Τρίτη 22 Μαρτίου 2011

Εθνική Παλιγγενεσία: Die griechische Gemeinde Wien.Η Ελληνική Κοινότητα Βιέννης


Ελληνικός Πολιτισμός, παιδεία, θρησκεία και γλώσσα υπήρχαν πάντοτε στον ελλαδικό χώρο προτού την Επανάσταση του 1821.

Πολλοί Μακεδόνες και άλλοι έλληνες από το οθωμανοκρατούμενο Βυζάντιο, ξενιτεύτηκαν στην Ευρώπη,  σε διάφορες περιόδους της σύγχρονης ιστορίας,  μη αντέχοντες την  καταπίεση της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Συνήθως ήταν έμποροι και άνθρωποι των γραμμάτων.

ΜΑΖΙ ΤΟΥΣ ΟΜΩΣ
ΕΦΕΡΑΝ  ΣΤΗΝ ΞΕΝΗ ΤΙΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ, ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ, ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΡΗ ΠΟΥ ΚΑΤΑΓΟΤΑΝ.

Καθοριστικότερο για την διαφοροποίηση και την ταυτοποίηση τους από τους Ευρωπαίους όμως  ήταν η ελληνική  γλώσσα που μιλούσαν.
Δεν υπήρχαν τότε ούτε ταυτότητες ούτε διαβατήρια.

Οι γερμανόγλωσσοι λαοί και ειδικά οι Γερμανοί και Αυστριακοί τους ονόμασαν "Die Griechen" δηλαδή Έλληνες, εκατονταετίες προτού συσταθεί το ελληνικό σύγχρονο κράτος μας.
Όλους αυτούς τους Griechen, ανεξάρτητα από ποιο κομμάτι της Ελλάδας προερχόταν τους ένωνε (επαναλαμβάνομαι τρις) ο Ελληνικός Πολιτισμός, η παιδεία η θρησκεία και το σημαντικότερο η γλώσσα, είτε ήταν Μακεδόνας ή Κρητικός ή Θεσσαλιώτης η Ηπειρώτης η Κωνσταντινοπολίτης η Σμυρνιός η Καππαδόκης……..

Ελληνικές κοινότητες υπήρχαν σε όλα τα μήκη και πλάτη της Ευρώπης, και όχι μόνο, όμως θεωρώ ότι αυτή της Βιέννης ήταν από τις αξιολογότερες και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον σχεδιασμό και στην χρηματοσότηση της  Επανάστασης του 1821.

Έκανα μια μικρή συλλογή από αναρτήσεις από διάφορα ιστολόγια για να δώσω την σπουδαιότητα και την δύναμη που είχαν οι έλληνες και ειδικά οι Μακεδόνες της Βιέννης και τον καθοριστικό ρόλο στην παλιγγενεσία του Έθνους μας.

Η Ιστορία της ελληνικής κοινότητας.




Στην Βιέννη ζούσαν προτού την πρώτη σταυροφορία (1096-1099) πολυάριθμοι Έλληνες έμποροι  .
 Όπως γράφουν τα Ιστορικά βιβλία της εποχής εκείνης : Οι σταυροφορίες και οι σχέσεις της δυναστείας των Babenberger με το Βυζάντιο έφεραν ένα μεγάλο αριθμό Ελλήνων εμπόρων στην Βιέννη. Οι επαφές Ελλήνων και των Αυστριακών ανάγονται μέχρι τον μεσαίωνα.
Στις αρχές του 17ου αιώνα υπήρξε ένα μεταναστευτικό κύμα Ελλήνων προς την Αυστρία. Το άνοιγμα των οθωμανικών συνόρων έδωσε την δυνατότητα κυρίως σε εμπόρους να εγκατασταθούν στη Αυστρία και να δημιουργήσουν Εμπορικούς και τραπεζικούς   Οίκους.
Η παρουσία των Ελλήνων ήταν καθοριστική για την διεύρυνση και επέκταση του εμπορίου προς της ανατολικές χώρες.
Και αυτό γιατί οι Έλληνες είχαν επαφές μέσα στην οθωμανική αυτοκρατορία, Υπάρχει ακόμη στην Βιέννη το ελληνικό Καραβάνσαραι από τότε στην ….
Οι Έλληνες διαπραγματευόταν  στις ανατολικές αγορές με τα ιδιαίτερα εκεί δημοφιλή Maria-Theresia-Thaler και προμηθευόταν καπνό, καφέ και χαλιά.
Κομμάτια της Μοναρχίας με σημαντικά γερμανόγλωσσες μειονότητες είχαν μια μεγάλη ελληνική κοινότητα. Έτσι υπήρχαν ελληνικές εκκλησίες στο Temenschburg και Neusatz.
Στο κέντρο της Βιέννης  η ελληνική ενορία του Αγίου Γεωργίου στεγαζόταν από το 1709 στην οικία του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου.

