κατά τον Μακεδονικόν ’Αγώνα ύπήρξεν ό σύνδεσμος μεταξύ Στρωμνίτσης και Θεσσαλονίκης, που τό κέντρον του Μακεδονικού Άγώνος ύπό τήν καθοδήγησιν τού Γενικού Προξενείου Ελλάδος έν Θεσσαλονίκη.
Μετά τήν όρκομωσίαν της όμάδος, μέλη της παρουσιάσθησαν εις τον μητροπολίτην Γρηγόριον, μάρτυρα των Κυδωνιών κατά τό 1922, εις τον όποιον έγνώρισαν τήν ληφθεισαν άπόφασίν των.
Ούτος ηύλόγησε τήν άπόφασίν των, εύχηθείς καλήν επιτυχίαν όπως έλέχθη και εις άλλο σημειον.
Ή πρώτη μέριμνά των έστράφη πρός άνεύρεσιν όπλων καταλλήλων δια τον άγώνα έναντίον των οργάνων της βουλγαρικής προπαγάνδας, τά όποια ήσαν πάνοπλα και έτοιμα νά προβούν εις τρομακτικά έπεισόδια και κακουργήματα.
'Ωρισμένοι έκ των συνομιλήκων των είχαν ήδη έμπλακή εις τά δίκτυα της προπαγάνδας και προσεπάθουν νά παρασύρουν και άλλους.
Ειχεν άναγνωρισθή ύπ’ αύτων ό ’Αγγειοπλάστης ως αρχηγός, διότι έγνώριζον τήν δυναμικότητά του.
'Η βουλγαρική προπαγάνδα, άφου άπέτυχεν εις τάς προσπαθείας της νά παρασύρη τήν ομάδα ’Αγγειοπλάστη, άπεφάσισε νά τήν έξοντώση.
Κατά τήν 17ην Μαιου είχε γίνει ή πρώτη απόπειρα δολοφονίας τού ’Αγγειοπλάστου έντός αυτού τού έργαστηρίου του, όταν άντελήφθη όμως τούτο εσπευσε νά έπιτεθή κατά τού δράστου μέ τό μοναδικόν όπλον του, τήν δίκοπον μάχαιραν ό δράστης έγκατέλειψεν αμέσως τά σχέδια του.
Τήν 12ην ’Οκτωβρίου 1904 ήκολούθησεν ή δευτέρα άπόπειρα, κατά τήν όποίαν έφονεύθη ό Νικόλαος Παπακωνσταντίνου, έτραυματίσθη ό ’Αγγειοπλάστης εις τον βραχίονα, τήν στιγμήν πού άοπλος είχε συλλάβει τον δράστην και προσεπάθει νά τού άποσπάση τήν μάχαιραν, ο τρίτος της παρέας Παντελής Ντουλμπέρης ούδέν έπαθεν.
Ή τρίτη άπόπειρα εναντίον του δια πιστολιού ύπό δύο δολοφόνων άπέτυχεν- πάλιν άοπλος ό ’Αγγειοπλάστης έκυνήγησε τούς δράστας του έως τήν εξοδον της πόλεως.
Έκει προφθάσας τον ενα τον έκτύπησε μέ τό μπαστούνι του και τον ερριξε κατά γης, οπότε, παρατυχόντες δύο Τούρκοι στρατιώται τούς συνέλαβον και τούς ώδήγησαν εις τήν άστυνομίαν.
Ειχεν όρκισθή νά έκδικηθή τό αίμα του θείου του έκ μητρός Παντελή Γουγούση, πρώτου θύματος των Βουλγάρων, κατά τό 1877, ό όποιος ήτο απ’ εύθείας άπόγονος του Φιλίππου Ίωάννου Ήλιάδη.
Κατά τον έλληνοβουλγαρικόν πόλεμον έπολέμησεν ως έθελοντης εις τά σώματα προσκόπων, ως έκαλούντο τά τάγματα μακεδονομάχων, ύπό τάς διαταγάς αξιωματικών, έπίσης Μακεδονομάχων.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ (ΝΤΕΛΗ ΒΑΣΙΛΗΣ)
Προ της όργανώσεως της νεολαίας πρός δρασιν κατά της βουλγαρικής προπαγάνδας, τήν 20ήν ’Απριλίου 1904, έγένετο άπόπειρα δολοφονίας κατά του Βασιλείου Ζωγράφου, του έπωνομασθέντος Ντελή Βασίλη, δια τό άτίθασον του χαρακτήρος του και τήν άθυροστομίαν του. Ούτος ύπήρξε γόνος οικογενείας πρωταγωνιστούσης εις τούς έθνικούς άγώνας.
Ό πράγματι Ντελή Βασίλης ήτο ατρόμητος, ή απόπειρα δολοφονίας του ήστόχησε, διότι ή σφαίρα προσκρούσασα εις τό ώρολόγιον της τσέπης του έξωστρακίσθη χωρίς καν νά τραυματισθή ό ίδιος.
Ήτο ή πρώτη δολοφονική ενέργεια των Βουλγάρων εις Στρώμνιτσαν- δι’ αυτης ήθελον νά τρομοκρατήσουν τήν έλληνικήν νεολαίαν και νά εκβιάσουν αύτήν εις προσχώρησιν πρός τήν αύτονομιστικήν δρασίν των.
