Πέμπτη 19 Μαΐου 2016

Ανατολική Ρωμυλία: Η ολοσχερής καταστροφή της Άγχιάλου το 1906

Η Ελληνική Αγχίαλος της  Ανατολικής  Ρωμυλίας (Βορείου Θράκης). 
Κατεστράφη ολοσχερώς και ο πολυπληθής Ελληνικός πληθυσμός

της εξωντώθη με τους  βανδαλισμούς, 

τας θηριωδίας και τας φρικαλεότητας των Βουλγάρων (30/7/1906)
του Αποστόλου Π. Ευθυμιάδη
" Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΕΙΣ
 ΤΟΥΣ  ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΑΣ 
ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ 
(ΑΠΟ ΤΟΥ 1361 ΜΕΧΡΙ ΤΟΥ 1920)


 





ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ ΑΓΩΝΕΣ ΤΩΝ ΘΡΑΚΩΝ  


Βανδαλισμοί, 
εμπρησμοί,
 φόνοι,
 λεηλασίαι,
 βεβηλώσεις, 
βαρβαρότητες, 
θηριωδίαι και 
φρικαλεότητες των Βουλγάρων 
εις την Άγχίαλον της  Βορείου Θράκης (Ανατολικής 'Ρωμυλίας).  


Μετά τους κατά τα ανωτέρω, βανδαλισμούς, τας λεηλασίας, τας βαρβαρότητας και τας θηριωδίας των Βουλγάρων εις την Βάρναν,
εις τον Πύργον,
εις την Φιλιππούπολιν,
εις την Στενήμαχον,
εις το Εύσταθοχώριον και
εις τας άλλας κωμοπόλεις και χωρία της  Βορείου Θράκης,
εις το πρόγραμμα των Βουλγάρων κομιτατζήδων
 περιελαμβάνετο και η ολοσχερής καταστροφή της  Άγχιάλου της  Ανατολικής Ρωμυλίας.
Οι Έλληνες κάτοικοι της  Άγχιάλου, πληροφορηθέντες τους  προηγηθέντας βανδαλισμούς των Βουλγάρων εις τας άνωτέρω πόλεις και κωμοπόλεις και βλέποντες την άπάθειαν και την άδιαφορίαν των έγγυητριών της  Βερολινίου συνθήκης Ευρωπαϊκών Δυνάμεων δια τα πρωτοφανή και πρωτάκουστα αυτά εγκλήματα των Βουλγάρων, άλλά και την άνευ προσχημάτων συμμετοχήν εις τα εγκλήματα αυτά και της  βουλγαρικής Κυβερνήσεως, άντελήφθησαν ότι μόνον με τας ίδικάς των δυνάμεις θα ήδύναντο να προστατεύσουν την ζωήν των και τας περιουσίας των εκ των βανδαλισμών των Βουλγάρων.


Ώς εκ των άνωτέρω, άπεφάσισαν οι  Έλληνες κάτοικοι της  Άγχιάλου να οργανώσουν εκ των ένόντων την άμυναν των κατά των Βουλγάρων κομιτατζήδων, η όποια έξησφαλίσθη με τον εξοπλισμόν των με περίστροφα και με άλλα επιτρεπόμενα μέσα άμύνης και με την τοποθέτησιν φρουράς εξ ενόπλων Ελλήνων πολιτών εις την Ίεράν Μονήν του Άγιου Γεωργίου, η οποία εύρίσκεται εις τον στενόν λαιμόν της  χερσονήσου της  Άγχιάλου μεταξύ της  θαλάσσης άπό του νότου και της  λίμνης άπό του βορρά και άποτελει, ως εκ τούτου, ίσχυρόν και άσφαλές προπύργιον της  Άγχιάλου.


Έξωπλίσθησαν δέ οι φρουρούντες την Άγχίαλον Έλληνες κάτοικοί της με περίστροφα και με ρόπαλα, διότι ύπελόγιζον, ότι και οι Βούλγαροι επιδρομείς, οι όποιοι θα έπετίθεντο κατά της  Άγχιάλου, θα ήσαν εξοπλισμένοι με περίστροφα και με ρόπαλα, όπως ήσαν έξωπλισμένοι με περίστροφα και ρόπαλα κατά την έπίθεσίν των εναντίον της  Φιλιππουπόλεως και των άλλων 'Ελληνικών πόλεων της  Βορείου Θράκης,
 χωρίς να διανοηθούν οι Άγχιαλιται ότι οι Βούλγαροι κομιτατζήδες και ο φανατισμένος βουλγαρικός όχλος, οι όποιοι θα έπετίθεντο κατά της  Άγχιάλου, θα ήσαν (οπλισμένοι με πολεμικά όπλα εκστρατείας, με χειροβομβίδας και με δυναμίτιδα, ως άπεδείχθη βραδύτερον κατά την έπίθεσιν των Βουλγάρων επιδρομέων κατά της  Άγχιάλου.

Την κατά τα ανωτέρω όργανωθεισαν, εντός των ορίων του βουλγαρικού συντάγματος και των νόμων, άμυνάν των και τας άνησυχίας των δια την άσφάλειάν των έγνώρισαν με άναφοράς των και με τηλεγραφήματά των εις τον τότε Ηγεμόνα της  Βουλγαρίας Φερδινάνδον και εις τον Πρωθυπουργόν της  βουλγαρικής Κυβερνήσεως, οι όποιοι όμως, όχι μόνον ούδεμιαν έδωσαν σημασίαν εις τας εκκλήσεις των Ελλήνων κατοίκων της  Άγχιάλου δια την έξασφάλισιν στοιχειώδους προστασίας της  ζωής και των περιουσιών το)ν, άλλά καί, άφού (οργάνωσαν προηγουμένως τους  επικειμένους βανδαλισμούς κατά της  Άγχιάλου, άνεχώρησαν άμφότεροι δια το έξωτερικόν, ώστε να άπουσιάζουν εκ της  Βουλγαρίας κατά τον χρόνον της  άποφασισθείσης ύπ’ αυτών επιδρομής κατά της  Άγχιάλου, δια να δύνανται να προσποιώνται ούτως ύποκριτικώς και φαρισαϊκώς άγνοιαν των βανδαλισμών και των φρικαλεοτήτων του φανατισμένου βουλγαρικού όχλου, αί όποιαι έπρογραμματίσθησαν υπό των ίδιων, του Ήγεμόνος και του Πρωθυπουργού της  Βουλγαρίας, και διεπράχθησαν εντός ολίγων ημερών υπό των οργάνων των δια την ολοσχερή καταστροφήν της  Ελληνικής Άγχιάλου και την έξόντωσιν των Ελλήνων κατοίκων της.

Αί βουλγαρικαί Άρχαί όχι μόνον δεν άνταπεκρίθησαν εις τας κατά τα άνωτέρω εκκλήσεις των Ελλήνων κατοίκων της  Άγχιάλου δια την παροχήν εις αυτούς στοιχειώδους άσφαλείας της  πόλεώς των εκ του συστηματικώς φανατισθέντος βουλγαρικού όχλου, άλλά και έπεδίωξαν με δόλια τεχνάσματα να εξουδετερώσουν την κατά τα ανωτέρω όργανωθεισαν άμυναν των Άγχιαλιτών με τον έπιτρεπόμενον νόμιμον οπλισμόν των και την φρούρησιν ύπ’ αυτών της  Ίεράς Μονής του Άγιου Γεωργίου, η όποια εύρίσκεται εις τον στενόν λαιμόν της  χερσονήσου της  Άγχιάλου και άποτελει το ασφαλές προπύργιόν της. 