Το 1723 έλαβε η ενορία την αυτοκρατορική άδεια να κτίσει εκκλησία.

Το  1787  ο αυτοκράτορας Joseph II. δωρίζει στην πολυπληθή ελληνική κοινότητα έναν άλλο ναό, το Ιερό ναό Αγίας Τριάδας και αυτή στο κέντρο της Βιέννης.
Σε όλη τη υφήλιο είναι γνωστοί οι  πανέμορφοι Βιεννέζικοι Kaffee's.
Ο πρώτος που άνοιξε στην Βιέννη ανήκε στον Έλληνα εκ Κωνσταντινούπολης  Johannes Theodat  με ημερομηνία έναρξης 17.1.1685!!
Το έτος 1700 πήραν άλλοι 4 Έλληνες την άδεια να ανοίξουν "Καφενεία".

Μεσοπρόθεσμα καθιερώθηκε ως σημαντικότερο πεδίο επιχειρηματικότητας το τραπεζικό.
Τι 1774 δόθηκε στους Έλληνες η δυνατότητα να πάρουν την αυστριακή υπηκοότητα.
Όσοι την πήραν έχασαν τα δικαιώματα που έδινε στους Έλληνες η Μοναρχία.






Η Εφημερίς είναι η αρχαιότερη διασωθείσα ελληνική εφημερίδα.


Η πρώτη ελληνική εφημερίδα, ο Ταχυδρόμος της Βιέννης, κυκλοφόρησε στη Βιέννη με πρωτοβουλία του αυστριακού εκδότη Joseph von Baumeister και του Ζακυνθινού λόγιου τυπογράφου Γεωργίου Βεντότη (1757-1795).
Το πρώτο φύλλο της εκδόθηκε στις 28 Ιουνίου του 1784.

Ο Ταχυδρόμος κυκλοφορούσε μία φορά την εβδομάδα, κάθε Παρασκευή. Η κυκλοφορία του διεκόπη στις 15 Ιουλίου 1784 μετά από πιέσεις της Υψηλής Πύλης προς τις αψβουργικές αρχές -πιέσεις οι οποίες άρχισαν ήδη πριν να κυκλοφορήσει το πρώτο φύλλο.
Συνολικά εκδόθηκαν τρία φύλλα.
Μέχρι σήμερα δεν έχει εντοπιστεί κανένα αντίτυπο του Ταχυδρόμου της Βιέννης.

Στις 31 Δεκεμβρίου του 1790, κυκλοφόρησε στην Βιέννη η Εφημερίς των δύο πρωτοπόρων ελλήνων τυπογράφων Πούλιου και Γεωργίου Μαρκίδη-Πούλιου.

Ο Πούλιος και ο Γεώργιος Μάρκου κατάγονταν από την Σιάτιστα, αλλά είχαν μεγαλώσει στην κεντρική Ευρώπη.
Κύρια επαγγελματική τους απασχόληση ήταν το εμπόριο ανατολικών ειδών στο οποίο προστέθηκε αργότερα η έκδοση και η εμπορία ελληνικών βιβλίων.
Η ενασχόλησή τους με την τυπογραφία άρχισε στο τυπογραφείο του Baumeister, όπου εργαζόταν και ο άλλος μεγάλος Έλληνας τυπογράφος της Βιέννης, ο Γεώργιος Βεντότης.

Τον Οκτώβριο του 1790, οι αδελφοί Μαρκίδες έλαβαν την άδεια από τις αψβουργικές  αρχές να εκδώσουν εφημερίδα στην ελληνική και την ιλλυρική (δηλ. τη σερβική) γλώσσα.



Η Εφημερίς ήταν κυρίως ειδησεογραφικό έντυπο.