Ο Ντελή Βασίλης, χωρίς νά έκδηλώση εις κανένα τάς προθέσεις του, μόνος του έλαβε τήν άπόφασίν νά άντιδράση κεραυνοβόλως.
’Έτσι, τήν έπομένην της κατ’ αύτου απόπειρας, μετέβη εις τό μαγειρειον του Ίωάννου Ίωσηφίδου, τό όποιον είχε παράθυρον πρός τήν αύλήν της κατοικίας του βουλγάρου έξαρχικού επισκόπου Γερασίμου- εύθύς ώς άντελήφθη τον επίσκοπον περιπατου ντα εις τήν αύλήν τον έπυροβόλησεν, ήστόχησεν όμως κατά τήν σκόπευσιν και έτσι διέφυγεν ούτος τον θάνατον.
’Ατάραχος ό Βασίλειος Ζωγράφος έξήλθε του έστιατορίου.
Μετά τινας ώρας συνελήφθη και έφυλακίσθη, μετ’ όλίγας ήμέρας άπεστάλη εις Θεσσαλονίκην, όπου ένεκλείσθη εις τάς φυλακάς Έπταπυργίου.
Μετ’ όλιγοχρόνιον φυλάκισίν του άπελύθη μέ τήν ύποχρέωσιν νά μή έπιστρέψη εις Στρώμνιτσαν ώς άνεπιθύμητος έκει δια λόγους δημοσίας τάξεως.
Παρέμεινεν εις Θεσσαλονίκην, άλλ’ ανήσυχος χαρακτήρ δεν ηύχαριστειτο εις ήρεμον βίον. Καθημερινώς συνειργάζετο μέ τούς αρμοδίους του Προξενείου διευθυντάς και όργανωτάς τού Μακεδονικού Άγώνος και έξετιματο ιδιαιτέρως άπό τον Γενικόν Πρόξενον Λάμπρον Κορομηλαν, την ψυχήν τού άγώνος.
'Όπως ήτο ζωηρός και άνήσυχος ό Βασίλειος Ζωγράφος είχε κινήσει τήν προσοχήν των τουρκικών άρχών, παρηκολουθειτο εις δλας του τάς κινήσεις, πλήν ούτος μέ τήν ιδιότητα και τον χαρακτηρισμόν τού Ντελή Βασίλη εδιδε άστεϊον τόνον εις τάς ένεργείας του και άπέφευγε τά κακά συναπαντήματα, χρησιμοποιών έν τώ μεταξύ και τά χρυσά βέλη, δωροδοκών τά κατώτερα όργανα της άστυνομίας.
Κατά τάς ημέρας των άπόκρεω τού 1905 έφωράθη μεταφέρων μάσκας δια τάς μεταμφιέσεις της νεολαίας έν Στρωμνίτση, έθεωρήθη ύπό των άρχών δτι θά τάς έχρησιμοποίει δια σκοπούς άντιδραστικούς και ύπό τήν ύποψίαν αύτήν έφυλακίσθη έκ νέου εις τάς φυλακάς τού Έπταπυργίου.
Εις τάς φυλακάς τήν περίοδον εκείνην έκρατουντο όλοι οί δι’ έθνικήν δρασιν κατηγορούμενοι, οί κατά τάς μεταξύ τουρκικού στρατού και άνταρτικών σωμάτων συμπλοκάς αιχμαλωτιζόμενοι άντάρται, ώς και βούλγαροι κομιτατζήδες.
Και εις τήν φυλακήν ό Ντελή Βασίλης δεν εμεινεν αδρανής, και έκεϊ έξεμεταλλεύθη τό παρατσούκλι τού Ντελή Βασίλη, και παρίστανε τον Ντελή" ήτο ό άσύδοτος των φυλακών.
Μέ όλους τούς άρχιφύλακες ήτο φιλικώτατα συνδεδεμένος, και χρησιμοποιώντας μπαχτσίσι άφειδώς κατώρθωνε νά προσφέρη άφαντάστους ύπηρεσίας εις τον άγώνα και έν φυλακή εύρισκόμενος.
Έτόνωνε τό ήθικόν πάντων των άδυνάτου χαρακτήρος άγωνιστων φυλακισμένων, ένεθουσίαζε τούς ζωηρούς νέους τήν ήλικίαν κρατουμένους άντάρτας και γενικά ήτο ό προστάτης των εις τάς φυλακάς. Τήν δρασιν του εις τάς φυλακάς παρηκολούθησα προσωπικώς, διότι ήμην ό σύνδεσμος τού Προξενείου μέ τούς κρατουμένους εις τό Έπταπύργιον άγωνιστάς και ειδικώς μέ τον Ντελή Βασίλην.
Μετά όλιγόμηνον κράτησίν του άπελύθη έκ των φυλακών, άλλ’ ύπό τον όρον νά άναχωρήση έκτος των ορίων της Μακεδονίας.
’Έτσι άνεχώρησε δι’ ’Αλεξάνδρειαν, όπου είργάσθη εις τά μεγάλα καταστήματα Χωρέμη - Μπενάκη μέχρι τού θανάτου του, ό όποιος έπήλθε λόγω χρονίου νοσήματος, όπερ άπεκόμισεν ώς παράσημον δια τάς τόσας ύπηρεσίας του.