Ούτως ο Βούλγαρος Νομάρχης Πύργου, εις την δικαιοδοσίαν του όποιου ύπήγετο η Άγχίαλος, διέταξε, κατ’ εντολήν της  βουλγαρικής Κυβερνήσεως, ενα λόχον βουλγαρικού στρατού να καταλάβη την άνωτέρω Ίεράν Μονήν του Άγιου Γεωργίου, η όποια, φρουρουμένη μέχρι τότε υπό των νομίμως έξωπλισμένων Ελλήνων κατοίκων της  Άγχιάλου, άπετέλει το ίσχυρόν και άσφαλές προπύργιον δια την προστασίαν της  πόλεως εξ οίασδήποτε επιδρομής εναντίον της, με την προβληθεΐσαν, ως πρόφασιν, δικαιολογίαν τού Νομάρχου ότι δήθεν με την κατάληψιν και φρούρησιν της  άνωτέρω Τέρας Μονής υπό τού βουλγαρικοί στρατού θα έπετυγχάνετο η πλήρης ασφάλεια της  Άγχιάλου και των κατοίκων της.

Συνεχίζων τα δόλια τεχνάσματά του δια την καταστροφήν της  Ελληνικής Άγχιάλου ο Βούλγαρος Νομάρχης Πύργου έστειλε, μετά την κατάληψιν της  ανωτέρω Ίερας Μονής τού Αγίου Γεωργίου υπό τού βουλγαρικού στρατού, την 27ην Ιουλίου, δηλαδή τρεις ημέρας πρό της  καταστροφής υπό των Βουλγάρων της  Άγχιάλου, τηλεγράφημα εις τον Μητροπολίτην Άγχιάλου Βασίλειον, με το όποιον τον διεβεβαίου ότι το ποίμνιόν του ως και τα Ελληνικά εκκλησιαστικά και κοινοτικά ευαγή Ιδρύματα εύρίσκονται εις πλήρη άσφάλειαν και δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας των Ελλήνων της  Άγχιάλου. με την άνωτέρω ύποκριτικήν και παραπλανητικήν, ως άπεδείχθη, διαβεβαίωσίν του έπεδίωκεν ο Βούλγαρος Νομάρχης να εφησυχάσουν οι Άγχιαλιται Έλληνες και να χαλαρώσουν τα μέτρα άσφαλείας, τα όποια ειχον λάβει μέχρι τότε δια την προστασίαν των, δια να είναι ούτως εύκολωτέρα η έξόντωσίς των υπό των Βουλγάρων κομιτατζήδων και του φανατισμένου βουλγαρικού όχλου.

Παρά τας κατά τα άνωτέρω υποκριτικός, φαρισαϊκάς και παραπλανητικός διαβεβαιώσεις του Βουλγάρου Νομάρχου Πύργου, αί όποιαι παρεσχέθησαν την 27ην Ιουλίου 1906 προς τον Έλληνα Μητροπολίτην Άγχιάλου Βασίλειον και εις το ποίμνιόν του, την έπομένην ημέραν, 28ην Ιουλίου, ο φανατισμένος βουλγαρικός όχλος έξωπλίζετο εις τον Πύργον και προητοιμάζετο πυρετωδώς δια την επιδρομήν του κατά της  Άγχιάλου. την ίδιαν ημέραν, 28ην Ιουλίου 1906, η έκδιδομένη τότε το Σάββατον εις την Άγχίαλον έβδομαδιαία βουλγαρική έφημερίς « Κράϊ » επέσπευσε την εκδοσίν της κατά μίαν ημέραν, δηλαδή έξεδόθη την Παρασκευήν, άντί του Σαββάτου, δια να προλάβη να φανατίση τον βουλγαρικόν όχλον της  Άγχιάλου και της  περιφερείας της και να έξάψη το μένος του κατά των Ελλήνων,
και με έμπρηστικόν δημοσίευμά της έκάλει τους Βουλγάρους να καταστρέψουν την Έλληνικήν Άγχίαλον, η όποια άπετέλει, ως εγραφε, την εστίαν και την "μυρμηγκοφωλιάν" του Ελληνισμού εις την βουλγαρικήν γήν.

Αμέσως, μετά την κυκλοφορίαν του άνωτέρω εμπρηστικού δημοσιεύματος της  βουλγαρικής έφημερίδος « Κράϊ », ο Έλλην Δήμαρχος της  Άγχιάλου Σταυρίδης έστειλε το περιλαμβάνον το έμπρηστικόν αυτό δημοσίευμα φύλλον της  έφημερίδος « Κράϊ » εις τον Νομάρχην Πύργου και ταυτοχρόνως τηλεγράφημα του Δημοτικού Συμβουλίου της  Άγχιάλου, με το όποιον παρεκάλει τον Νομάρχην να μην έπιτρέπη τοιαυτα εμπρηστικά δημοσιεύματα εις τας βουλγαρικός εφημερίδας, τα όποια δύνανται να προκαλέσουν δυσάρεστα και ολέθρια άποτελέσματα δια τον Ελληνισμόν της  Βορείου Θράκης.
Ό Βούλγαρος Νομάρχης Πύργου, συνεχίζων την ύποκριτικήν και παραπλανητικήν τακτικήν του, εστειλεν εις άπάντησιν του άνωτέρω τηλεγραφήματος την ιδίαν ημέραν, Παρασκευήν 28ην Ιουλίου 1906, δυο τηλεγραφήματα, το μεν εν προς τον Δήμαρχον Άγχιάλου με το εξής περιεχόμενον:

« Έχομεν είδησιν δια τα γραφέντα εν τή έφημερίδι, εις τα όποια όμως ούδέν υπάρχει το επικίνδυνον δια την Άγχιαλον, διότι δι’αύτών μόνον προσκαλούνται οι Βούλγαροι πατριώται εις εύγενή και νόμιμον αγώνα, παρακαλουμεν δε να μην άνησυχειτε το γραφείον μου με τοιαύτας ανοησίας»  το δέ άλλο τηλεγράφημα προς τον ’Έπαρχον με το εξής περιεχόμενον: « ... όπως άνακοινώση εις το Δημοτικόν Συμβούλιον, ότι δεν υπάρχει ανάγκη να άνησυχή, καθ’ ότι ούδέν το εκτροπον συμβήσεται».