Στο τυπογραφείο του Baumeister, το οποίο μετά την αποχώρηση του αυστριακού εκδότη είχε περιέλθει στα χέρια των Μακεδόνων Μαρκιδών, τυπώθηκαν πολλά ελληνικά βιβλία και φυλλάδια.
Ανάμεσά τους ήταν και κάποια από τα έργα του Ρήγα Βελεστινλή, το Σχολεῖον τῶν ντελικάτων ἐραστῶν, η Νέα Πολιτική Διοίκησις (που περιέχει και τον Θούρειο) και η Χάρτα τῆς Ἑλλάδος.

Το γεγονός ότι οι Μαρκίδες είχαν τυπώσει το επαναστατικό σύνταγμα που είχε συντάξει ο Ρήγας για την ομοσπονδιακή δημοκρατία που οραματιζόταν, δηλαδή το έργο του Νέα Πολιτική Διοίκησις,
προκάλεσε το κλείσιμο του τυπογραφείου τους.


Τον Δεκέμβριο του 1797, όταν αποκαλύφθηκαν τα επαναστατικά σχέδια του Ρήγα, οι αψβουργικές αρχές διέταξαν τη σύλληψη του ίδιου και των συνεργατών του.

Αντίτυπα της Εφημερίδος σώζονται σε αρκετές δημόσιες βιβλιοθήκες της Ελλάδας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΙΑΣ 
ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ 
ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΠΑΛΙΓΕΝΝΕΣΙΑ ΤΟΥ 1821.
α. Ο Γεώργιος Σίνας


Ο Γεώργιος Σίνας (1783-1856) υπήρξε επιχειρηματίας, τραπεζίτης και εθνικός ευεργέτης, με καταγωγή από την Μοσχόπολη (Βόρεια Ήπειρος). Υπήρξε επίσης ο ιδρυτής του Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Από μικρή ηλικία έμεινε ορφανός από μητέρα και μεγάλωσε με τη βοήθεια της θείας του στις Σέρρες, όπου και έζησε τα πρώτα του σχολικά χρόνια.
Κατά το 1790, βρίσκεται μαζί με τον πατέρα του στην Βιέννη· εκεί ολοκλήρωσε τις βασικές του ελληνικές σπουδές και έμαθε ξένες γλώσσες.
Σε ηλικία είκοσι ετών έγινε συνέταιρος στις επιχειρήσεις του πατέρα του και κατάφερε και ανέπτυξε εξαιρετική πρωτοβουλία, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της αυστριακής βιομηχανίας και του εμπορίου.

Επίσης διέθεσε μεγάλο μέρος των κεφαλαίων του για την αγορά ακινήτων και έγινε ο μεγαλύτερος τότε γαιοκτήμονας και ιδιοκτήτης αρχοντικών οικιών στην Αυστροουγγαρία.
Κατάφερε να γίνει τραπεζίτης διεθνούς φήμης και πιστωτής όχι μόνο μεγάλων επιχειρήσεων, αλλά
και δανειστής κυβερνήσεων
και αυτοκρατοριών.

Το 1825 εκλέχτηκε πρώτος από τους δέκα διευθυντές της Εθνικής Τράπεζας της Αυστρίας και διατήρησε τη θέση αυτή για 25 έτη.

Από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές επιχειρήσεις του Γ. Σίνα ήταν τα νηματουργεία της Κάτω Αυστρίας και το εργοστάσιο χαρτοποιίας στην ίδια περιοχή.
Μεγάλη υπήρξε και η συμβολή του στην ανάπτυξη των συγκοινωνιών της Αυστρίας: ανέλαβε την κατασκευή του σιδηροδρομικού δικτύου και παρόλο που το έργο δεν ολοκληρώθηκε, ο Σίνας θεωρείται πατέρας των σιδηροδρόμων των νοτίως του ΔούναβηΒαλκανικής. Επίσης υπήρξε ο ιδρυτής της πρώτης ατμοπλοϊκής Εταιρείας του Δουνάβεως και ανέλαβε την διάνοιξη πολλών διωρύγων κατά μήκος του ποταμού καθώς και την κατασκευή της περίφημης κρεμαστής γέφυρας της Βουδαπέστης
Στα ευεργετήματά του προς την Αυστρία συγκαταλέγεται και σημαντική χρηματική χορηγία για την ίδρυση του Πολυτεχνείου της Βιέννης. χωρών, καθώς και της (1840-1849).
Ο ίδιος διατηρούσε δεσμούς με την Ελλάδα και το 1833 διορίστηκε από τον βασιλιά Όθωνα
Ενίσχυσε οικονομικά την ελληνική παροικία της Βιέννης και την γενέτειρα της οικογένειάς του, Μοσχόπολη.
Επίσης προσέφερε αστρονομικά χρηματικά ποσά σε φιλανθρωπικά και πνευματικά ιδρύματα του ελληνικού κράτους: πρόξενος της Ελλάδας στην Βιέννη, όπου και παρέμεινε ως τον θάνατό του.
    Παράλληλα χρηματοδοτούσε έργα υποδομής της Μοναρχίας όπως Σιδηροδρομικό δίκτυο και το Αποχετευτικό.
    Κέντρο της Ελληνικής διασποράς.
    β. Ο Βαρώνος Κωνσταντίνος Βέλλιος 
    Ο Βαρώνος Κωνσταντίνος Δημητρίου Βέλλιος (ή Μπέλλιος) (1772 - 1838) γεννήθηκε στη Βλάστη(Εορδαίας) του νομού Κοζάνης,ο τόπος της καταγωγἠς του, εκ Λινοτοπόλεως της Μακεδονίας (Λινοτόπι).