Εύρισκόμενος εις ’Αλεξάνδρειαν δεν έλησμόνησε τήν πατρίδα του, τήν άγαπημένην του Στρώμνιτσαν.
Μετά τήν άνακήρυξιν τού Τουρκικου Συντάγματος κατά τό 1908 και τήν χορήγησιν άμνηστείας δι’ όλας τάς πολιτικου περιεχομένου πράξεις, νοσταλγός έπεσκέφθη τήν Στρώμνιτσαν κατά τό Πάσχα τού 1909.
Μετά τον θάνατόν του δια διαθήκης έκληροδότησε τά 3/4 της κινητης και ακινήτου περιουσίας του εις τήν Κοινότητα της Στρωμνίτσης. δια τήν πράξίν του ταύτην έκηρύχθη μέγας εύεργέτης .
Ήσχολήθην ιδιαιτέρως κάπως μέ τον Βασίλειον Ζωγράφον, διότι έξετίμησα τον άκραιφνή, ειλικρινή και άνιδιοτελή πατριωτισμόν του, τον ένθουσιώδη χαρακτήρα του ώς και τήν πρός τήν Πατρίδα Ελλάδα πλήρη άφοσίωσίν του.
'Ως προανέφερον, εις τάς δύο περιπτώσεις της φυλακίσεώς του, έφηβος έγώ τότε, ήμην ό σύνδεσμός του μέ τό Γενικόν Προξενεϊον της Ελλάδος, μεταφέρων οδηγίας και αλληλογραφίαν εις έξαιρετικάς περιπτώσεις.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
Ό Κωνσταντίνος Ίωαννίδης μετά της μητρός του ώς διδάσκαλος έν Κων/πόλει. |
"Οταν υπηρετεί εις Θεραπειά Κωνσταντινουπόλεως, τό 1906, έγνωρίσθη μέ τον εις τήν Πρεσβείαν ύπηρετουντα
τότε Ίωνα Στ. Δραγούμην,
ό όποιος, σαγηνευθείς άπό τήν πατριωτικήν φλόγα του Ίωαννίδη και έκτιμήσας τήν άκαμπτον δραστηριότητά του, εισηγήθη άρμοδίως και έπέτυχεν τήν αποστολήν τού Ίωαννίδη εις τό Μοναστήριον (Βιτώλια) εις ειδικήν ύπηρεσίαν παρά τω Έλληνικώ Προξενείω και πρός κάλυψιν των ένεργειών του άπεσπάσθη ώς επιθεωρητης των δημοτικών σχολείων δλης της περιφερείας του νομου εις τήν όποίαν περιελαμβάνοντο αί περιοχαί Πρεσπών, Άχρίδος, Στρούγκας, ’Άνω και Κάτω Μπελίτσα Πελαγωνίας μέχρι Μοριχόβου, Περλεπέ, Κρουσό- βου, Φλωρίνης, ’Αμυνταίου, Καστοριάς, Κορυτσας, Κοζάνης, Πτολεμαιδος, ’Αρνίσσης και ’Εδέσσης.
'Ο Κωνσταντίνος Ίωαννίδης, φύσις ζωηρά μέ πνευμα σπινθηροβόλον, διαρκώς περιώδευεν έν μέσω πλείστων κινδύνων νύκτα και ήμέραν ύπό τό κάλυμμα του έπιθεωρητου των σχολείων και ένεθάρρυνε και διεφώτιζεν ιερείς, διδασκάλους και πιστούς νά έμμένουν εις τήν έθνικήν ιδέαν.
Εις εκθεσιν του Γενικου Έπιθεωρητου Δυτικής Μακεδονίας μετά τήν άπελευθέρωσιν άναφέρονται τά άκόλουθα:
«Ό κ. Ίωαννίδης, ώς γνωστόν, εχει προσφέρει έπί Τουρκοκρατίας μεγάλας υπηρεσίας εις τήν έν Μακεδονία έκπαίδευσιν, πολλάκις δέ έξέθετεν εις κινδύνους τήν ζωήν του, ώς έν Κωστενέτς (σημερινή 'Ιεροπηγή Καστοριάς), κατά τό 1907, οπότε έλιθοβολήθη ύπό των οργάνων του άρχικομιτατζή Κορσάκωφ και θά έσφάζετο, έάν δέν κατέφθανον οί Τουρκοι χωροφύλακες».
Τόσον ήτο τό μίσος των Βουλγάρων κατά του Ίωαννίδη ώστε, έπειδή δέν κατώρθωσαν νά τον έξοντώσουν, παρά τάς έπιμόνους προσπαθείας των, διέπραξαν τό άνόσιον κακούργημα νά πυρπολήσουν τήν έν Στρωμνίτση οικίαν του, εις τήν όποίαν διέμενε μόνη ή μήτηρ του,
ή όποια και έκάη ζωντανή.
Μετά τήν άπελευθέρωσιν του 1913, οί έν τω Προξενείω Μοναστηριού αρμόδιοι του Έθνικου Μακεδονικου ’Αγώνος έκτιμώντες τά προσόντα του Ίωαννίδη ώς και τάς προγενεστέρας του έθνικάς υπηρεσίας εισηγήθησαν άρμοδίως ώστε νά άνατεθου ν εις αύτόν τά καθήκοντα του πρώτου 'Υποδιοικητου εις τήν περιφέρειαν Κορεστίων (Βίτσι), μέ έδραν τό χωρίον Κονομπλάτι (σημερινόν Μακροχώρι)- περί τά 4 χιλιόμετρα άπό αύτό κειται τό χωρίον Στάτιστα (σήμερον Μελας), οπού έ'πεσεν ό Παυλος Μελας τον ’Οκτώβριον του 1904.