Παρά τας άνωτέρω άναληθείς, υποκριτικός, δόλιας και παραπλανητικός διαβεβαιο)σεις του Βουλγάρου Νομάρχου Πύργου, το άπόγευμα του Σαββάτου, 29ην Ιουλίου 1906, ύποπτον πρόσωπον ένεφανίσθη εις την άγοράν της  Άγχιάλου φέρον δέμα εγγράφων, προφανώς προκηρύξεων, το όποιον είσήλθεν εις το γραφεΐον της  συντάξεως της  άνωτέρω έκδιδομένης εις την Άγχιαλον εβδομαδιαίας βουλγαρικής τοπικής έφημερίδος « Κράϊ », όπου εντός βραχέος χρόνου κατέφθασαν πολλοί Βούλγαροι υπάλληλοι, οι οποίοι εν συνεχεία όμού μετά του Διευθυντού της  άνωτέρω έφημερίδος έπεσκέφθησαν τον Βούλγαρον "Επαρχον, εις τό.γραφεΐον του όποιου ελαβε χώραν σύσκεψις δια την όργάνωσιν του συλλαλητηρίου του βουλγαρικού όχλου και έδόθησαν όδηγίαι δια την εφαρμογήν και έκτέλεσιν των προγραμματισθέντο3ν βανδαλισμών των Βουλγάρων.

Ή κατά τα άνωτέρω έντονος συνωμοτική δραστηριότης των Βουλγάρων δια το συλλαλητήριον της  επομένης ημέρας άνησύχησεν ετι μάλλον το Έλληνικόν Δημοτικόν Συμβούλιον της  Άγχιάλου, το όποιον άμέσως έπεσκέφθη τον Βούλγαρον ’Έπαρχον της  Άγχιάλου, δια να πληροφορηθή τι συμβαίνει με την παρατηρουμένην την ημέραν εκείνην άσυνήθη κίνησιν των Βουλγάρων υπαλλήλων και άλλων οργάνων των Βουλγάρων κομιτατζήδων. ο Έπαρχος, άκολουθών την ύποκριτικήν και παραπλανητικήν τακτικήν των Προϊσταμένων του (Νομάρχου, Υπουργού Εσωτερικών), διεβεβαίωσε το Δημοτικόν Συμβούλιον ότι δεν συμβαίνει άνησυχητικόν τι δια τους  Έλληνας της  Άγχιάλου και ότι άπλώς θα πραγματοποιηθή όλως άκίνδυνον συλλαλητήριον, το όποιον δήθεν οι μεν Βούλγαροι υπάλληλοι έτηλεγράφησαν εις το Κομιτάτον του Πύργου να άναβληθή, ο δέ Έπαρχος θά τηλεγραφήση δήθεν εις την προϊσταμένην του βουλγαρικήν Αρχήν να μην έπιτρέψη την συγκρότησίν του και την πραγματοποίησίν του.

Παραλλήλως με τας άνωτέρω ψευδείς, υποκριτικός και παραπλανητικός διαβεβαιώσεις των βουλγαρικών Αρχών προς τον 'Έλληνα Δήμαρχον και το Δημοτικόν Συμβούλιον της  Άγχιάλου, οι Βούλγαροι, έφαρμόζοντες το σατανικόν σχέδιον της  καταστροφής της  Άγχιάλου και έξοντώσεως των Ελλήνων κατοίκων της, έδωσαν οδηγίας εις τας βουλγαρικάς οικογενείας, αί όποιαι διέμενον εις ελληνικός οικίας,
να άπομακρυνθούν εκ της  κατωκημένης (κατοικημένης) καθ’ ολοκληρίαν υπό Ελλήνων Άγχιάλου και να μεταφερθοϋν εις την λεγομένην «Έξω συνοικίαν» της  Άγχιάλου, η όποια ήτο σχεδόν βουλγαρική.

Συμφώνως προς τας άνωτέρω οδηγίας του βουλγαρικού Κομιτάτου, ο Βούλγαρος Διευθυντής του Τηλεγραφείου της  Άγχιάλου άπέστειλε την οικογένειάν του, η όποια διέμενε μέχρι τότε εις έλληνικήν οικίαν, εις την γειτονικήν πόλιν Μεσημβρίαν, τα δέ μηχανήματα του Τηλεγραφείου της  Άγχιάλου, τα όποια ήσαν εγκατεστημένα εις την ιδίαν με την οικογένειάν του έλληνικήν οικίαν, τα μετέφερεν εις άπομεμακρυσμένον παράπηγμα, το όποιον δεν διέτρεχε τον κίνδυνον να άποτεφρωθεί εκ των προγραμματισθέντων εμπρησμών της  επομένης ημέρας, ως εκ των όποιων κατέστη παρανάλωμα πυρός και κατεστράφη όλοσχερώς η Άγχίαλος.

Προσέτι, τριάκοντα Βούλγαροι κομιτατζήδες μετέβησαν το άπόγευμα του Σαββάτου, 29 Ιουλίου 1906, (παραμονήν της  καταστροφής της  Άγχιάλου) εις τας άλυκάς, αί όποιαι εύρίσκονται πλησίον της  Άγχιάλου, και είπον εις τους εργαζομένους εις αύτάς Βουλγάρους να μεταφέρουν τας οικογενείας των εκ της  Άγχιάλου εις άσφαλές μέρος, διότι αύριον (Κυριακή, 30 Ιουλίου 1906) θα καύσουν ολόκληρον την Άγχίαλον.

Πέραν των άνωτέρω, κατά το μεσονύκτιον του Σαββάτου προς την Κυριακήν, 30 Ιουλίου 1906, έλαβεν ο Έλλην Δήμαρχος της  Άγχιάλου συνθηματικόν τηλεγράφημα εκ του Πύργου, με το όποιον έπληροφορειτο ότι περισσότεροι των διακοσίων διαδηλωταί, ώπλισμένοι με διάφορα όπλα, χειροβομβίδας και δυναμίτισα, έρχονται εκ του Πύργου εις την Άγχίαλον δια την καταστροφήν της.

 Ευθύς ως ελαβε το άνωτέρω τηλεγράφημα ο Έλλην Δήμαρχος της  Άγχιάλου, εσπευσεν άμέσως εις τον Βούλγαρον Έπαρχον της  Άγχιάλου, τον όποιον ενημέρωσε σχετικώς με την ελευσιν των άνωτέρω ύπερδιακοσίων (οπλισμένων Βουλγάρων εις την Άγχίαλον, ο όποιος όμως, κατά την συνήθη τακτικήν του, διεβεβαίωσε τον Δήμαρχον και πάλιν ψευδώς και παραπλανητικούς ότι και εάν άκόμη έλθουν οι Βούλγαροι εκ του Πύργου, θα περιορισθούν εις τόν περίβολον της  κατεχομένης και φρουρουμένης υπό του βουλγαρικοί) στρατού Ίεράς Μονής του Άγιου Γεωργίου η και εάν είσέλθουν εις την πόλιν της  Άγχιάλου, θα συγκροτήσουν συλλαλητήριον είρηνικόν και άκίνδυνον δια τούς Έλληνας εντός του αύλογύρου της  βουλγαρικής Εκκλησίας.
Καρνάνδειον ΙΙαρθεναγωγεϊον Άγχιάλου.
Κατεστράφη, όλοσχερώς με' τους  βανδαλισμούς,
τας θηριωδίας και τας φρικαλεότητας των Βουλγάρων (30/7/1906)

Μετά δίωρον περίπου άπό των κατά τα άνωτέρω ψευδών, υποκριτικών και παραπλανητικών διαβεβαιώσεων του Βουλγάρου Έπάρχου προς τόν Δήμαρχον της  Άγχιάλου, κατέφθασεν εις την κατειλημμένην και φρουρουμένην υπό του Βουλγαρικού στρατού Ίεράν Μονήν του Άγιου Γεωργίου της  Άγχιάλου ο συρφετός των ύπερδιακοσίων ενόπλων Βουλγάρων κομιτατζήδων, δια να έπιτεθή κατά της  Άγχιάλου. ο Αξιωματικός της  στρατιωτικής φρουράς της  Ίεράς Μονής του Άγιου Γεωργίου, χωρίς να γνωρίζη προφανώς τα σατανικά σχέδια της  βουλγαρικής Κυβερνήσεως δια την καταστροφήν της  Άγχιάλου, διέταξε την στρατιωτικήν φρουράν να έμποδίση τούς ένοπλους κομιτατζήδες να είσέλθουν εις την Άγχίαλον, της  όποίας είχεν άναλάβει την προστασίαν, ταυτοχρόνως δέ άπέστειλεν έφιππον άγγελιοφόρον εις τόν Βούλγαρον Έπαρχον της  Άγχιάλου να ζητήση οδηγίας δια τας περαιτέρω ενέργειας του.

