του κ. Γ.Κ. ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ, τ. ΛΥΚΕΙΑΡΧΗ
(Σημ. Yauna. Οι πομάκοι-αγριάνες μιλούν το ίδιο σλαβικό γλωσσικό ιδίωμα με τους μακεδόνες τόσο της Ανατολικής όσο και στην Δυτικής Μακεδονίας και φυσικά ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΛΑΒΟΙ!!!!)
(Αν όλα τα άλλα έθνη έχουν ανάγκη να προσχωρήσουν προς τα εμπρός δια να προοδεύσουν, η Ελλάς πρέπει να γυρίσει προς τα οπίσω: Δημήτριος Καμπούρογλου, ο Αναδρομάρης της Αττικής)
Για τους αρχαίους Αγριάνες, τους ονομαζομένους κακώς τις τελευταίες εκατονταετηρίδες Πομάκους, είχα την ευκαιρία να δημοσιεύσω πριν από μερικά χρόνια τρία άρθρα, τα οποία φιλοξενήθηκαν στις στήλες της παρούσας έγκριτης εφημερίδας.
Επανέρχομαι στο θέμα για τέταρτη φορά, γιατί θεωρώ κορυφαία την αδικία που συντελέστηκε εις βάρος ενός ελληνικώτατου θρακικού φύλου, χάρη στη μυωπική πολιτική της ελληνικής πολιτείας.
Ας δούμε όμως τα σχετικά με τους Αγριάνες, που, δυστυχώς, πλαστογραφήθηκε το εθνωνύμιό τους:
Α. Καταγωγή
Οι Αγριάνες είναι ένα από τα 22 ελληνικά θρακικά φύλα,
με κοινή καταγωγή με τους άλλους Έλληνες, που κατοικούν εδώ και 7000 χρόνια όχι μόνο στη σημερινή Θράκη, αλλά και γύρω από το όρος Παγγαίο.
Ο μεγάλος αριθμός τους σήμερα κατοικεί στους νομούς Ξάνθης, Ροδόπης, αλλά και στη νότια Βουλγαρία.
Η ελληνική τους καταγωγή διαφαίνεται όχι μόνο από την αρχική τους γλώσσα, που ήταν η ελληνική, αλλά και από τη θρησκεία τους, αφού πολλοί από τους θεούς, που λατρεύανε, ήταν οι ίδιοι με το δωδεκάθεο του Ολύμπου (Απόλλωνας, Αθηνά, Διόνυσος κ.α.).
Ακόμη διατηρούσαν στενές σχέσεις με τους Μακεδόνες βασιλείς και συγκεκριμένα με τον Μ. Αλέξανδρο, τον οποίο ακολούθησαν τόσο κατά την εκστρατεία του εναντίον των Ιλλυριών, όσο και στην Ασία με τον στρατηγό τους Λάγαρο.
Ο ιστορικός Αρριανός, στο έργο του «Αλεξάνδρον Ανάβασις» αναφέρεται 52 φορές στους Αγριάνες ,
χαρακτηρίζοντάς τους ως γενναίους απτόητους και επίλεκτους μαχητές.
Τους Αγριάνες αναφέρουν ο Ηρόδοτος, ο Στράβων, ο Θουκυδίδης: «Οι δε περί το Πάγγαιον όρος και Δόβηρας και Αγριάνας», «Ου μόνον δ’ ο Αξιός εκ Παιόνων έχει την ρύσιν, αλλά και ο Στρυμών εξ Αγριάνων».
Β. Ονομασία
Το αρχαίο εθνωνύμιό τους είναι Αγριάνες ή Αχριάνες, αλλά και Αχριάνοι και Αγρίαι, Αγράϊοι και Αγριείς, τους οποίους ο γεωγράφος Στράβων χαρακτηρίζει ως ψηλούς, λεπτόσωμους και γαλανομάτηδες.
Το εθνωνύμιο πομάκοι, το οποίο τους προσέδωσαν αρχικά οι Βούλγαροι και το υιοθετήσανε οι Τούρκοι και μαζί τους και εμείς οι Έλληνες έχει τη ρίζα του στην αρχαία ελληνική λέξη πόμαξ κατά τον καθηγητή Ν. Ξηροτύρη και σημαίνει πότης, κάτι που συμβιβάζεται με την αγάπη των αρχαίων Θρακών για το κρασί και τη λατρεία του προστάτη θεού Διονύσου.
Είναι γνωστό ότι οι αρχαίοι Θράκες χαρακτηρίζονταν ως ακρατοπότες (πίνανε ανέρωτο το κρασί).
Κατά τον πανεπιστημιακό βυζαντινολόγο Άμαντο η ονομασία τους οφείλεται στην αρχαία θρακική πόλη Πόμα.
Κατ’ άλλους στο επίθετο απόμαχος, που τους χαρακτήρισε μετά την επιστροφή τους στη Θράκη από την εκστρατεία στην Ασία του Μ. Αλεξάνδρου.
Είναι παντελώς αστήρικτη η προέλευση από το ρήμα πομάγκαμ, που σημαίνει βοηθώ.
Με το εθνωνύμιο Αγριάνες σχετίζονται τα τοπωνύμια Αγριάντα ή Αγριάνιστα, που είναι το όνομα ενός λόφου κοντά στο χωριό Ν.Σούλι (Σουμπάσκιοϊ) του νομού Σερρών, και ο οικισμός Αγριανή, που βρίσκεται κοντά στην πόλη της Ξάνθης.
Γ. Θρησκεία
Οι Αγριάνες αρχικά είναι ειδωλολάτρες.
Λατρεύουν αρκετούς από τους θεούς του Ολύμπου, αλλά και τον Θράκα Ιππέα.
Στα χρόνια του Βυζαντίου ασπάζονται τον χριστιανισμό.
Στοιχεία από τη χριστιανική θρησκεία διατηρούν μέχρι σήμερα, όπως: κάποιον οικισμό κοντά στο χωριό Εχίνος τον ονομάζουν Τεοτόκα = Θεοτόκος, ενώ τον πλησιέστερο λόφο Κοσταντίν (= Αγιος Κωνσταντίνος). Σταυρώνουν ακόμη το ψωμί, κάνουν βασιλόπιττα την Πρωτοχρονιά, ανάβουν τις κανδήλες του Αη-Γιώργη, τον Προφήτη Ηλία και τον Ιλαρίωνα, σταυρώνουν το μωρό στην κούνια, ευλαβούνται την Παναγία και διατηρούν κρυφά εικόνισμα στο σπίτι τους.
Τα προβλήματά τους σχετικά με την πίστη τους ξεκινούν με την εγκατάσταση αρχικά των Βουλγάρων στη Βαλκανική το 850 μ.Χ., αλλά διογκώνονται με την κατάληψη της Θράκης από τους Τούρκους οπότε και εξισλαμίζονται από τον Μεχμέτ Κιοπρόγλου κατά τρόπο βίαιο.
Ένα μέρος των Αγριάνων για να μην υποστεί τον ατιμωτικό εξισλαμισμό οδηγήθηκε εκούσια στην αυτοκτονία.
Τόσο ο εξισλαμισμός τους, όσο και η έντονη καταπίεση που δέχονταν και δέχονται από τους Βουλγάρους (όσοι κατοικούν ακόμη και σήμερα στο βουλγαρικό έδαφος), αλλά και η δική μας αμέλεια και μυωπική συμπεριφορά έρριξαν τους Αγριάνες στην αγκαλιά του μουσουλμανισμού, χωρίς βέβαια αυτό να γίνεται συνειδητά από τους Αγριάνες, αλλά αναγκαστικά.
Δ. ΕΠΙΛΟΓΙΚΑ
Το είχαμε γράψει σε προηγούμενα άρθρα μας. Θα το επαναλάβουμε για μια ακόμη φορά. Είναι καιρός να ξυπνήσουμε τη συνείδηση της καταγωγής στους Αγριάνες.
Και αυτό θα το επιτύχουμε:
α. Με τη μελέτη της λαϊκής τους ζωής,
β. Με τη μελέτη των σωματικών χαρακτηριστικών,
γ. ΜΕ την αποκάλυψη και προβολή του πολιτισμού της περιοχής όπου κατοικούν εδώ και 7000 χρόνια.
Ο Βυζαντινός Νικόλαος Ζήκος έχει διενεργήσει σημαντικές έρευνες στο όρος Παπίκιον και έφερε σημαντικά στοιχεία στο φως του Βυζαντινού πολιτισμού των Αγριάνων.
Εδώ κυρίως, έπρεπε να εστιασθεί το ενδιαφέρον του αρμόδιου Υπουργείου, του Πολιτισμού.
Έτσι θα συντελούνταν η ιστορική αφύπνιση της συνείδησης των Αγριάνων.
Ένας τόπος εν λίθοις και μνημείοις σωζομένοις φθέγγεται την ελληνικότητά του.
Ο λόγος του Δ. Καμπούρογλου να γυρίσουμε πίσω δεν υποδηλοί ασφαλώς των οπισθοδρόμηση, αλλά την ανάδειξη και προβολή της λαμπρής και ακτινοβόλου πολιτιστικής μας κληρονομιάς, η οποία θα έχει τη δύναμη να μας θωρακίσει από επίβουλες ορέξεις και ανέντιμες παραχαράξεις.
Είναι ανάγκη μέσα από την ανάδειξη του αρχαιολογικού μας πλούτου να κερδίσουμε τον σεβασμό και τον θαυμασμό ανθρώπων, των οποίων το κύρος και η προσωπικότητα θα σταθούν αρωγοί σε καιρούς χαλεπούς και δυσχείμερους, που διερχόμεθα.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.Δημητρίου Κ. Σαμσάρη, Ιστορική Γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας κατά την Αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 1976.
2.Στράβωνος, VII, αποσπ. 36.
3.Ηροδότου, V, 16,1
4.Κ. Τρυφερούλη, Ιστορία Ν. Σουλίου, «Σερραϊκά Χρονικά» 4 (1963.
5.Θουκυδίδου, ΙΙ, 101,3.
6.Δημήτρη Δ.Καρακούση, Θράκη, x.x.
7.Γιάννη Δ. Μαγκριώτη, Πομάκοι ή Ροδοπαίοι, x.x.
8.Νίκου Ζήκου, Παπίκιον Ορος, Αθήνα 2001.
9.Γ.Κ.Χατζοπούλου, Αγριάνες και όχι Πομάκοι, εφ. Πρωινός Τύπος, 27.6.97.
10.Του ιδίου, Αγριάνες και όχι Πομάκοι, Μάιος 2007.
11.Στεφ. Βυζαντίου, λ. Αγρίαι.
12.Στ.Μερτζίδη, Αι χώραι του παρελθόντος και αι εσφαλμέναι τοποθετήσεις των, Αθήναι 1885.