Εις τό πρόσωπον του Ίωαννίδη εύρέθη ό πλέον κατάλληλος εις τήν κατάλληλον θέσιν.
Βραδύτερον ό Ίωαννίδης παρητήθη άπό τήν Δημοσίαν 'Υπηρεσίαν και συνέχισε τούς έθνικούς του αγώνας ώς δημοσιογράφος, έγκατασταθείς δέ μονίμως εις Φλώριναν έξέδωσε έφημερίδα άπό τάς σελίδας της όποίας ούδέποτε ελειπον άρθρα έθνικου περιεχομένου.
Ή κατοχή του 1941 τον εδρε γέροντα άσκητεύοντα εις ενα έρειπωμένον τουρκικό σπίτι, άνευ οπουδήποτε πόρου ζωής, συντηρούμενον άπό παλαιούς συναγωνιστάς του, του Μακεδονικου ’Αγώνος.
Ό Ίωαννίδης έγκατέλειψε τον κόσμον εις ηλικίαν 93 έτών, κατά τήν άνοιξιν του 1966, μέ τό πικρόν παράπονον ότι, δια λόγους εντελώς τυπικούς, δεν κατέστη δυνατόν νά του δοθή μικρά σύνταξις έκ μέρους του Δημοσίου δια τάς τόσας έθνικάς υπηρεσίας του, μολονότι τού είχαν άναγνωρισθή 29 συντάξιμα έτη άπό τό Έλεγκτικόν Συνέδριον, έλειπεν δμως τό τυπικόν μέρος, ότι δέν είχε συμπληρώσει δεκαετή υπηρεσίαν επί ελληνικής διοικήσεως, δηλαδή μετά τήν άπελευθέρωσιν.
Τό κενόν αύτό, καίτοι πολύ άργά, άνεπλήρωσεν ή Φιλεκπαιδευτική Εταιρία ’Αθηνών μέ χιλιόδραχμον μηνιαίαν έπιχορήγησιν.
'Η ’Ακαδημία ’Αθηνών, κατά τήν πανηγυρικήν Συνεδρίασίν της, της 28ης Δεκεμβρίου 1957, άπένειμε εις τον Ίωαννίδην άργυρούν βραβεϊον μετά χρηματικού εκτάκτου επιδόματος 15.000 δραχμών, δια τάς πολλαπλάς αύτού ύπηρεσίας πρός τήν Πατρίδα.
"Οταν ό τότε Πρόεδρος της ’Ακαδημίας άείμνηστος Πουλίτσας, άνεφέρθη εις τήν δραματικήν περίπτωσιν τού ύπό της ’Ακαδημίας βραβευθέντος πρώην Έπιθεωρητού, ρίγη συγκινήσεως διέτρεξαν πάντας τούς παρισταμένους εις τήν πανηγυρικήν συνεδρίασίν, έν κατακλεϊδι άνεγνώσθη έπιστολή τού Ίωαννίδου πρός τον Πρόεδρον της ’Ακαδημίας, δι’ ής έδήλωνε δτι λόγω γήρατος δέν ήδύνατο νά παραστή και έξέφραζε τήν εύγνωμοσύνην του πρός τό Έθνικόν 'Ίδρυμα μέ τήν δήλωσιν:
«Δέν μνησικακώ όμως ποσώς, και φιλοσοφών έπί τού θέματος της ζωής, φρονώ δτι ό άνθρωπος γεννάται δια τήν πατρίδα πρωτίστως. Έγώ τουλάχιστον ώς Βόρειος 'Έλλην ειχον πάντοτε έμβλημά μου τό παν δια τήν πατρίδα, δια τούτο και προσέφερα δι’ αύτήν τό παν, οικογένειαν, χρηματισμόν, άνεσιν, εύτυχίαν, δεχθείς φιλοσοφικώς πασαν στέρησιν, άρκει νά μεσουρανή διαρκώς εις τό στερέωμα περίλαμπρον και φωτίζον τήν οικουμένην τό άστρον της Ελλάδος».
Μετά τήν άνάγνωσιν της έπιστολής ταύτης έσείσθη ή αίθουσα της ’Ακαδημίας άπό ζωηρώτατα και παρατεταμένα χειροκροτήματα, ό δέ παριστάμενος άείμνηστος Βασιλεύς των Ελλήνων Παύλος έχειροκρότει όρθιος.
Εις τήν πανηγυρικήν ταύτην συνεδρίασίν παριστάμην ώς άντιπρόσωπος τού Ίωαννίδη.
Αύτός ύπήρξεν ό Κωνσταντίνος Ίωαννίδης, άξιον τέκνον της Στρωμνίτσης.
ΧΑΤΖΗΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΩΛΗΣ
'Υπηρέτησε τήν κοινότητα ποικιλοτρόπως, διατέλει συνεχώς μέλος της δημογεροντίας, ήτο φιλάνθρωπος, γενναιόδωρος και άφειδής εις τάς παροχάς πρός τήν κοινότητα, ιδία δταν αύτη άντιμετώπιζεν οίκονομικάς δυσχερείας. δια τάς πολλαπλάς ταύτας ύπηρεσίας του πρός τήν κοινότητα και τήν έκκλησίαν έλαβε τό όφφίκιον τού άρχοντος Μεγάλου Λογοθέτου.