    Η οικογένειά του μετανάστευσε από τη Βλάστη το 1776 και μετά από σύντομη διαμονή στην Κωνσταντινούπολη, εγκαταστάθηκε τελικά στην Αυστρουγγαρία. Στις παραδουνάβιες ηγεμονίες, όπου ζούσε η οικογενειά του, απέκτησε ιδιαίτερη μόρφωση. Έκανε μεγάλη σταδιοδρομία στο εμπόριο και παράλληλα φρόντισε για την πνευματική του καλλιέργεια. Εγκαταστάθηκε τελικά στη Βιέννη όντας πλέον μεγαλέμπορος. Το 1817, ο αυτοκράτορας της Αυστρίας του απένειμε τον τίτλο του Βαρώνου.
    Έκανε πολλές δωρεές στη Βιέννη, και ενίσχυσε οικονομικά την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
    Ιδιαίτερα δε, βοήθησε τους επαναστάτες στην ιδιαίτερη πατρίδα του τη Μακεδονία.  



    γ. Ο Στέργιος Δούμπας



    Ο Στέργιος Δούμπας γεννήθηκε στη Βλάστη (Μπλάτσι) της επαρχίας Εορδαίας της Μακεδονίας το 1794.

    Η βλαχόφωνη οικογένεια Δούμπα κατάγονταν από το Λινοτόπι του Γράμμου. Μετά την καταστροφή του οικισμού από τους Τουρκαλβανούς βαζιβουζούκους η οικογένεια Δούμπα κατέφυγε στο Μπλάτσι και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στις Σέρρες.
    Ο Στέργιος ήρθε για πρώτη φορά στη Βιέννη το 1815 σε ηλικία εικοσιενός ετών από τις Σέρρες ως έμπορος βαμβακιού.
    Αρχικά εργάστηκε στην εμπορική επιχείρηση του μετέπειτα πεθερού του Μιχαήλ Κούρτη.
    Το 1817 ίδρυσε στις Σέρρες μαζί με τα αδέρφια του Θεόδωρο και Νικόλαο τον εμπορικό οίκο "Αυτάδελφοι Μιχαήλ Δούμπα".
    Παντρεύτηκε τη Μαρία Μιχαήλ Κούρτη το γένος Τούφλη ή Παπαναούμ.

    Το μυστήριο του γάμου τελέστηκε στο Ναό του Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων καθώς ο Στέργιος Δούμπας ήταν επικεφαλής της Δωδεκάδος δηλαδή του συμβουλίου που διοικούσε την ελληνική Αδελφότητα του Αγίου Γεωργίου Βιέννης.


    δ. Ο Νικόλαος Δούμπας
    Ο Νικόλαος Δούμπας (Nikolaus Dumba,* 24 Ιουλίου 1830 στη Βιέννη; † 23 Μαρτίου1900 στη Βουδαπέστη) ήταν Έλληνο-αυστριακός, βλαχικής καταγωγής, ευεργέτής και επιχειρηματίας. Κατά τη διάρκεια της ζωής του πραγματοποίησε αρκετές δωρεές με κυριότερη αυτή της ανέγερσης του Μεγάρου Μουσικής της Βιέννης.

    Γεννήθηκε στη Βιέννη και ήταν γιός του Στέργιου Δούμπα (1794-1870), εμπόρου και ευεργέτη, και της Μαρίας Κούρτη. Η οικογένεια του Ο παππούς του κατάγονταν από το Λινοτόπι του Γράμμου
    και πριν εγκατασταθεί στις Σέρρες είχε περάσει από το Μπλάτσι
    Η μητέρα του ήταν κόρη του έμπορου Μιχαήλ Κούρτη, από την Λάρισα, μοσχοπολίτικης καταγωγής.
    Η αδερφή της μητέρας του, Σοφία, είχε παντρευτεί τον Μετσοβίτη βαρώνο Τοσίτσα, κάτοικο Λιβόρνου.

    - της Μακεδονίας, όπου γεννήθηκε ο πατέρας του Νικολάου.
    Το 1853 εγκαταστάθηκε στην πόλη Τάταντορφ και αγόρασε έναν υφαντουργείο βάμβακος.
    Σταδιακά επεκτάθηκε σε διάφορες βιομηχανικές και χρηματιστηριακές δραστηριότητες αυξάνοντας την ήδη μεγάλη από τον πατέρα του περιουσία. Ασχολήθηκε με την πολιτική εκλεγόμενος στην Κάτω βουλή, μέλος της Αναλογικής Αυστρο-Ουγγρικής Αντιπροσωπείας (1874) και αργότερα διορίστηκε ισόβιος γερουσιαστής στην Άνω Βουλή ενώ διετέλεσε και μυστικοσύμβουλος του αυτοκράτορα. Αξιοσημείωτες είναι οι αγαθοεργίες που πραγματοποίησε κατά τη διάρκεια της ζωής του. 

    Προσέφερε επιχορηγήσεις στα ελληνικά σχολεία στο Μπλάτσι και τις Σέρρες, συνεισέφερε σημαντικά για την ανέγερση του αυστριακού
    Κοινοβουλίου, του πανεπιστημίου, της Ακαδημίας των τεχνών, του δημαρχείου της Βιέννης, του Καθεδρικού ναού του Αγίου Στεφάνου της Βιέννης καθώς και του Μεγάρου Μουσικής της Βιέννης ('Musikverein), με πρωτοβουλία του οποίου ιδρύθηκε και το οποίο οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στις δωρεές αυτού και του πατέρα του.
    Με δωρεά του το 1898 ανακαινίστηκε ο ομώνυμος Ναός και διαμορφώθηκε η σημερινή του νεοκλασική ανατολική πρόσοψη με την ανάγλυφη σύνθεση του δρακοκτόνου Αγίου Γεωργίου στο τριγωνικό αέτωμα αποκτώντας παράλληλα και το σημερινό κωδωνοστάσιο. Επίσης ήταν μαικήνας των καλών τεχνών.

    Ο Νικόλαος Δούμπας υπήρξε προσωπικός φίλος του Ριχάρδου Βάγκνερ και του Γιόχαν Στράους.
    Στην εξοχική του κατοικία στις όχθες του Δούναβη ο Στράους συνέθεσε και πρωτοπαρουσίασε το γνωστό βάλς Γαλάζιος Δούναβης.
    (Διευθυντής ορχήστρας στο βίντεο είναι ο ελληνικής καταγωγής Herbert von Karajan)
    Θεωρείται ότι αυτός ήταν που συνέβαλε στο να γίνει γνωστός ο Σούμπερτ. Το Παλέ Δούμπα, το παλάτι της οικογένειας Δούμπα, βρισκόταν στη Ρίνγκστράσσε (Parkring 4) της Βιέννης και ήταν διακοσμημένο με έργα σπουδαίων καλλιτεχνών όπως ο Μάκκαρτ. 
    Το σαλόνι του Νικολάου Δούμπα ήταν τόπος συνάντησης του καλλιτεχνικού και πνευματικού κόσμου της αυτοκρατορικής πρωτεύουσας της Αυστροουγγαρίας.
    Να σημειωθεί επίσης ότι ήταν προσωπικός φίλος του Γεώργιου Αβέρωφ, τον οποίο και φιλοξένησε την περίοδο 1880 - 1881, τη μοναδική δηλαδή φορά που ο Αβέρωφ ταξίδεψε εκτός Αιγύπτου.
    Απεβίωσε στις 23 Μαρτίου 1900 στη Βουδαπέστη απο καρδιακό επεισόδιο και η εξόδιος ακουλουθία ψάλθηκε στον Ναό της Αγίας Τριάδας στη Βιέννη.

    1 σχόλιο:

    Ανώνυμος είπε...

    Polli.paraxeno.olly.na.eina.blaxoi