Βουλγαροκρατούμενη Μακεδονία: Η Προσοτσάνη και η Εξέγερση και Σφαγή της Δράμας, 29 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1941

Μνημείο Ηρώων
Προσοτσάνης

του Κώστα Παπαδόπουλου,

Προέδρου του Συλλόγου

 " Μέγας Αλέξανδρος"

 Προσοτσάνης 

Αναδημοσίευση από το ιστολόγιο του Συλλόγου

29η Σεπτεμβριου 1941 -

Τα γεγονοτα στην Προσοτσανη

Η σφαγή της Προσοτσάνης αποτελούσε μέρος του σχεδίου που είχαν καταστρώσει οι Βούλγαροι ώστε να ενταθούν τα μέτρα τρομοκρατίας ενάντια στους Έλληνες της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης ώστε να τους αναγκάσουν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να αλλοιώσουν με αυτόν τον τρόπο την πληθυσμιακή σύσταση της περιοχής.

Η 29η Σεπτεμβρίου αποτελεί για όλους εμάς τους κατοίκους της Προσοτσάνης ημέρα μνήμης για τους σφαγιασθέντες από τους Βουλγάρους, το 1941, συχωριανούς μας.

Τιμούμε την μνήμη αυτών των αθώων ανθρώπων με μια σεμνή τελετή που γίνεται, κάθε χρόνο, στο χώρο των νεκροταφείων στο μνημείο που αναγέρθηκε προς τιμήν τους, καθώς και με τρισάγιο στο μνημείο της γέφυρας της Αλιστράτης όπου εκεί οι περισσότεροι από αυτούς βρήκαν τραγικό θάνατο από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος των Βουλγάρων.

Απώτερος σκοπός των Βουλγάρων και όχι μόνο αυτών ήταν η εγκαθίδρυση τους στο Αιγαίο.

Σε αυτά τα πλαίσια διεκδικούσαν την Μακεδονία και χρησιμοποιούσαν κάθε μέσο για να το πετύχουν. Η επιθυμία τους αυτή αναζωπυρώθηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, που από τα μέσα περίπου του 19ου αι., έχοντας την ανοχή των τουρκικών αρχών και των Μεγάλων Δυνάμεων οι Βούλγαροι θέτουν σε εφαρμογή το πολυπόθητο σχέδιο τους.

Με τους κομιτατζήδες να διατρέχουν την ύπαιθρο να τρομοκρατούν τους συμπαγείς ελληνικούς πληθυσμούς να σκοτώνουν ιερείς και δασκάλους, που κρατούσαν άσβεστο το φρόνημα των Μακεδόνων και με συνεχείς προπαγάνδα προς την δυτική κοινή γνώμη προσπαθούσαν να προσαρτήσουν την Μακεδονία.
Έβρισκαν όμως πάντα την σθεναρή αντίσταση των Μακεδόνων που μόνοι τους χωρίς την συμπαράσταση του μικρού και αδύναμου τότε Ελληνικού κράτους κατάφεραν να αποτρέψουν αυτό το σχέδιο.

Ένα σχέδιο το οποίο δεν εγκατέλειψαν ποτέ οι Βούλγαροι.

Η Ανατολική Μακεδονία είχε την ατυχία να γνωρίσει τρεις φορές την Βουλγαρική κατοχή.

Η πιο οδυνηρή ήταν η τρίτη με τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο. 

Με την κάθοδο τους οι Βούλγαροι αναλαμβάνουν έργο κατακτητή- δυνάστη:

εγκαθιστούν αμέσως βουλγαρικές αρχές σαν να βρίσκονται σε «απελευθερωμένο» βουλγαρικό έδαφος, Βούλγαροι δήμαρχοι και κοινοτάρχες, ειρηνοδίκες, δικαστές, χωροφύλακες κτλ.

Δημεύονται περιουσίες χωρίς λόγο, όσοι διαμαρτύρονται οδηγούνται στα αστυνομικά τμήματα όπου και βασανίζονται, πολλές φορές μέχρι θανάτου, ενώ άλλοι μεταφέρονται στην Βουλγαρία σε καταναγκαστικά έργα χωρίς να έχουν κάνει κάποιο ποινικό αδίκημα και να περάσουν από δίκη.

Ιδιαίτερους διωγμούς δέχθηκαν οι ιερείς, κλείστηκαν εκκλησίες και απαγορεύτηκε η Θεία Λειτουργία να γίνεται στην Ελληνική παρά μόνο στην βουλγαρική γλώσσα.

Κλείνουν όλα τα ελληνικά σχολεία και διώκονται όλοι οι δάσκαλοι.

Απαγορεύουν την χρήση της Ελληνικής γλώσσας στους δημόσιους χώρους και αλλάζουν τις επιγραφές των καταστημάτων με αντίστοιχες βουλγαρικές.

Εκμεταλλευόμενοι την φτώχεια και την πείνα των κατοίκων τους καλούν να «γραφούν» Βούλγαροι με αντάλλαγμα λίγα τρόφιμα και δωρεάν συσσίτιο για την επιβίωση τους 

Όσοι δεν συμμορφώνονται τους υποχρεώνουν να εγκαταλείψουν την Ανατολική Μακεδονία περνώντας τον Στρυμόνα προς την Θεσσαλονίκη που βρισκόταν υπό την Γερμανική κατοχή.

Χιλιάδες οικογένειες Βουλγάρων μεταφέρονται στις ελληνiκές επαρχίες.

Σκοπός τους ο πλήρης εκβουλγαρισμός της περιοχής η εθνολογική αλλοίωση του πληθυσμού.

Η αντίσταση που συναντούν όμως είναι ισχυρή.

Οι Μακεδόνες αρνούνται πεισματικά να υποκύψουν στις πιέσεις των Βουλγάρων. Πρέπει να βρούνε κάποιο άλλο τρόπο για να προωθήσουν το σχέδιο τους.

Έτσι λοιπόν το Σεπτέμβριο του 1941 βάζουν σε λειτουργία το σχέδιο τους για ομαδικές εξοντώσεις Ελλήνων. 

Οργανώνουν μια ψευτοεπανάσταση 

και με αφορμή αυτή 

αρχίζουν ομαδικές σφαγές 

σε όλη την Ανατολική Μακεδονία.

 Η κωμόπολη μας περνάει δύσκολες ώρες και ο απολογισμός είναι τραγικός.

 Ο αριθμός των θυμάτων όλης της περιόδου κατοχής δεν είναι ακριβής.

Στο μνημείο που στήθηκε στα νεκροταφεία αναγράφονται τα παρακάτω ονόματα των εκτελεσθέντων από τα βουλγάρικα στρατεύματα κατοχής:

Ακριτίδης Ακρίτας, 
Ακριτίδης Ιωάννης, 
Αμπατζόγλου Γεώργιος, 
Αποστολίδης Ιωάννης,
Αριστοτέλους Νικόλαος,
Αχτσελίδης Σωτήριος,
Βαγιόκας Θεόδωρος,
Βασιλειάδης Βασίλειος,
Βασιλειάδης Ιωάννης,
Βασιλειάδης Σάββας,
Βαφειάδης Θρασύβουλος,
Βεληγιάντσος Ιωάννης,
Βοζίδης Αθανάσιος,
Βουλβουτζής Αριστείδης,
Βύζελης Χρήστος,
Γαιρετίδης Ιγνάτιος,
Γεωργιάδης Χριστόδουλος,
Γιαννάκου Γεώργιος,
Δαραβάνης Γεώργιος,
Δελίδης Θωμάς,
Δενόπουλος Γεώργιος,
Ευγενίδης Πρόδρομος,
Ζάμπας Στέργιος Δ.,
Ζάπρος Αλέξανδρος,
Ζουμπρής Γεώργιος,
Ηλιάδης Μιχαήλ,
Θεοδωρίδης Γεώργιος,
Θεοδωρίδης Δημήτριος,
Θεοδωρίδης Κων/νος,
Ιωαννίδης Πολυχρόνης,
Ιωαννίδης Χαράλαμπος,
Καβάκας Δημήτριος,
Καβάκας Ηρακλής,
Καλημέρης Ιωάννης,
Κανίδης Αλκιβιάδης,
Καραγιοβάνης Προκόπιος,
Καραγκιόζης Τάσιος,
Καραμιστράκης Τηλέμαχος,
Καρατζάς Ευθύμιος,
Καρμής Αθανάσιος,
Καφαντάρης Αθανάσιος,
Κεβεζίδης Θεόδωρος,
Κέλτσος Κυριάκος,
Κλοκίδης Γεώργιος,
Κόγιας Χρήστος,
Κονταξής Ευστράτιος,
Κοσμίδης Νικόλαος,
Κουντουράς Γεώργιος,
Κραστάνας Άγγελος,
Κυριακίδης Κυριάκος,
Λάλας Ευάγγελος,
Λαχανιώτης Μαργαρίτης,
Μάνδρατζης Χρήστος,
Μανούσης Νικόλαος,
Μαρσιανούδης Πασχάλης,
Μάτσκου Χρυσάνθη,
Μαυρουδής Αθανάσιος,
Μελαχρινός Μενέλαος,
Μεριανίδης Δημήτριος,
Μανιάδης Γεώργιος,
Μιχαηλίδης Δημοσθένης,
Μιχαηλίδης Χρήστος,
Μαυρουδής Κων/νος,
Μουσουλαρίκος Μιχαήλ,
Μπούρμπουλης Χριστόδουλος,
Νακίδης Δημήτριος,
Ξωνίδης Κων/νος,
Πανίδης Δημήτριος,
Παπαδόπουλος Χρήστος,
Παπαμιχαήλ Γεώργιος,
Παπαμιχαήλ Κων/νος Γ.,
Παπαμιχαήλ Κων/νος Ι.,
Παπούλας Ευστράτιος,
Παρχαρίδης Ευστάθιος,
Πατρατσκίδης Ανδρέας,
Πετρακόπουλος Απόστολος,
Πετρίδης Γεώργιος,
Πετρίδης Πέτρος,
Πετρίδης Δημήτριος,
Πελέχρας Αθανάσιος,
Πιερίδης Γεώργιος,
Πιλαφτσής Γεώργιος,
Πολίτης Ευκλείδης,
Πολίτης Νικόλαος,
Πούλιος Γεώργιος,
Πρωτόγερος Δημήτριος,
Ρεντσπέρογλου Απόστολος,
Ροσιλόβαλης Δημήτριος,
Σαββίδης Αριστείδης,
Σαμαράς Γεώργιος,
Σαμαράς Στέργιος,
Σαπουντζής Κων/νος,
Σατικίδης Νικόλαος,
Σεκερτζής Δημήτριος,
Σιάπκας Βασίλειος,
Σιμίδου Ευσεβία,
Σκαρλατόπουλος Δημήτριος,
Σταυρίδης Θωμάς,
Τεμεκονίδης Ιωάννης,
Τοπαλίδης Ανέστης,
Τοπαλίδης Ιωάννης,
Τράγκας Ιωάννης,
Τσαγγάλης Θεόδωρος,
Τσακμακίδης Κοσμάς,
Τσακμακίδης Νικόλαος,
Τσαλίκης Γεώργιος,
Τσάμπουρας Εμμανουήλ,
Τσαπακίδης Γεώργιος,
Τσαπακίδης Νικόλαος,
Τσαπαρίδης Πρόδρομος,
Τσάτσου Νικόλαος,
Τσουλιάς Ιωάννης,
Υφαντόπουλος Νικόλαος,
Φαρκάτσης Άγγελος,
Φεγγαρίδης Λάζαρος,
Φιλαδαρλής Νικόλαος,
Χατζηαράπης Βενέδικτος,
Χατζηηλίας Νικόλαος,
Χατζηιωάννου Ανέστης,
Χατζηκώστας Παναγιώτης,
Χατζηνικολάου Παναγιώτης,
Χριστοφορίδης Ευάγγελος,
Χρυσοχόου Ροδίνη,
Ψωμιάδης Θεμιστοκλής,
Ωρολογάς Νικόλαος,
Δαραβάνης Γεώργιος,
Ευγενίδης Πρόδρομος,
Μελαχροινός Μενέλαος,
Πιερίδης Γεώργιος,
Τσακμακίδης Νικόλαος,
Ψωμιάδης Θεμιστοκλής,
Γεωργιάδης Χριστόδουλος,
Πολίτης Νικόλαος,
Χ’’ Αράπης Βενέδικτος,
Τσαλίκης Αβραάμ,
Κιαπίδης Νικόλαος,
Αμπατζόγλου Χρησ- Νικ. Του Γεωργίου .