’Ετάφη, τιμής ένεκεν, εϊς τον περίβολον της έκκλησίας τού 'Αγίου Δημητρίου.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ
'Υπηρέτησε τήν κοινότητα και τήν εκκλησίαν- διετέλει συνεχώς έπίτροπος της εκκλησίας άφωσιωμένος μέ έξαιρετικόν ζήλον εις τά καθήκοντα του και πολλάκις εις βάρος των ιδίων του άσχολιών.
Κατά τον Μακεδονικόν ’Αγώνα ήτο εις των κυριοτέρων συνεργατων τού έν Στρωμνίτση έκπροσώπου τού Κεντρικου Κομιτάτου, Βλασίου Ντάλη.
Άνελάμβανε νά φέρη εις πέρας επικινδύνους άποστολάς άπαραιτήτους δια τον άγώνα, δια τήν τοιαύτην δρασιν του δέ ειχεν έπικηρυχθή ύπό των Βουλγάρων και ή ιδιωτική του έργασία τού παντοπώλου κατεστράφη λόγω τού οικονομικού πολέμου, τον όποιον τού έκήρυξε τό βουλγαρικόν κομιτατον.
Μ’ όλας τάς πιέσεις αύτάς και τούς κινδύνους πού διέτρεχεν, έμεινεν άκλόνητος εις τον άγώνα του κατά των Βουλγάρων.
'Ο Βλάσης Ντάλης τον έξετίμα ιδιαιτέρως δια τήν ένεργόν συμβολήν του εις τον άγώνα.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΩΛΗΣ
Διδάσκαλος άρχικώς, δικηγόρος τουρκομαθής μεταγενεστέρως, γόνος οικογενείας, ή οποία προσέφερε πάρα πολλά εις τούς εθνικούς άγώνας.
Εις τήν κατοικίαν του έγένοντο συγκεντρώσεις πρός λήψιν αποφάσεων δι’ έθνικάς ένεργείας, έκεϊ έγινεν ή ορκωμοσία της νεολαίας και έκεϊ ήτο τό κέντρον των διερχομένων άνταρτων και τό καταφύγιον των τραυματιών.
Ή γρηά μητέρα του μετέφερε έκ Στρωμνίτσης τά όπλα εις τό έν Ζιμπόβω άγρόκτημα τού υίου της Βασιλείου, ό όποιος μονίμως διαμένων εις αύτό ήτο ή ψυχή τού άγώνος εις τά πέριξ χωρία.
Ό Χαράλαμπος ώς διδάσκαλος άρχικώς ύπηρέτησεν εις τά σχολεία της Στρωμνίτσης, ταυτοχρόνως ήτο έκ των σημαντικωτέρων βοηθών τού Βασίλη Ντάλη, άκάματος έθνικός έργάτης- ώς τουρκομαθής ένεγράφη εις τήν έν Θεσσαλονίκη τουρκικήν νομικήν σχολήν, διετέλει γραμματεύς της έν Θεσσαλονίκη Εθνικής Επιτροπής, ή οποία συνειργάζετο μέ τό 'Ελληνικόν Προξενειον, όπόθεν έλάμβανεν οδηγίας και κατά τήν κήρυξιν τού Α' βαλκανικού πολέμου άνετέθη εις αύτόν ύπό τού Προξενείου ή ύπηρεσία συνδέσμου μετά των τότε συμμάχων Βουλγάρων πρός συντονισμόν των ένεργειών.
Μετά τήν άπελευθέρωσιν διετέλεσεν ύποδιοικητης ’Αριδαίας και βραδύτερον έπολιτεύθη.
Οταν ίδρύθη ή ’Οργάνωσις «Παυλος Μελάς», εις τήν όποίαν συνεσπειρώθησαν όλοι οί Μακεδονομάχοι, μετέσχε τού Διοικητικού Συμβουλίου, έκτοτε και έπί πολλά ετη συνεχώς προσέφερε τάς ύπηρεσίας του πρός τούς Μακεδονομάχους ώς Πρόεδρος της Όργανώσεως.
Μή εχων οίκογενειακάς υποχρεώσεις άφιερώθη άποκλειστικώς εις τήν έξυπηρέτησιν των συναγωνιστων του Μακεδονομάχων, μή φειδόμενος κόπων και προσπαθειών ή ψυχή του ήτο δοσμένη εις τον Μακεδονικόν ’Αγώνα και εις τήν πατρίδα.
Ό Χαράλαμπος Καραμανώλης έπί σειράν δεκαετηρίδων διετέλει πρόεδρος τού Συλλόγου Στρωμνιτσιωτων «Τιβεριούπολις» και ύπό τήν ιδιότητά του αύτήν προσέφερε μεγάλας υπηρεσίας ύποστηρίζων τά συμφέροντα των συμπατριωτων του.
Έζησε μέ τό όραμα της Ελλάδος και της γενέτειράς του Στρωμνίτσης.
