Τουρκοκρατούμενη Μακεδονία: Το Αυτοκρατορικόν Φιρμάνιον της Εξαρχίας (28 Μαρτίου 1870)

Πολλά έχουν γραφεί και πολλές αναφορές στο σουλτανικό Φιρμάνι της 28ης Μαρτίου 1870 και ειδικότερα στο 10ο άρθρο του που έφερε στην μεν Βουλγαρία την απόσχιση από το Πατριαρχείο, στη Μακεδονία μόνο συμφορά στη δε Ανατολική Ρωμυλία το ξεριζωμό των Ελλήνων από τις πατρογονικές τους εστίες, οι οποίες υπήρχαν εκεί χιλιετηρίδες.

Ο πρωτεργάτης της απόσχισης
 Ρώσος κόμης
Νικολάι Πάβλοβιτς Ιγνάτιεβ
Граф Николай Павлович Игнатиев

 Αρθ. Ι0ον.

Ή Βουλγαρική Εξαρχία θέλει περιλαβει τάς έπαρχίας
'Ρουστσουκίου,
Σιλιστρίας,
Σούμλας,
 Τουρνόβου, 
Σοφίας, 
Βράτσης, 
Λοβτσού,
Βιδύνης,
Νύσσης,
Έσεχέρ Kιοί, 
Κεστεντηλίου, 
Σαμακοβίου, 
Βελισσού, καί τήν έπαρχίαν Συλίμνου, 

[έξαιρουμένων είκοσι περίπου χωρίων παραλίων του 'Εύξείνου Πόντου μεταξύ Βάρνης καί Κωνσταντίας κειμένων καί οίκουμένων υπό κατοίκων μή Βουλγάρων ώς 
καί των πόλεων καί κωμοπόλεων 
Βάρνης, 
Άγχιάλου καί 
Μεσημβρίας] 


τόν δήμον τής Σωζουπόλεως 

[έξαιρουμένων των παραλίων χωρίων του] 
καί την Μητρόπολιν Φιλιππουπόλεως, 

(εκτός τής πόλεως Φιλιππουπόλεως, 
τής κωμοπόλεως Στανιμάχου καί των κωμών 
Κοπελάνας, 
Βιδίνας καί 
Άρναουτ-Κιοι, 
Παναγίας, 
Λεβόσχης,
Λασέσβης, 
Αγχάνης, 
Πατζκοβίου, 
Λαστίτζας 
και τών μοναστηρίων 
Πάτζχοβίου,
 'Αγίων Αναργύρων, 
Αγίας Παρασκευή,
Αγίου Γεωργίου). 

Επίσης καί ή εν Φιλιππουπόλει συνοικία τής Παναγίας μετά τής Εκκλησίας αυτής  θέλει ΰπάγεσθαι εις την Βουλγαρικήν Εξαρχίαν άλλ’ όσοι τών κατοίκων τής συνοικίας τούτης δέν θελήσωσι νά υπάγωνται εις τήν δικαιοδοσίαν τής Βουλγαρικής Εξαρχίας, θέλουσιν εισθαι ελεύθεροι. 

Τά καθέκαστα τούτων θέλουσι κανονισθή συμφώνως πρός τάς έκκλησιαστικάς καί θρησκευτικας διατάξεις μεταξύ του Πατριαρχείου καί τής Εξαρχίας.

Έάν κάτοικοι, πρεσβεύοντες τό Ορθόδοξον θρήσκευμα, έπαρχιών μή μνημονευθεισών άνωτέρω, 
όμοθυμαδον
ή τούλάχιστον τά δύο τρίτα αυτών 
θελήσωσι καί έκφράσωσι την έπιθυμίαν του 
νά ύπαχθώσι πνευματικώς εις τήν Βουλγαρικήν Εκκλησίαν
 καί δί έξετάσεως άποδειχθή και έξακριβωθή ή ευχή τών τοιούτων, ή αίτησίς των θέλει γίνει δεκτή. 


Άλλ’ έπειδή τό  τοιοΰτο γενήσεται τή όμοθύμω αιτήσει τών κατοίκων, ή τούλάχιστον τών δύο τρίτων αυτών, όσοι ήθελον προσπαθήσει νά ένσπείρωσι διχόνοιαν μεταξύ τών κατοίκων θέλουσι θεωρεΐσθαι υπεύθυνοι καί θέλει έπιβάλλεσβαι αύτοίς ποινή κατά τούς νόμους.


Ολόκληρο το Φιρμάνι της 28ης Μαρτίου 1870 :

Υπάρχει ένα "λαθάκι" στο τέλος, αντί 1870 αναγράφεται 1860.