Ό Βούλγαρος Έπαρχος Άγχιάλου, ο όποιος προ διώρου παρείχεν εις τόν Έλληνα Δήμαρχον της  Άγχιάλου τας άνωτέρω ψευδείς, υποκριτικός και παραπλανητικός διαβεβαιώσεις ότι ούδένα άπολύτως κίνδυνον διατρέχουν οι Έλληνες κάτοικοι της  Άγχιάλου, διότι έχουν ληφθή υπό της  βουλγαρικής Κυβερνήσεως δλα τα ένδεικνυόμενα μέτρα άσφαλείας δια την πλήρη προστασίαν του Ελληνικού πληθυσμού της  Άγχιάλου, εδωσεν εντολήν, μέσω του άποσταλέντος προς αυτόν έφιππου άγγελιοφόρου, εις τόν Άξιωματικόν της  στρατιωτικής φρουράς της  Ίεράς Μονής του Άγιου Γεωργίου να άποσύρη άμέσως τόν βουλγαρικόν στρατόν της  φρουράς της  Ίεράς Μονής του Άγιου Γεωργίου και να τόν κλείση εις τα στρατιωτικά καταλύματα της  Μονής, να άφήση δέ ελευθέρους τους  προερχομένους εκ του Πύργου ώπλισμένους κομιτατζήδες και διαδηλωτάς να είσέλθουν εις την Άγχίαλον. Ταυτοχρόνους διέταξεν ο άνωτέρω Βούλγαρος Έπαρχος να δοθούν αί κλείδες και δλα τα εξαρτήματα της  φρουρουμένης μέχρι τότε υπό του βουλγαρικού στρατού Ελληνικής Μονής του Άγιου Γεωργίου εις τόν επί κεφαλής του προερχομένου εκ του Πύργου συρφετού των ένοπλων Βουλγάρων άρχικομιτατζήν Γκεωργκήεφ.

Ουτω, συμφώνως προς τας άνωτέρω οδηγίας του Βουλγάρου Έπάρχου, ένεκλείσθη ο μέχρι τότε φρουρών την Ίεράν Μονήν του Άγιου Γεωργίου βουλγαρικός στρατός εις τα στρατιωτικά καταλύματα της  Μονής, αί κλείδες της  όποίας παρεδόθησαν εις τον άρχικομιτατζήν Γκεωργκήεφ και οι ύπερδιακόσιοι ώπλισμένοι Βούλγαροι κομιτατζήδες είσήλθον ελεύθεροι και άνενόχλητοι και μάλιστα όδηγούμενοι εις την Άγχιαλον υπό Βουλγάρου χωροφύλακος, τον όποιον άπέστειλε προς τούτο ο Βούλγαρος Έπαρχος, καθ’ όν χρόνον οι Έλληνες κάτοικοι της  Άγχιάλου έκοιμώντο μετά και από τας άνωτέρω δήθεν καθησυχαστικάς, εν τή πραγματικότητι όμως ψευδείς, υποκριτικός και παραπλανητικός διαβεβαιώσεις του Βουλγάρου Έπάρχου της  Άγχιάλου.

Τής ολοσχερούς καταστροφής της  Άγχιάλου προηγήθησαν όλα τα άνωτέρω συμφώνως προς τα δόλια και σατανικά σχέδια των Βουλγάρων.

 Δηλαδή παρεσχέθησαν προηγουμένως εις τους Έλληνας κατοίκους της  Άγχιάλου οι άνωτέρω ψευδείς, ύποκριτικαί και παραπλανητικαί διαβεβαιώσεις των βουλγαρικών Αρχών ότι δήθεν ούδένα κίνδυνον διατρέχουν οι Έλληνες Άγχιαλιται, κατελήφθη άκολούθως η Ιερά Μονή του Άγιου Γεωργίου της  Άγχιάλου, η οποία έφρουρειτο προηγουμένως υπό ώπλισμένων Ελλήνων κατοίκων της  Άγχιάλου, υπό του βουλγαρικου στρατού δήθεν δια μεγαλυτέραν άσφάλειαν και πληρεστέραν προστασίαν της  Ελληνικής Άγχιάλου, άπεμακρύνθησαν αί βουλγαρικαί οίκογένειαι, αί όποιαι διέμενον εις ελληνικός οικίας της  Άγχιάλου και μετεφέρθησαν εις άσφαλέστερα δι’αύτάς μέρη, έφανατίσθη δια των βουλγαρικών εφημερίδων ο βουλγαρικός όχλος δια την καταστροφήν της  Άγχιάλου και άπεσύρθη, κατόπιν διαταγής του Βουλγάρου Έπάρχου, ο βουλγαρικός στρατός εκ της  Ίεράς Μονής του Άγιου Γεωργίου, η όποια άπετέλει το προπύργιον δια την άσφάλειαν και την προστασίαν της  Άγχιάλου, και την όποίαν παρέδωσεν ο βουλγαρικός στρ:χτός εις τον άρχικομιτατζήν Γκεωργκήεφ και εις την συμμορίαν του, δια να γίνη όρμητήριον και στρατηγεΐον των Βουλγάρων κομιτατζήδων δια την επιδρομήν των κατά της  Άγχιάλου και την ολοσχερή καταστροφήν της.

Άφου προηγήθησαν όλα τα άνωτέρω, έδόθη προ της  αυγής και περί ώραν 4 π.μ. της  Κυριακής, 30 Ιουλίου 1906, το σύνθημα της  έπιθέσεως του φανατισθέντος και μαινομένου βουλγαρικού όχλου κατά της  Άγχιάλου με συνεχείς και δαιμονιώδεις κωδωνοκρουσίας εκ των κωδωνοστασίων του Ίερου Ναού της  Παναγίας, με τας όποίας έκάλουν εις πάνδημον συναγερμόν όλους τους Βουλγάρους της  Άγχιάλου και της  περιφερείας της να ενωθούν με τους κομιτατζήδες και άλλους ένοπλους Βουλγάρους, οι όποιοι είχον έλθει εκ του Πύργου δια τον εμπρησμόν, την λεηλασίαν και την καταστροφήν της  Άγχιάλου και την έξόντωσιν των Ελλήνων κατοίκων της, οι όποιοι άπετέλουν το σύνολον σχεδόν του πληθυσμού της  Άγχιάλου.