’Απεβίωσεν εις ήλικίαν 93 έτων τήν 30ήν Δεκεμβρίου 1972.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΡΙΓΚΟΖΗΣ
Πανδοχεύς, ένθουσιώδης και ριψοκίνδυνος, κατά τον Μακεδονικόν ’Αγώνα ήτο ό ειδικός συνοδός των άνταρτών, εις οίανδήποτε ώραν, ήμέραν και νύκτα- άνελάμβανε τάς πλέον επικινδύνους άποστολάς και διέτρεχε διπλου ν τον κίνδυνον, έκ μέρους των κομιτατζήδων και των τοπικών άρχών. Πλήν της προσωπικής του συνδρομής διέθετε πάντοτε εις τον άγώνα και αυτούς τούς 'ίππους, τούς οποίους διέτρεφεν- ήτο άκρως άνιδιοτελής, άγνός πατριώτης.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΛΙΩΤΗΣ
Πανδοχεύς- λόγω των πολλών γνωριμιών του είχε δεσμόν μέ όλα τά χωρία της περιφερείας, αθόρυβα ειχεν οργανώσει δίκτυον πληροφοριών άρτιον. δια τήν δράσιν του αυτήν έδολοφονήθη τό 1909 ύπό Τούρκων, οργάνων του βουλγαρικού κομιτάτου.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΥΡΟΥ
Υπηρέτησε τήν κοινότητα και τήν έκκλησίαν ήτο διαρκώς έπίτροπος της εκκλησίας. Άνεγνωρισμένος εθελοντής, ύπήρξεν ύπεύθυνος και συντηρητης τού κοινοτικού ύδραγωγείου, μήκους πολλών χιλιομέτρων, έντιμος οικογενειάρχης και άγνός πατριώτης.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΒΕΛΚΟΣ
Δημοδιδάσκαλος- μετά μακροχρόνιον εύδόκιμον ύπηρεσίαν έτελεύτησε τό στάδιόν του ώς επιθεωρητης στοιχειώδους έκπαιδεύσεως περιφερείας Θεσσαλονίκης. Διεκρίθη δια τήν πρός τό καθήκον του προσήλωσιν.
Υπήρξεν ό τελευταίος Έλλην δήμαρχος Στρωμνίτσης.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ
Δημοδιδάσκαλος άρχικώς, ήκολούθησεν αμέσως άνωτέρας σπουδάς και έχρημάτισε καθηγητης των έν Θεσσαλονίκη Λυκείων Στεφάνου Νούκα και ’Αθανασίου Κωνσταντινίδη, μέχρι τό 1915. Κατά τάς πρώτας μετά τήν άπε- λευθέρωσιν βουλευτικάς έκλογάς του 1915 έξελέγη πρώτος βουλευτης του Νο- μου Θεσσαλονίκης, ώς έπίσης και κατά τάς έπακολουθησάσας έκλογάς 1920 και 1926.
Κατά τον Μακεδονικόν Άγώνα ύπήρξεν εις έκ των πολυτιμωτέρων συνεργατων του έν Στρωμνίτση έκπροσώπου του Κεντρικου κομιτάτου ’Αθηνών Βλασίου Ντάλλη.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΤΑΜΠΟΥΛΗΣ
Κτηματίας, άλευροβιομήχανος, ανθρωπιστης μέ όλίγας γραμματικάς γνώσεις, μέ πλουσιωτάτην όμως εις πατριωτικά αισθήματα καρδίαν.
Ητο συνεχώς μέλος της δημογεροντίας και ό πάντοτε πρόθυμος εις χρηματικάς θυσίας δι’ εθνικούς σκοπούς. Τόση ήτο ή άφοσίωσίς του εις τήν έξυπηρέτησιν των κοινών, ώστε έγκατέλειπε πολλάκις τάς ϊδιωτικάς του επιχειρήσεις δια νά έπιδοθή εις τά κοινά.
Κατά τήν άνοικοδόμησιν τού νέου κτιρίου των σχολείων έπεστάτει προσωπικώς, άφου πρότερον διέθεσε δλας τάς βουβαλαμάξας της έπιχειρήσεώς του δι’ άπάσας τάς μεταφοράς οικοδομήσιμων υλικών- και ξυλείαν παρεχώρησε δωρεάν έκ των κτημάτων του.
Οι Βούλγαροι, κατ’ Ίανουάριον τού 1908, κατέστρεψαν τον υδρόμυλον του, άφου κατέσφαξαν τό έκ των τριών άνδρών ύπηρετικόν προσωπικόν του, προξενήσαντες ύλικάς ζημίας 500 λιρών.
Κατά τάς έορτάς των Χριστουγέννων, καθ’ ας έθιμον τοπικόν ήτο δλαι αί οίκογένειαι νά παρασκευάζουν μπακλαβαν, δια νά μή μείνη άπορος οικογένεια χωρίς μπακλαβαν, ελλείψει χρημάτων πρός άγοράν των άπαιτουμένων, διένεμεν εις όλας τάς απόρους οικογενείας της ένορίας δλα τά άπαιτούμενα ύλιχά πρός παρασκευήν τού γλυκίσματος, εις τρόπον ώστε νά μή μείνη οικογένεια μέ τό παράπονον ότι μόνον οί εχοντες έορτάζουν.
Γενικώς ούδείς άποτεινόμενος πρός αυτόν δι’ ένίσχυσιν εφευγεν άποκαρδιωμένος.
Έξετιματο ιδιαιτέρως ύφ’ όλων των κατοίκων. Κατά τήν κηδείαν του δολοφονηθέντος Βασιλέως των Ελλήνων Γεωργίου του Α', αύτός προεκρίθη, δπως όμου μέ τον μητροπολίτην έκπροσωπήση έπισήμως τήν κοινότητα Στρωμνίτσης.
Οί γνωρίσαντες τον Κωνσταντίνον Σταμπουλήν είναι άδύνατον νά λησμονήσουν τον πραον άνθρωπον, τον δημιουργικόν κοινωνικόν παράγοντα, τον φιλόστορ- γον οικογενειάρχην και τον ακραιφνή έθνεργάτην.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ
’Ιατρός άκραιφνής πατριώτης, πρωτεργάτης κατά τον Μακεδονικόν ’Αγώνα, δραστήριος και άκάματος έθνεργάτης. Στενός συνεργάτης του Βλασίου Τσιρογιάννη.
Ητο κάρφος εις τά μάτια των Βουλγάρων, οί όποιοι, μή δυνηθέντες νά έξαφανίσουν αύτόν, έδολοφόνησαν τον 80ετή πατέρα του, έπιστρέφοντα έκ Στρωμνίτσης είς τό χωρίον του Κολέσινο. Στενή συνεργάτις του κατά τον Μακεδονικόν ’Αγώνα ύπήρξεν ή σύζυγός του Παναγιώτα, πάντα πρωτοπόρος εις έθνικάς έκδηλώσεις.
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
'Υποδιοικητής, βοηθός Καϊμακάμη' ούτος κατήγετο έκ Γαλατίστης της Χαλκιδικής.
Κατά τόν Μακεδονικόν ’Αγώνα, ώς έκ της θέσεώς του, προσέφερεν άνεκτιμήτους ύπηρεσίας ώς στενώτατος. συνεργάτης του έπί κεφαλής του ’Αγώνος έν Στρωμνίτση Βλασίου Τσιρογιάννη, τόν όποιον άνελλιπώς ένημέρωνεν περί των ύπό των Τούρκων λαμβανομένων μέτρων και περί των κινήσεων των Βουλγάρων.
’Άνευ αύτου δυσχερής θά ήτο ή θέσις του Τσιρογιάννη και άμφίβολος ή πλήρης επιτυχία του έθνικου άγώνος.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΑΤΖΗΓΩΓΟΥΣΗΣ
'Υπηρέτησεν ώς γραμματοδιδάσκαλος είς τά χωρία της Στρωμνίτσης, χρησιμοποιηθείς είς έμπιστευτικάς άποστολάς είς τήν λίμνην των Γιαννιτσών.
Κατά τήν έπιστροφήν του άπό μίαν άποστολήν του συνελήφθη ύπό των Τούρκων, οί όποιοι τον ένέκλεισαν εις μίαν κλούβαν έπί δύο ήμερόνυχτα και έν συνεχεία τον άπέστειλαν εις Στρώμνιτσαν μέ τήν έντολήν νά μή εύρεθή άλλην φοράν εις ξένην περιφέρειαν έκτος Στρωμνίτσης.
Έν συνεχεία κατετάγη εις τό βασιλικόν ναυτικόν, προαχθείς εις ύπαξιωματικόν, οπου υπηρέτησε χρησιμοποιηθείς εις έμπιστευτικάς άποστολάς.
Προ της κηρύξεοίς των βαλκανικών πολέμων τού άνετέθη εθνική εργασία εις τήν νήσον Θάσον, όπου ώργάνωσε έθνικήν όμάδα, ή οποία έ'δρασε κατά τήν εναρξιν τού Α' βαλκανικού πολέμου, βοηθήσασα τήν κατάληψιν της νήσου ύπό ναυτικου άγήματος.
Μετά τον Α' Παγκόσμιον Πόλεμον ύπηρέτησεν ώς εφεδρος άξιωματικός τού πεζικού και μονιμοποιηθείς παρέμεινεν εις τον στρατόν άποστρατευθείς μέ τον βαθμόν τού λοχαγου .
Έκ των ταλαιπωριών έκλονίσθη ή ύγεία του και νέος άκόμη άπεβίωσεν μέ τήν συνείδησίν του ήσυχον, διότι τον ήξίωσεν ό θεός νά προσφέρη εις τήν Πατρίδα ό,τι τού έπέτρεπον αί δυνάμεις του.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΙΣΙΟΥ
Διευθυντης του άρρεναγωγείου Στρωμνίτσης’ προ της ένάρξεως του ένοπλου Μακεδονικου Άγώνος προεξήρχεν εις τήν διαπαιδαγώγησιν της νεολαίας, εις όλας τάς έθνικου περιεχομένου έκδηλώσεις εύρίσκετο έπικεφαλής της νεολαίας, έκδηλωτικός και τολμηρός.
'Υπηρέτησεν εις Στρώμνιτσαν έπί σειράν ετών, λόγω της έπιτυχίας του εις τό διδακτικόν του έργον μετετέθη εις Κωνσταντινούπολιν, όπου παρέμεινε μέχρι τού 1922, έκειθεν δέ έπέστρεψεν ως πρόσφυγξ εις Θεσσαλονίκην, όπου υπηρέτησε μέχρι της συνταξιοδοτήσεώς του.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΛΙΌΥΣΚΑΣ
Ητο έκ των δραστηριωτέρων μελών της εθνικής δράσεως μέ κυρος, επιβολήν και τόλμην.
Παρά τό ότι ήτο έπικεκηρυγμένος ύπό της βουλγαρικής προπαγάνδας, δέν έπαυε νά κυκλοφορή εις τήν ύπαιθρον, δταν έπρόκειτο νά έκτελέση έθνικήν άποστολήν.
Εις συμπλοκήν μέ βουλγαρικήν ομάδα εις τό κέντρον της πόλεως, μή διαθέτων πυροβόλον όπλον (περίστροφον), άντεπετέθη μέ μάχαιραν κατά των έπιτεθέντων Βουλγάρων, μετά δέ τήν συμπλοκήν δια νά μή συλληφθή ύπό των Τούρκων κατέφυγεν εις τάς ’Αθήνας, διότι δέν ύφίστατο εις τήν περιοχήν Στρωμνίτσης ένοπλον άνταρτικόν σώμα.
ΠΕΤΡΟΣ ΚΟΚΚΙΔΗΣ
Φανατικός μαχητής εις έπικινδύνους μετακινήσεις εις τήν ύπαιθρον τού Βλασίου Ντάλη, άρχηγου του άγώνος έν Στρωμνίτση, ήτο ό μόνιμος συνοδός του.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΝΕΤΣΟΣ
Μέλος έκλεκτόν του έθνικου άγώνος, άνήκεν εις ομάδα έκτελεστών, έλαβε μέρος εις συμπλοκήν μέ ομάδα Βουλγάρων έντός του κέντρου της πόλεως και πρός άποφυγήν συλλήψεώς του έφυγαδεύθη εις ’Αθήνας, διότι δέν ύφίστατο ακόμη άνταρτικόν σώμα.
ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΚΟΛΤΣΑΚΗΣ
Μέλος έκλεκτόν της νεολαίας, παντοιοτρόπως ένίσχυσε τον άγώνα, τακτικά έπικοινωνου σε μέ τούς κατοίκους της ύπαίθρου, παρά των οποίων έπληροφορεϊτο δια τάς κινήσεις των σωμάτων των κομιτατζήδων και ένημέρωνε τόν διευθύνοντα τόν άγώνα Βλάσιον Ντάλην.
Είς τήν κατοικίαν του έναποθηκεύοντο κιβώτια μέ όπλα και φυσίγγια.
ΜΑΡΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ και ΑΝΝΑ ΙΩΣΗΦΙΔΟΥ
Έφιλοξένουν και άπέκρυπτον όργανα εκτελεστικά και συνώδευον αύτά νύκτωρ άπό κατάλυμα είς κατάλυμα, μετεμφιεσμένα είς γραίας, μέχρις δτου εύρίσκετο ευκαιρία νά φυγαδευθουν έκτος της πόλεως.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΟΧΑΤΖΗΣ
Εθελοντης είς τόν έλληνικόν στρατόν κατά τόν έλληνοτουρκικόν πόλεμον τού 1897, εν έκ των πολυτίμων στελεχών κατά τόν Μακεδονικόν ’Αγώνα είς τήν κατοικίαν του κατηυθύνοντο τά ύπό του κέντρου Θεσσαλονίκης άποστελλόμενα όπλα και πυρομαχικά, είδικώς συσκευασμένα είς κιβώτια, δηλούμενα ώς σιδηρικά.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΠΑΙΙΑΔΙΟΝΥΣΙΟΥ
Μέλος της συγκροτηθείσης πρώτης ομάδας εθνικής άντιστάσεως κατά της βουλγαρικής προπαγάνδας- έγκατεστημένος είς τόν σιδηροδρομικόν σταθμόν Στρωμνίτσης παρά τό Ουδοβον, ειχεν άναλάβει τήν πλέον επικίνδυνον ύπηρεσίαν προωθήσεως των όπλων, τά όποια μετεφέροντο σιδηροδρομικώς τή μερίμνη σιδηροδρομικών υπαλλήλων.
'Υπό του διευθύνοντος τόν τομέα Στρωμνίτσης άπό τό Κέντρον Θεσσαλονίκης Δημητρίου Κακκάβου έθεωρειτο τό κλειδί του ενόπλου άγώνος.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΠΟΝΗΣ
Μέλος της πρώτης όργανώσεως, μόνιμος κάτοικος Θεσσαλονίκης, διετήρει κατάστημα έπί της κεντρικής άγορας Σαμπρή-Πασσιά (νυν όδου Βενιζέλου), τό όποιον ήτο τό κέντρον διελεύσεως των οργάνων του άγώνος, ένώ ό ιδιος έχρησίμευεν μονίμως ώς συνδετικός κρίκος έπικοινωνίας μέ τό Έλληνικόν Προξενειον, δπου και τό κέντρον του ’Αγώνος.
ΖΗΣΗΣ ΒΕΡΡΟΣ
Μέλος της αρχικής όμάδος νεολαίας άντιστάσεως, συνεργάτης τού Λεωνίδου Παπαδιονυσίου εις τον σιδηροδρομικών σταθμόν Στρωμνίτσης δια τάς άποστολάς δπλων και πυρομαχικών εις τάς ένοπλους ομάδας της έλληνικής κοινότητος Στρωμνίτσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου