Ilinden-Preobraschenie: η Βουλγαρική εξέγερση της BMOPO-VMORO.

Η σημαία της Βουλγαρικής
Απριλιανής εξέγερσης
του 1876 της
Gorna Orjachowiza
(Βόρεια Βουλγαρία)

by YaunaTakabara

Η σημαία της ΒΜΡΟ

ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ 

Автономия за Македония и Одринско

 Η εξέγερση του Ίλιντεν-Πρεομπραζνιε είχε ως στόχο την απελευθέρωση των σλαβόφωνων πληθυσμών της Μακεδονίας και Θράκης ζητώντας κατά το πρότυπο της Ανατολικής Ρωμυλίας την Αυτονομία για τις δύο περιοχές.

Χάρτης βουλγαρικός Μακεδονίας και Ανδριανούπολης (1902).

Οι οργανωτές της εξέγερσης 

Η εξέγερση οργανώθηκε από κοινού από τις ΒΜΟΡΟ και ΒΜΟΚ,
 

Σφραγίδα της ΒΜΟΡΟ
Μακεδονίας  Αδριανούποληςτης δεύτερης επαναστ.
περιοχής Μοναστηρίου

βουλγ.ΒΜΟΡΟ (Вътрешната македоно-одринска революционна организация)
αγγλ.VMORO (Vatreshna Makedonska Odrinska Revolyutsionna Organizatsiya )

 ΚΑΙ 

Σφραγίδα της ΒΜΟΚ
Ανωτάτης Αρχής
Μακεδονιας Αδριανούπολης
Βερχόβεν.

βουλγ.ΒΜΟΚ (Върховният македоно-одрински комитет)

αγγλ.SMAC Supreme Macedonian-Adrianople Committee 

Και οι δυο είναι επαναστατικές οργανώσεις Μακεδονίας ΚΑΙ Ανδριανουπόλεως δηλαδή Θράκης.

Στόχος η απελευθέρωση των Βουλγάρων της Μακεδονίας ΚΑΙ της Θράκης. 

Για τον λόγο αυτό σχεδιάζεται μεθοδικά και προπαρασκευάζεται η εξέγερση από την ΒΜΟΡΟ στην Μακεδονία και την Θράκη. 

Ο Γκότσε Ντέλτσεφ περιοδεύει και τις δυο περιοχές αναζητώντας τα κατάλληλα στελέχη.

Η οργάνωση ΒΜΟΡΟ ιδρύθηκε το 1893 στην τουρκοκρατούμενη  Θεσσαλονίκη  από μια ομάδα Βουλγάρων επαναστατών :

 Christo Tatartschew , Dame Gruew,  Petar Poparsow, Anton Dimitrow, Christo Batandschiew και  Iwan Chadschinikolow

Η οργάνωση έφερε το αρχικό όνομα
Εσωτερική Επαναστατική Οργάνωση Μακεδονίας Ανδριανούπολης ΒΜΟΡΟ  (Вътрешната македоно-одринска революционна организация).

Αφού θέλουν κάποιοι να πείσουν ότι η Οργάνωση ήθελε την Αυτονομία της Μακεδονίας μόνον, 
γιατί ονομαζόταν και Ανδριανούπολης.
Και παρόλες τις μετονομασίες της μέχρι το 1919 "κουβαλάει" το Ανδριανούπολης!.

Μόλις το 1919 μετονομάζεται η ΒΜΟΡΟ σε
ΒΜΡΟ Вътрешна Македонска Революционна Организация 
VMRO Vatreshna makedonska revoliutsionna organizatsia)

 δηλαδή σε
 ΕΜΕΟ Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση .

Όλοι κάνουμε το λάθος να αναφέρουμε δηλαδή την οργάνωση ως ΒΜΡΟ-VMRO-ΕΜΕΟ για περιόδους που δεν υπήρχε.

Το σωστό είναι να αναφέρεται για τις περιόδους 1893-1919 ως ΒΜΟΡΟ-VMΟRO-ΕΜΑΕΟ δηλαδή προσθέτοντας το Ο για το одринска ή Α για το Ανδριανούπολη.

Είναι μια μικρή λεπτομέρεια με σημαντικές όμως συνέπειες.

Ο Χάρτης της εξέγερσης στα Βιλαέτια της Μακεδονίας και Αδριανούπολης.

Η μία εστία της εξέγερσης
Ιλιντεν στη δυτική Μακεδονία.

Η άλλη εστία της εξέγερσης
Ιλιντεν στη αντολική Θράκη.

Το σύνθημα ήταν
Βουλγαργικό ή Σλαβομακεδονικό;

Στη περίπτωση όμως της βουλγαρικής εξέγερσης του 1903 έχουμε μια ενδιαφέρουσα διάστα
Το κεντρικό Σύνθημα της Εξέγερσης του Ίλιντεν-Πρεομπράζνιε , 
την ημέρα του Προφήτη Ηλία και 
της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος
 στις 20 Ιουλίου και 6 Αυγούστου 1903, 
ήταν "Ελευθερία ή Θάνατος".


Το Σύνθημα "Ελευθερία η Θάνατος" ήταν και είναι κοινό σε επαναστατικούς αγώνες πολλών λαών.

    Το
¨Εξέγερση Ίλιντεν-Πρεομπραζνιε ,
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ"
ήταν Βουλγαριστί: Илинденско-Преображенско въстание

Το έμβλημα της ΒΜΡΟ
(1919–1934)

Свобода или смъртъ

    και Σλαβομακεδονιστί: Илинденско востание,

Η σκοπιανή έκδοση του
"Ελευθερία ή Θάνατος"
Слобода или смрт

Слобода или смрт

Λείπει η αναφορά στη εξέγερση
   στο βιλαέτι Ανδριανούπολης.

     

Βλέπουμε μια αλλαγή στο σύνθημα. 

Γεννιέται έτσι το ερώτημα:
οι σημερινοί Σκοπιανοί και οι εθνικά Μακεδόνες οι οποίοι θεωρούν το Ίλιντεν το κατ΄εξοχήν "μακεδονικό" επαναστατικό κίνημα μπορούν να διαβάσουν και να ταυτοποιηθούν με το σύνθημα στα βουλγαρικά ή στα σλαβομακεδονικά.
Προφανώς έχουμε το ίδιο συνθήματα σε δύο διαφορετικές γλώσσες.

 Σε ποιά γλώσσα είναι γραμμένο το αυθεντικό σύνθημα  νομίζουμε δεν θέλει ιδιαίτερη αναφορά.
Οι ιδρυτές της ΒΜΟΡΟ (εκτός Χατζηνικόλοφ που ήταν από το Κιλκίς) ήταν από την περιοχή της Μακεδονίας της οποίας η διάλεκτος ανακυρήχθηκε από τους Γιουγκοσλάβους η επίσημη γλώσσα των Σκοπίων το 1949.   

Γιατί το σύνθημα αναγράφτηκε στη βουλγαρική;

Ποιός τους εμπόδιζε να γράψουν το σύνθημα στα σλαβομακεδικά (η γραφή "ανακαλύφτηκε" το 1949).

 Τα Λάβαρα.

Η σημαία της Εξέγερση του 1903
της επαναστατικής περιοχής
Αχρίδας
Μακεδονία

Η ειδοποιός διαφορά όμως είναι ότι το 1903 το σύνθημα σε Λάβαρα και Σημαίες  ανεγράφετε "Свобода или смъртъ" δηλαδή στο βουλγαρικό αλφάβητο.

Σήμερα στα Σκόπια αναγράφετε το ίδιο σύνθημα "Слобода или смрт".

Θα τολμούσαν να παραχαράξουν και τα λάβαρα ή τα αποδέχονται με την βουλγαρική γραφή;

 Ήταν βουλγαρική ή σλαβομακεδονική
η Εξέγερση του Ίλιντεν-Πρεομπραζνιε
Ilinden-Preobraschenie;

Η εξέγερση  Ίλιντεν-Πρεομπραζνιε Ilinden-Preobraschenie 1903

Στόχος είναι να επαναληφθεί το μακελειό των απριλιανών του 1876 στη Βουλγαρία για να έρθει η επέμβαση της Ρωσίας. 

Ήταν δηλαδή μια προγραμματισμένη θυσία. 

Την αφορμή θα έδιναν τα ένοπλα κομιτατζίδικα σώματα-τσέτες που κατέφθαναν μαζικά από την Βουλγαρία.

Όρκος Βερχοβιστών στην επαναστατική σημαία του στρατηγού Τσόντσεφ.

Επικεφαλείς των κομιτατζήδων αξιωματικοί και υπαξιωματικοί του Βουλγαρικού στρατού.

Το αν ήταν βουλγαρική ή σλαβομακεδονική θα μεταφέρουμε αυτά που γράφει 
 ο πατριάρχης του σλαβομακεδονισμού
 Κρστε Μισίρκοφ (Кръсте Мисирков) 
στις "Μακεδονικές Υποθέσεις" („За македонцките работи“)

Χρησιμοποίσαμε την Μετάφραση του Δημήτρη Καραγιάννη από τις εκδόσεις Πετσίβα (2003) με τις αντίστοιχες αναφορές στις σελίδες των "Μακεδονικών Υποθέσεων".

Η εξέγερση που οργανώθηκε και αναμενόταν από καιρό εντέλει ξέσπασε.

Οι άνθρωποί μας αποδείχτηκαν έτοιμοι να πέσουν ηρωικά για τα συμφέροντα της χώρας.

Ο αγώνας ήταν και είναι ακόμα, απελπισμένος. 

Όλη η Ευρώπη μα παρακολουθεί. Οι εφημερίδες είναι γεμάτες ειδήσεις για την εξέγερση.........
Τι μας δείχνουν αυτά τα γεγονότα; 

Μπορούν οι ηγέτες του κινήματος να συγχαρούν τον εαυτό τους για την επιτυχία τους;

Δεν ήταν μάταιες οι θυσίες για την απελευθέρωση;

.......

Δεν θα αισθανθώ καμιά τύψη αν πω ότι θεωρώ το παρόν κίνημα κανονικό φιάσκο.

Τα λίγα που έχουν επιτευχθεί πέρα από το πιο προοδευτικά αυστρορωσικά σχέδια των μεταρρυθμίσεων, δεν αποτελούν σίγουρα δικαιολογία για τους  100.000 που έμειναν άστεγοι, τους 3.000-5.000 νεκρούς, και την πλήρη απελπισία των κατοίκων της Μακεδονίας- δεν θα αποτελούσαν δικαιολογία καν για το χαμό εκατό ζώων.

Αυτά που κερδήθηκαν θα μπορούσαν να έχουν κερδηθεί χωρίς να χυθεί ούτε μια σταγόνα αίμα.

Κρίνοντας από τα αποτελέσματα της εξέγερσης μπορεί να πει κανείς ότι πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες, 
αν όχι τη μεγαλύτερη δυστυχία που έπεσε ποτέ πάνω από στον λαό μας.....

(σελ.15)

Μπορούμε να  ονομάσουμε την Εξέγερση όπως θέλουμε, 
αλλά στην πραγματικότητα ήταν μόνο ένα περιορισμένο κίνημα.

Ήταν και εξακολουθεί να είναι υπόθεση των Εξαρχικών, 
δηλαδή ένα τέχνασμα της Βουλγαρίας για να διευθετηθεί το Μακεδονικό Ζήτημα 
προς όφελός της για την δημιουργία μιας βουλγαρικής Μακεδονίας. 
(σελ 24)

Οι λόγοι λοιπόν για την αποτυχία της εξέγερσης είναι ξεκάθαροι.

Από μιας και εξαρχής ήταν σε λάθος βάση - αντί για μια μακεδονική εξέγερση,
 είχαμε μια μερική ανταρσία με βουλγαρική απόχρωση.

Οι μόνοι Σλάβοι Μακεδόνες που διαδραμάτισαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην εξέγερση ήταν οι

αυτοαποκαλούμενοι Βούλγαροι.

Οι διανοούμενοι όχι μόνο των άλλων μακεδονικών εθνοτήτων αλλά και των ίδιων Σλάβων Μακεδόνων, δεν είχαν θέση ανάμεσα στους ηγέτες της Επαναστατικής Επιτροπής.

Ως μυστική οργάνωση η Επιτροπή δεν δεχόταν σε ίση βάση μέλη από άλλες εθνότητες συμπεριλαμβανομένων Σλάβων σερβοφίλων ή ελληνόφιλων(σημ. Yauna, γκραικομάνων)  ή ακόμα και όσων είχαν απλώς λάβει σερβική ή ελληνική παιδεία, επειδή φοβόταν μη διαρρεύση το μυστικό τους στα άλλα βαλκανικά κράτη...

(σελ 34)