Ταυτοχρόνως με τας κωδωνοκρουσίας και πριν άκόμη άντιληφθουν οι Έλληνες κάτοικοι της  Άγχιάλου ποιος είναι ο κίνδυνος, τον όποιον διέτρεχον και πόθεν προέρχεται, ώρμησεν ο φανατισμένος και μαινόμενος βουλγαρικός συρφετός πάνοπλος με μανιακάς και άγριας κραυγάς εις την Έλληνικήν Εκκλησίαν και ήρχισε τους εμπρησμούς εις ολόκληρον την πόλιν.

Άντιληφθέντες οι Έλληνες κάτοικοι της  Άγχιάλου ότι δεν ήδύναντο να άναμένουν ούδεμίαν βοήθειαν υπό της  βουλγαρικής Κυβερνήσεως, η όποια τους  είχε προδώσει και τους είχε παγιδεύσει κατά τον πλέον δόλιον, αίσχρόν και σατανικόν τρόπον, άντέταξαν σθεναράν άμυναν κατά των Βουλγάρων επιδρομέων, τους όποιους με περίστροφα, ρόπαλα, πελέκεις και λίθους άπέκρουσαν και άπώθηραν εκατόν περίπου μέτρα άπό του Ελληνικού Ίερου Ναου, άφου συνήψαν και διεξήγαγον σκληράν μάχην με τους κομιτατζήδες εντός της κολάσεως των εμπρησμών, των εκρήξεων και των άνατινάξεων κτιρίων με δυναμίτιδα, την όποίαν είχον φέρει μεθ’ εαυτών και έχρησιμοποίουν οι επιδρομείς.

Τό πεδίον της  συμπλοκής και της  μάχης των άμυνομένων Ελλήνων κατοίκων της  Άγχιάλου με τους έπιτεθέντας κατ’ αυτών πάνοπλους κομιτατζήδες έπλημμύρισεν άπό αίμα και έκαλύφθη άπό διάσπαρτα πτώματα των συμπλακέντων. οι Βούλγαροι επιδρομείς, οι όποιοι άπεκρούσθησαν άρχικώς και άπωθήθησαν πέραν του Ελληνικού Ίερου Ναού, προσεπάθησαν να επιτεθούν και πάλιν κατά των άμυνομένων Ελλήνων, άλλά και πάλιν άπεκρούσθησαν έπιτυχώς και με πολλάς δι’ αύτούς άπα)λείας και ήναγκάσθησαν να υποχωρήσουν εις μεγαλυτέραν άπόστασιν άπό της  προηγουμένης άπωθήσεώς των και άποχωρήσεώς των.
Παρά τας άνωτέρω δύο άνεπιτυχεΐς επιθέσεις των, οι Βούλγαροι έπεχείρησαν και τρίτην έφοδον κατά των άμυνομένων Ελλήνων Άγχιαλιτών, άλλά και πάλιν άπεκρούσθησαν υπό των άμυνομένων Ελλήνων και ήναγκάσθησαν να άποσυρθούν τα μαινόμενα βουλγαρικά στίφη και να εγκατασταθούν άλλαι ένοπλοι ομάδες των εις το πλησίον της  κεντρικής πλατείας της  πόλεως λιθόκτιστον όθωμανικόν Τέμενος, όπου ώργάνωσαν το όρμητήριόν των και έν τώ μεταξύ συνέχιζον τούς πυροβολισμούς των κατά των εμφανιζόμενων εις την περιοχήν αυτήν Ελλήνων.

Κατά την 9ην προμεσημβρινήν ώραν και ενώ οι πυροβολισμοί συνεχίζοντο υπό των άντιμαχομένων μερών και άπό των θέσεων, τας όποίας ειχον καταλάβει και ειχον σταθεροποιήσει κατά την διάρκειαν του προηγηθέντος τετραώρου περίπου πείσμονος άγώνος μεταξύ των σθεναρώς αμυνομένων Ελλήνων και των λυσσωδώς επιτιθεμένων κατ’αύτών Βουλγάρων επιδρομέων, κατέφθασεν εις την Άγχίαλον έφιππος βουλγαρική Χωροφυλακή, η οποία είσήλασεν εις τας κεντρικός όδούς της  πόλεως και κατέλαβε τα μέρη έκεινα, όπου έμάχοντο οι άμυνόμενοι Έλληνες κάτοικοι της  Άγχιάλου, τούς οποίους δήθεν θα έπροστάτευεν εκ των Βουλγάρων επιδρομέων.
Τα πράγματα όμως δεν έδικαίωσαν τας προσδοκίας αύτάς των Ελλήνων κατοίκων της  Άγχιάλου, διότι η βουλγαρική έφιππος Χωροφυλακή δεν ήλθεν εις την Άγχίαλον δια την προστασίαν των Ελλήνων Άγχιαλιτών, άλλά δια να τούς πείση να παύσουν να προβάλλουν άντίστασιν εις τούς Βουλγάρους επιδρομείς, τούς όποιους δήθεν θα άπεμάκρυνεν η Χωροφυλακή, η όποια όμως τουναντίον έχρησιμοποιήθη ως προπύργιον των άνάνδρων κομιτατζήδων, δια να έπιδοθούν αυτοί άπερίσπαστοι και εκ του άσφαλούς εις τούς βανδαλισμούς των, εις τούς έμπρησμούς των ελληνικών κτιρίων της  Άγχιάλου και εις την ολοσχερή έξόντωσιν των Ελλήνων κατοίκων της.

Πράγματι άπό της  άφίξεως εις την Άγχίαλον της  άνωτέρω έφιππου βουλγαρικής Χωροφυλακής, η όποια ήτο το έντεταλμένον δήθεν δια την δημοσίαν τάξιν και άσφάλειαν όργανον της  βουλγαρικής Κυβερνήσεως, τα πράγματα ελαβον όλεθρίαν τροπήν και έξέλιξιν δια τούς μέχρι τότε άμυνομένους σθεναρώς με τα ίδικά των μέσα Έλληνας κατοίκους της  Άγχιάλου, διότι οι Βούλγαροι έοτιδρομεις, ένθαρρυνθέντες εκ της  κατά τα άνωτέρω σκηνοθετηθείσης παρεμβάσεως εις την αμυναν των Ελλήνων Άγχιαλιτών της  βουλγαρικής έφιππου Χωροφυλακής, άπεσύρθησαν εκ των άνωτέρω προπυργίων και ορμητηρίων των (οθωμανικού Τεμένους, Τελωνείου, Βουλγαρικής Σχολής) και ήρχισαν να πυρπολουν τας οικίας και τα καταστήματα των Ελλήνων κατοίκων της  Άγχιάλου.

Παραλλήλως δια του Τηλεγραφείου της  Άγχιάλου έξησφάλισαν οι Βούλγαροι επιδρομείς συνεχή ένημέρωσιν των βουλγαρικών Αρχών του Πύργου δια την διαμορφωθειααν κατάστασιν εις την Άγχιαλον μετά την επιδρομήν κατ’αύτής των Βουλγάρων κομιτατζήδων και του μαινομένου βουλγαρικου όχλου, οι όποιοι συνήντησαν ίσχυράν άντίατααιν υπό των αμυνόμενων με άπαράμιλλον σθένος και πείσμα Έλλήνων κατοίκων της  Άγχιάλου, ώστε να διατρέχουν τον έσχατον κίνδυνον οι Βούλγαροι επιδρομείς, εάν δεν ένισχυθουν άμέσως εκ του Πύργου, δπως έζήτησαν, με πολυάριθμα τμήματα Βουλγάρων έξωπλισμένων με βαρύν οπλισμόν, με χειροβομβίδας και με δυναμίτιδα.

Άνταποκρινόμεναι αί βουλγαρικαί Άρχαί του Πύργου εις την κατά τα άνωτέρω έκκλησιν των Βουλγάρων επιδρομέων της  Άγχιάλου δια την ένίσχυσίν των εις την συνεχιζομένην ύπ’ αυτών καταστροφήν της  Άγχιάλου, προσεκάλεσαν με δαιμονιώδεις κωδωνοκρουσίας τους Βουλγάρους κατοίκους του Πύργου να σπεύσουν ένοπλοι εις την Άγχιαλον, δια να βοηθήσουν τούς έκει άγωνιζομένους άδελφούς των δια τον εμπρησμόν και την καταστροφήν της  Άγχιάλου και την έξόντωσιν των Ελλήνων κατοίκων της.

Ταυτοχρόνως παρεβιάσθησαν, τή βοήθεια της  βουλγαρικής Αστυνομίας, δύο καταστήματα πωλήσεως όπλων εις τον Πύργον, ο δέ ’Έπαρχος του Πύργου διένεμε, χωρίς να τηρήση ούτε τα στοιχειώδη προσχήματα, ο ϊδιος τα άρπαγέντα εκ των άνφτέρω καταστημάτων όπλα εις τούς συγκεντρωθέντας διαδηλωτάς, ώρισμένοι εκ των όποιων έξωπλίσθησαν και με στρατιωτικά όπλα εκ τφν στρατώνων του στρατού.
Έν συνεχεία όλος αυτός ο φανατισμένος και μαινόμενος βουλγαρικός συρφετός έπεβιβάσθη εις έπιταχθείσας άμάξας και μετεφέρθη εις την Άγχιαλον. Παραλλήλως η άτμάκατος του Λιμεναρχείου του Πύργου έφορτώθη υπό της  Αστυνομίας του Πύργου με ώπλι.σμένους Βουλγάρους, πολεμοφόδια και δυναμίτιδα και άνεχώρησεν άμέσως δια την Άγχιαλον προς ένίσχυσίν των έκει συνεχιζόντων τούς έμπρησμούς των και τούς βανδαλισμούς των κομιτατζήδων.

Οί Ελληνες της  Άγχιάλου, συνεχίζοντες την άμυνάν των κατά των Βουλγάρων έπιδρομέων δια την άντιμετώπισιν της  κατά τα άνωτέρω διαμορφωθείσης άκρως έπικινδύνου και κρίσιμου δια την ζωήν των καταστάσεως, ήλπιζον εις την άμεσον έπέμβασιν, με πλοία εκ της  Κωνσταντινουπόλεως, των έγγυητριών της  Βερολινίου συνθήκης Ευρωπαϊκών Μεγάλων Δυνάμεων, αί όποιαι ύπελόγιζον οι Έλληνες Άγχιαλίται ότι θα είχον ένημερωθή έγκαίρως υπό των έν Πύργω Προξένων των, έμπροσθεν των οποίων έξωπλίζοντο και προωθούντο εις την Άγχίαλον οι Βούλγαροι κομιτατζήδες και ο βουλγαρικός όχλος του Πύργου.

Δυστυχώς όμως δια τους άμυνομένους άπεγνωσμένως και άναμένοντας με αδημονίαν και αγωνίαν την έπέμβασιν των έγγυητριών Μεγάλων Δυνάμεων, αντί της  άναμενομένης έπεμβάσεως και συνδρομής των εγγυητριών Μεγάλων Δυνάμεων, ήρχισαν να καταφθάνουν εις την Άγχίαλον τα αλλεπάλληλα τμήματα των Βουλγάρων επιδρομέων εκ του Πύργου έξωπλισμένα με πολεμικά όπλα, με χειροβομβίδας και με μεγάλας ποσότητας δυναμίτιδος, τους  όποιους ύπεδέχοντο εις την Άγχίαλον ο άρχικομιτατζής Γκεωργήεφ, ο Βούλγαρος ’Έπαρχος Άγχιάλου Μιντσεφ, ο Διευθυντής του Τελωνείου Κένωφ και ο συντάκτης της  τοπικής έβδομαδαίας έφημερίδος«Κράϊ» Μαλάκωφ , οι όποιοι προσέφερον εις τους  άφικνουμένους εκ του Πύργου Βουλγάρους επιδρομείς άφθονα οινοπνευματώδη ποτά εκ των οίναποθηκών των λεηλατηθέντων ελληνικών καταστημάτων και άνερρίπιζον ούτως ετι μάλλον τον φανατισμόν, το μένος και το μίσος των εναντίον των άπεγνωσμένως άλλά σθεναρώς άμυνομένων Ελλήνων κατοίκων της  Άγχιάλου.

Κατά την 11ην προμεσημβρινήν ώραν η προ δίωρου περίπου άφιχθεισα, κατά τα άνωτέρω, εις την Άγχίαλον έφιππος βουλγαρική Χωροφυλακή, η όποια είχε παρεμβληθή προηγουμένως μεταξύ των άμυνομένων Ελλήνων της  Άγχιάλου και των επιτιθεμένων κατ’ αυτών Βουλγάρων επιδρομέων δια την ένίσχυσιν και ύποστήριξιν των Βουλγάρων κομιτατζήδων μάλλον, παρά δια την προστασίαν των Ελλήνων της  Άγχιάλου, οι όποιοι, ανευ της  άνωτέρω παρεμβάσεως της  βουλγαρικής χωροφυλακής, θα είχον εκδιώξει με έφοδόν των μακράν της  Άγχιάλου τους  έγκατασταθέντας, κατά τα άνωτέρω, εις το όθωμανικόν Τέμενος, εις το Τελωνειον και εις την Βουλγαρικήν Σχολήν Βουλγάρους επιδρομείς κομιτατζήδες, άπεσύρθη, άφού έξεπλήρωσε το προδοτικόν και συνωμοτικόν εργον της, προς το μέρος του μαινομένου βουλγαρικού όχλου, με τον όποιον ήνώθη, δια να συνεχίσουν άπό κοινού τους  εμπρησμούς και τους  βανδαλισμούς των κατά των Ελλήνων κατοίκων της  Άγχιάλου. ’Από της  ώρας εκείνης ήρχισεν η πραγματική τραγωδία των φρικαλεοτήτων των Βουλγάρων βανδάλων κατά της  Ελληνικής Άγχιάλου, η οποία έκαλύφθη άπό ούρανομήκεις φλόγας πυρός και πυκνούς ασφυκτικούς καπνούς, οι όποιοι την περιέβαλλον άπό των επτά τμημάτων της και την ειχον μεταβάλει εις ήφαίστειον εν έκρήξει και πραγματικήν κόλασιν.

Αί αλλεπάλληλοι εκρήξεις βομβών, δυναμίτιδος, έκπυρσοκροτήσεως ομοβροντιών, άνατινάξεως οικιών, καταστημάτων και αποθηκών και αί αναφλέξεις πετρελαίων και άλλων εύλέκτων υλών διεδέχοντο άλλήλας, ενώ συνεχίζοντο υπό των βανδάλων επιδρομέων οι εμπρησμοί και εις τα υπόλοιπα Ελληνικά τμήματα της  Άγχιάλου, η όποία ήτο κατωκημένη (κατοικημένη) σχεδόν καθ’ ολοκληρίαν ύπό Ελλήνων.

’Εντός της  ως ανω κολάσεως του πυρός συνέχισαν την άμυνάν των οι Έλληνες της  Άγχιάλου μέχρι της  3ης απογευματινής; ώρας και άπέκρουσαν έπιτυχώς τούς δεκαπλάσιους, έν συγκρίσει προς αύτούς, Βουλγάρους επιδρομείς, χωρίς να τούς άφήσουν να πλησιάσουν εις την γραμμήν άμύνης, την όποίαν έκράτουν με άπαράμιλλον σθένος και ηρωισμόν. δια να καμφθή η κατά τα άνωτέρω σθεναρά άντίστασις των άμυνομένων Ελλήνων, οι Βούλγαροι επιδρομείς συνέχισαν τούς έμπρησμούς και τας άνατινάξεις των πλησίον της  γραμμής άμύνης ελληνικών κτιρίων με δυναμίτιδα και άφθονον πετρέλαιον, το όποιον μετέφεραν εκ του Πύργου με πυροσβεστικός άντλίας και το έξετόξευον εις τα πυρπολούμενα ελληνικά κτίρια, ώστε κατά την 5ην άπογευματινήν ώραν ολόκληρος η Άγχίαλος είχε μεταβληθή εις φλεγομένην λαμπάδα.

Εντός αυτής της  κολάσεως του πυρός ώρισμένοι Έλληνες έξηκολούθουν να προβάλλουν πείσμονα άντίστασιν εις τούς επιδρομείς, μέχρις ότου τα ερείσματα της  άμύνης των είχον άποτεφρωθή, ενώ τα γυναικόπαιδα έτρεχον έξαλλα εις τας όδούς της  Άγχιάλου, δια να εύρουν, ως ήλπιζον, καταφύγιον εις την παραλίαν της  πόλεως, όπου άνεκόπτοντο αί φλόγες της  πυρποληθείσης και γενομένης παρανάλωμα πυρός Άγχιάλου.

Άλλά και η παραλία, εις την όποίαν κα ιέφυγον τα γυναικόπαιδα και οι έπιζήσαντες άνδρες της  Άγχιάλου, δεν υπήρξε δυστυχώς καταφύγιον των θυμάτων των βανδαλισμών των βαρβάρων Βουλγάρων, άλλά ο τόπος, εις τον όποιον διεδραματίσθη η τελευταία φάσις της  τραγωδίας των Άγχιαλιτών,
διότι οι αίμοχαρείς Βούλγαροι επιδρομείς, άφού διέπραξαν λεηλασίας, έμπρησμούς, φόνους και σφαγάς των Ελλήνων κατοικούν της  Άγχιάλου, έπεδόθησαν, μετά την ολοσχερή καταστροφήν της  Άγχιάλου, και εις αίσχράς και άκατονομάστους κτηνωδίας, βιάζοντες και άτιμάζοντες τας Έλληνίδας γυναίκας και νεάνιδας, αί όποιαι ειχον συγκεντρωθή κυνηγημέναι εις την παραλίαν και κολλάς εκ των όποιων, μετά τον βιασμόν των και την άτίμωσίν των, τας ερριπτον τα αιμοχαρή κτήνη των Βουλγάρων εις τας φλόγας της  φλεγομένης Άγχιάλου, δια να τας καύσουν ζώσας, ίκανοποιουντα ούτω τα βάρβαρα και διεστραμμένα ένστικτα και πάθη των τα άνθρωπόμορφα τέρατα των απογόνων του Κρούμου.

Στόχος ιδιαίτερος των Βουλγάρων κομιτατζήδων κατά την επιδρομήν των εις την Άγχιαλον υπήρξε το Μητροπολιτικόν Μέγαρον, όπου διέμενεν ο Έλλην Μητροπολίτης Άγχιάλου, τον όποιον ύπερήσπιζον κατά τας κρίσιμους έκείνας ώρας της  βουλγαρικής επιδρομής Έλληνες Άγχιαλιται, οι όποιοι ήσαν άπεφασισμένοι να προστατεύσουν όπωσδήποτε τον Μητροπολίτην και Ποιμενάρχην των εκ των Βουλγάρων επιδρομέων, έστω και εάν επιπτον όλοι άγωνιζόμενοι πέριξ του Μητροπολιτικου Μεγάρου, διότι έγνώριζον ότι, εάν συνελαμβάνετο ο Ιεράρχης των υπό των αίμοβόρων Βουλγάρων κομιτατζήδων, θα ύφίστατο φρικτά μαρτύρια και θα έκαίετο ζών.

Όταν όμως αί φλόγες περιέβαλον το Μητροπολιτικόν Μέγαρον, ήναγκάσθη ο Έλλην Μητροπολίτης να έξέλθη εξ αύτου και υπό βροχήν σφαιρών κατηυθύνθη εις το Έπαρχειον Άγχιάλου, δια να ζητήση προστασίαν υπό των βουλγαρικών Αρχών.

Άλλά μόλις ένεφανίσθη προ της  εισόδου του Επαρχείου, Βούλγαροι χωροφύλακες και άλλοι ευρισκόμενοι έκει υπάλληλοι τον έξεδίωξαν με χυδαίας ύβρεις και προπηλακισμούς και τον ήνάγκασαν να έκτεθή και πάλιν εις βέβαιον και άναπόφευκτον κίνδυνον, διότι λυσσαλέοι Βούλγαροι κομιτατζήδες τον άνεζήτουν φωνάζοντες εις τας οδούς της  Άγχιάλου:
«που είναι ο Δεσπότης, γιά να τον κάψουμε ζωντανό».

Κατόπιν των άνωτέρω, ο Μητροπολίτης Άγχιάλου δεν κατεδέχθη να παρακαλέση δια την προστασίαν του τας βουλγαρικός Άρχάς, άλλά έστράφη εις ενα εκ των άκολουθούντων αυτόν Ελλήνων φυλάκων του και τον έξώρκισε να τον φονεύση παραχρήμα, εις περίπτωσιν κατά την όποίαν θα διατρέξη τον κίνδυνον να συλληφθή υπό των Βουλγάρων κομιτατζήδων, δια να άπαλλαγή ούτως εκ των έξευτελιψμών, των ύβρεων, τών χυδαιοτήτων, των προπηλακισμών και των μαρτυρίων των βαρβάρων και αιμοχαρών Βουλγάρων.
Έν συνεχεία έβάδισεν ο Μητροπολίτης Άγχιάλου άγερώχος υπό βροχήν σφαιρών καί, ως εκ θαύματος, διέφυγε προς στιγμήν της  προσοχής των καταδιωκόντων αυτόν Βουλγάρων και περιεσώθη εις παλαιάν και άπομεμονωμένην οικίαν, η όποια δεν ειχεν άποτεφρωθή υπό των φλογών, αί όποιαι μετέβαλον εις παρανάλωμα πυρός ολόκληρον την Άγχίαλον.

Καθ’ όλην την νύκτα της  Κυριακής, 30 Ιουλίου 1906, προς την Δευτέραν τα γυναικόπαιδα και οι έπιζήσαντες άνδρες της  Άγχιάλου διενυκτέρευσαν εις την παραλίαν της  πόλεως άποκεκλεισμένοι υπό του βουλγαρικού στρατού, ο όποιος είχεν άποσταλή κατά την 9ην βραδυνήν ώραν της  Κυριακής εις την Άγχίαλον δήθεν δια την προστασίαν των Ελλήνων κατοίκων της, έν τή πραγματικότητι όμως δια τον εγκλωβισμόν των εις την σχηματισθεισαν εις την παραλίαν στρατιωτικήν ζώνην, όπου οι αιμοχαρείς Βούλγαροι κομιτατζήδες συνέχισαν άπερίσπαστοί δλην την νύκτα τα οργιά των ληστεύοντες και άτιμάζοντες τα εγκλωβισμένα εις την παραλίαν θύματά των. πολλά εκ των όποιων θα ήδύναντο, επωφελούμενα του σκότους της  νυκτός, να διαφύγουν εκ του τόπου αύτου της  κολάσεως, εάν δεν ειχον έγκλωβισθή έκει υπό του βουλγαρικού στρατού, ο όποιος συνέβαλεν εις την παράτασιν και έπίτασιν της  τραγικότητος του φοβερού αύτου δράματος των Ελλήνων κατοίκων της  Άγχιάλου.

Τήν πρωίαν της  Δευτέρας, 31 Ιουλίου 1906, έπέτρεψαν οι Βούλγαροι εις τα γυναικόπαιδα των Ελλήνων της  Άγχιάλου να φύγουν, όπου ήθελον. 

Αυτός ήτο ο σκοπός των βαρβάρων Βουλγάρων, να έκριζωθή δηλαδή ο 'Ελληνισμός της  Άγχιάλου και γενικώτερον της  Βορείου Θράκης εκ των παναρχαίων πατρογονικών εστιών του. 

Τούναντίον τους  έπιζήσαντας της  ολοσχερούς καταστροφής της  Άγχιάλου και έγκλωβισθέντας με τα γυναικόπαιδα εις την παραλίαν της  πόλεως ανδρας συνέλαβον και έφυλάκισαν. Πολλοί όμως εκ των άνωτέρω έπιζησάντων άνδρών της  Άγχιάλου είχον κατορθώσει να φύγουν προηγουμένως εκ της  σχηματισθείσης, κατά τα άνωτέρω, εις την παραλίαν στρατιωτικής ζώνης, διασχίσαντες τα άβαθή ύδατα της  παραλίας και βυθιζόμενοι εντός αυτών μέχρι του λαιμού των, δια να είναι άθέατοι υπό των φυλάκων των Βουλγάρων στρατιωτών.

Κατά τόν άνωτέρω εμπρησμόν και την καταστροφήν της  Άγχιάλου υπό των Βουλγάρων επιδρομέων διεσώθησαν μόνον 30 οίκίαι εκ του συνόλου των οικιών της  Άγχιάλου, αί όποιαι άνήρχοντο εις 1.200 οικίας.
 Αί άνωτέρω 30 οίκίαι διεσώθησαν, διότι ώρισμέναι έξ αυτών ήσαν μεμονωμέναι, αί δέ υπόλοιποι ήσαν βουλγαρικαί και εύρίσκοντο εις τόν λεγόμενον « Έξω συνοικισμόν » της  Άγχιάλου. η συνολική ζημία των Ελλήνων κατοίκων της  Άγχιάλου, η οποία προυξενήθη κατά την ως άνω καταστροφήν της υπό των Βουλγάρων, υπολογίζεται τουλάχιστον εις το ποσόν των 50.000.000 χρυσών φράγκων.

Ο άριθμός των φονευθέντων Έλλήνων κατά την επιδρομήν των Βουλγάρων κατά της  Άγχιάλου άνέρχεται εις 250 περίπου, των δέ καέντων και ταφέντων υπό ερείπια των άποτεφρωθέντων κτιρίων της  Άγχιάλου άνέρχεται εις πολλάς εκατοντάδας.

Οί έπιζήσαντες Έλληνες κάτοικοι της  μέχρι της  ολοσχερούς καταστροφής της άνθούσης και άκμαζούσης Άγχιάλου διεσκορπίσθησαν πρός διαφόρους κατευθύνσεις, όπου έκαστος ήδύνατο να διαφυγή. Άλλοι εξ αυτών κατέφυγον εις τας γειτονικάς προς την Άγχιαλον πόλεις της  Μεσημβρίας, του Πύργου και της  Σωζοπόλεως.

Πολλοί Έλληνες της  καταστραφείσης Άγχιάλου μετηνάστευσαν εις την Αίγυπτον, άλλοι κατέφυγον εις την Κωνσταντινούπολιν, εις την Σμύρνην και εις άλλα μέρη, όπου είχον συγγενείς, οι όποιοι τούς έξησφάλισαν την έγκατάστασίν των και την στοιχειώδη διαβίωσίν των.

Το μεγαλύτερον όμως μέρος των Άγχιαλιτών προσφύγων κατέφυγεν εις την Ελλάδα και ιδία εις τας Αθήνας.

Ούτως έσφραγίσθη η τραγωδία της  Ελληνικής Άγχιάλου με τούς βανδαλισμούς και τας φρικαλεότητας των αιμοχαρών απογόνων του Κρούμου Βουλγάρων κομιτατζήδων, οι όποιοι άποτελούν το πλέον αίσχρόν στίγμα του πολιτισμού του 20ου αίώνος και οι όποιοι δεν έχουν προηγούμενον εις βαρβαρότητα και κτηνωδίας και εις τούς πλέον άγριους λαούς της  άνθρωπότητος.

Τήν ίδιαν ημέραν του εμπρησμού και της  καταστροφής της  Άγχιάλου, 30 Ιουλίου 1906, έπέδραμον οι Βούλγαροι κομιτατζήδες και ο φανατισμένος και μαινόμενος βουλγαρικός όχλος και έλεηλάτησαν και κατέστρεψαν όλα τα ελληνικά καταστήματα και τας οικίας εις την Σύλημνον, εις την Ίάμπολιν, εις τον Αετόν, εις το Κερμανλή και εις όλα τα Ελληνικά χωρία της  περιφερείας του Πύργου και της  Άγχιάλου.

Ώσαύτως έπέδραμον οι Βούλγαροι και κατέστρεψαν τούς Έλληνικούς Ιερούς Ναούς και τα Ελληνικά Σχολεία εις τα χωρία Άκράνια, ΤάςΤεπέ ως και εις το Ρουχτσούκιον.

Αί ύλικαί ζημίαι, αί όποιαι προεκλήθησαν εκ των βανδαλισμών των Βουλγάρων εις τα άνωτέρω χωρία, υπερβαίνουν το ποσό των 5.000.000 χρυσών φράγκων.

Δεν υπάρχουν σχόλια: