Διονυσιακά Δρώμενα: Οι Έλληνες και τό Παράλογο

Αφιέρωμα στους Σλάβους Έποικους της Μακεδονίας.
Για να μάθουν την πραγματική Μακεδονική Ιστορία. Σε λίγες μέρες ξεκινούν τα Διονυσιακά Δρώμενα στα Ντόπια Χωριά της Μακεδονίας.
Θα ξεκινήσουμε τις Αναρτήσεις με κείμενο από ένα καταπληκτικό βιβλίο: Οι Έλληνες και το Παράλογο.

Του E.R.Dodds (Σελ.78-79 ) Εκδόσεις Μ.Καρδαμίτσα 1978.
..................
Οί Έλληνες πίστευαν στο Μαντείο των Δελφών όχι διότι ήσαν δεισιδαίμονες και μωροί άλλά έπειδή τούς χρειαζόταν αύτή ή πίστη. 

Κι όταν μειώθηκε ή σπουδαιότητα των Δελφών, όπως έγινε στά έλληνιστικά χρόνια, ό κύριος λόγος δέν ήταν,
 ύποψιάζομαι, πώς οί άνθρωποι είχαν γίνει περισσότερο
σκεπτικιστές (όπως πίστευε ό Κικέρωνας),
 άλλά μάλλον έπειδή τώρα είχαν άλλους
 πρόχειρους τρόπους γιά νά έξασφαλίζονται θρησκευτικά.

Αύτά όσο άφορα τήν προφητική μανία.

Καλή Βρύση: ο καθρέπτηςτης Μακεδονικής παράδοσης.

 Εφημερίδα " εργασίαΣυν...23.12.2010."

Είναι ίσως από τα λίγα χωριά στον Ελλαδικό χώρο που είναι τόσο γνωστό καί φημίζεται για τα πολλά ήθη και έθιμα του και την πλούσια παράδοση.

Η Καλή Βρύση είναι ένα από τα πιο φημισμένα χωριά, όχι μόνο της Δράμας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.

Δεν έχει απλά πλούσια πολιτιστική κληρονομιά αλλά ξέρει και να τη διατηρεί και να τη μεταδίδει στις νεότερες γενιές αναλλοίωτη.

Οι κάτοικοι από τα γεννοφάσκια τους γνωρίζουν τα ήθη και τα έθιμα τους, τα βιώνουν και τα διατηρούν στο πέρασμα των αιώνων.

Σίγουρα πολλοί έχουν επισκεφτεί κάποια στιγμή αυτό το χωριό που ανήκει 

στο Δήμο Προσοτσάνης, 

στους πρόποδες του Μενοικίου Όρους, 

23 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Δράμας,

και έχουν γνωρίσει τις ομορφιές που έχει αυτός ο τόπος,

αλλά 

και τους αυθόρμητους ανθρώπους 

που αγαπούν τις παραδόσεις 

τους οποίους διακρίνει 

η ζεστή φιλοξενία που παρέχουν στον ξένο, 

αλλά και η αγάπη τους 

για το γλέντι 

και τη διασκέδαση. 

ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Αναδημοσίευση από το ΠΡΟΣΟΤΣΑΝΗ,

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Συμπεράσματα του Συνεδρίου με θέμα:

«ΤΟΠΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ»

Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε την Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2010 το 3ήμερο συνέδριο
με θέμα «Τοπική κληρονομιά και ανάπτυξη»
που διοργάνωσε στο Δημοτικό Ωδείο Δράμας
το «Κέντρο Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας».

Στο γενικότερο πλαίσιο του συνεδρίου ήταν να οροθετηθεί και να αναζητηθεί, πώς μέσα από την αξιοποίηση της τοπικής κληρονομιά μας μπορούμε ως φορέας να συνεισφέρουμε στην ανάπτυξη.

Όταν λέμε τοπική κληρονομιά δεν εννοούμε μόνο τα ήθη, τα έθιμα, τους χορούς, τα τραγούδια αλλά και τα φυσικά μνημεία, ιστορικούς τόπους, ποτάμια, σπήλαια και γενικότερα ότι μας κληροδότησε η φύση και οι πρόγονοί μας.

Μέσα από το συνέδριο, καταρτισμένοι σε διάφορα αντικείμενα επιστήμονες, προσπάθησαν να δώσουν απαντήσεις σχετικά με τη διαχείριση της τοπικής κληρονομιάς, την θέση της στη σύγχρονη κοινωνία, την εξέλιξή της, τη διασφάλιση του σεβασμού των πολιτιστικών αξιών και την αξιοποίησή τους σε οικονομικές και κοινωνικές δομές. Απώτερος σκοπός, η μετατροπή τους σε αναπτυξιακό εργαλείο, διασφαλίζοντας όμως τη αλώβητη ύπαρξη και αξία τους.
Το συνέδριο χωρίστηκε σε τέσσερεις θεματικές ενότητες που ήταν:

α) Η τοπική κληρονομιά και η κοινωνική και αναπτυξιακή διάσταση.

β) Για μα λειτουργική διασύνδεση πολιτιστικής κληρονομιάς και βιώσιμης ανάπτυξης.

γ) Τοπική κληρονομιά και διαχείριση. 

δ) Πρακτικές αξιοποίησης της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. 

Στο τέλος κάθε θεματικής ενότητας ακολουθούσε συζήτηση μεταξύ κοινού και εισηγητών.

Το θεωρητικό μέρος του συνεδρίου άρχισε το απόγευμα της Παρασκευής και τελείωσε το βράδυ του Σαββάτου.

Το πρωί της Κυριακής ακολούθησαν βιωματικά εργαστήρια. 

Δύο ομάδες εργασίας επισκέφτηκαν, κατέγραψαν και έκαναν ουσιαστική προσπάθεια να ερμηνεύσουν πόρους και τόπους πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς.

Η πρώτη ομάδα ακολούθησε τη διαδρομή:
Παγονέρι, Βώλακα, Πύργοι, Πετρούσα
και η δεύτερη:
Μοναστηράκι, Ξηροπόταμο, Προσοτσάνη, Σπήλαιο Αγγίτη, Καλή Βρύση, Πετρούσα.

Στην Πετρούσα λοιπόν πραγματοποιήθηκε το κλείσιμο του συνεδρίου με την κατάθεση των συμπερασμάτων, ιδεών και προτάσεων για την αξιοποίησή τους.

Επικεφαλής της πρώτης ομάδας ήταν ο Δρ. Οικονόμου Ανδρέας, Μαθηματικός και Ψυχολόγος, ενώ της δεύτερης ο Δρ. Νικολακάκης Γεώργιος, Αναπλ. καθηγητής του τμήματος Φιλοσοφικών & Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Το γενικότερο συμπέρασμα συνοψίζεται στην άποψη ότι η τοπική κληρονομιά μας είναι ακόμη παρθένα και αναξιοποίητη και μπορεί να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής του νομού Δράμας.
Χρειάζεται όμως να ληφθούν οι κατάλληλες εκείνες πρωτοβουλίες επιχειρηματιών αλλά και φορέων της περιοχής (Αυτοδιοίκηση, Συνεταιρισμοί, ΜΚΟ κτλ), ώστε να δημιουργηθεί ένα πλέγμα και μείγμα πρωτοβουλιών και δράσεων που θα συμβάλλει στην αειφόρο ανάπτυξη.

Στο συνέδριο κατατέθηκαν πολλά παραδείγματα ανάπτυξης και αξιοποίησης άλλων περιοχών, οι εμπειρίες τους και τα αποτελέσματά τους.

Εναπόκειται σ’ εμάς ν’ αποφασίσουμε ποιες δράσεις θα αναπτύξουμε στην περιοχή μας.
Θέλουμε να δραστηριοποιηθεί η τοπική κοινωνία προς την σωστή κατεύθυνση, ώστε να ξεφύγουμε από το σημερινό τέλμα που βιώνουμε.
Τα πρακτικά του συνεδρίου θα προσπαθήσουμε να εκδοθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα, έτσι ώστε οι εισηγήσεις και τα συμπεράσματα να διαχυθούν και να γίνουν κτήμα όλων των Δραμηνών.

Το συνέδριο τίμησαν με τις εισηγήσεις τους είκοσι καταξιωμένοι επιστήμονες.

Ξεχωριστή θέση είχε η παρουσία τριών εισηγητών από ΜΚΟ.

Του Γερμανού Patrick Lehnes, Executive Director Interpret Europe, που ασχολείται πανευρωπαϊκά με την τοπική κληρονομιά, της κυρίας Lilijana Mahne από την Σλοβενία η οποία μας μετέφερε τις εμπειρίες από την χώρα της και του πρώην υπουργού Σταύρου Μπένου, που ως πρόεδρος του «Διάζωμα», αγωνίζεται για την διάσωση και ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων σε όλη την Ελλάδα.

Το συνέδριο τίμησαν με την παρουσία τους

ο Μητροπολίτης Δράμας κ.κ. Παύλος,

ο Υφυπουργός κ. Χρήστος Αηδόνης,
ο πρώην Υπουργός κ. Μαργαρίτης Τζίμας,
ο αντινομάρχης Δράμας κ. Κώστας Καραβάς,
ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου και νεοεκλεγείς Δήμαρχος Δράμας κ. Κυριάκος Χαρακίδης,
ο νεοεκλεγείς Δήμαρχος Προσοτσάνης κ. Άγγελος Λύσσελης,
ο αντιδήμαρχος Δράμας και πρόεδρος του Δημοτικού Ωδείου κ. Γρηγόρης Παπαεμμανουήλ,
ο πρόεδρος των Πολυτέκνων Ν. Δράμας κ. Νίκος Σμολοκτός,
ο πρόεδρος της Αναπτυξιακής Εταιρίας Δράμας κ. Μανώλης Χατζόπουλος,
δημοτικοί και νομαρχιακοί σύμβουλοι,
πρόεδροι φορέων, συλλόγων (μέχρι και από Κέρκυρα),
εκπαιδευτικοί, μαθητές, φοιτητές και πλήθος κόσμου.


Ευχαριστούμε θερμά για την οικονομική στήριξη του συνεδρίου την Περιφέρεια ΑΜΘ,
τη Νομαρχία και το Επιμελητήριο Δράμας.

Επίσης τους Δήμους Προσοτσάνης και Νευροκοπίου,
τα Σφαγεία Στάικου,

τα μέλη και τους οργανοπαίκτες των Πολιτιστικών Συλλόγων Βώλακα,
Καλής Βρύσης,
Μοναστηρακίου,
Ξηροποτάμου,
Παγονερίου,
Πετρούσας,
Προσοτσάνης «ο Μέγας Αλέξανδρος»
και Πύργων

για τη θερμή υποδοχή των προσκεκλημένων μας, τους μπουφέδες με εδέσματα που ετοίμασαν και το φωτογραφικό υλικό που εκτάθηκε στο φουαγιέ του Δημοτικού Ωδείου κατά τη διάρκεια του συνεδρίου.
Την κα Δωροθέα Παπαθανασίου, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου

και τον κ. Παναγιώτη Ηλιάδη, κοινωνιολόγο, ψυχολόγο και δημοσιογράφο,

οι οποίοι βοήθησαν στη μετάφραση των δύο ξένων εισηγητών μας.

Τέλος, για την καθοριστική της συμβολή στην οργάνωση του όλου συνεδρίου,
την κ. Ευανθία Τζήμου και την ομάδα της.

Σε ένδειξη αναγνώρισης της πολύχρονης και καθοριστικής προσφοράς του στον Δραμηνό πολιτισμό, το «Κέντρο Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας»,

ανακήρυξε τον Δρ. Φιλολογίας, τέως Δ/ντή Ερευνών του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών,

κ. Γεώργιο Αικατερινίδη,

ισόβιο πρόεδρο της Επιστημονικής Επιτροπής, κατά τη διάρκεια του δείπνου της Παρασκευής 10-12-10, και του απένειμε τιμητική πλακέτα.

Για το Δ.Σ.
Ο Πρόεδρος Κέντρου Πολιτιστικής
Ανάπτυξης Αν. Μακεδονίας

Ιωάννης Παπουτσής

H ΓENOKTONIA TOY EΛΛHNIΣMOY ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Από το Ελληνικό Ημερολόγιο.

Δεκεμβρίου 19, 2010

Από την σφαγή στο Δοξάτο Δράμας 22 χρόνια μετά -οι Βούλγαροι δεν άλλαξαν την ποτέ την αιμοδιψή πολιτική τους

Στις 15 Ιουνίου 1917 η μόλις δύο ημερών κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου σπάει το καθεστώς της ευμενούς ουδετερότητας και κηρύσσει τον πόλεμο στην Αυστροουγγαρία, την Γερμανία, την Τουρκία και την Βουλγαρία.

Τον Μάιο του 1917 οι δυνάμεις της Αντάντ, της εγκάρδιας λεγόμενης συνεννόησης, είχαν αναγκάσει τον Κωνσταντίνο σε παραίτηση και στις 7 Ιουνίου μετέφεραν τον Ελευθέριο Βενιζέλο από την Θεσσαλονίκη στην Αθήνα με Γαλλικό καταδρομικό. Πριν ορκιστεί η κυβέρνηση Βενιζέλου στις 13 Ιουνίου, οι Γάλλοι έστειλαν εξορία στην Κορσική όλους τους πολιτικούς του αντιπάλους (Μεταξά, Δούσμανη, Δραγούμη κ.λπ) ή τους έθεσαν σε κατ’ οίκον περιορισμό.

Οι Βούλγαροι, οι οποίοι κατείχαν την Ανατολική Μακεδονία από τον Αύγουστο του 1916 και είχαν προβεί ήδη σε απίστευτα έκτροπα εναντίον του Ελληνικού πληθυσμού, βάζουν σε εφαρμογή το σχέδιο εξόντωσης όλου του ανδρικού πληθυσμού από 16 ως και 60 ετών.

Η περιοχή εκτώπισης εκτίνεται από το Κάρνομπατ, τη Βάρνα και τη Σιλίστρα της Βουλγαρίας μέχρι το Γκόστοβαρ και το Κίτσεβο των Σκοπίων.

Από τις 21 Ιουνίου 1917 οι Βουλγαρικές αρχές αρχίζουν και συγκεντρώνουν τους Έλληνες κατά τετράδες στα προαύλια δημόσιων κτιρίων, τους καταγράφουν και τους οδηγούν, με την συνοδεία ισχυρών στρατιωτικών δυνάμεων στα τρένα, όπου τους στοιβάζουν μέσα σε άθλια βαγόνια και τους μεταφέρουν στην πόλη Σούμλα (Shumen) της ΒΑ. Βουλγαρίας.

Μέχρι τον Σεπτέμβριου του 1917 από το «κέντρο διανομής και διαλογής» πέρασαν περισσότεροι από 40.000 Έλληνες, ενώ συνολικά εκτοπίστηκαν 70.000 Έλληνες, από τους οποίους οι περισσότεροι βρήκαν φρικτό θάνατο στα πρώτα κάτεργα που στήθηκαν στην Ευρώπη του 20^ου αιώνα. 

Οι σύγχρονοι αυτοί είλωτες χρησιμοποιήθηκαν κυρίως για την κατασκευή σιδηροδρομικών γραμμών, όπως η περιβόητη σιδηροδρομική γραμμή Γκόστιβαρ-Κίτσεβου-Οχρίδας. 

Η θνησιμότητα στις τάξεις των Ελλήνων στην περιοχή αυτή είχε ξεπεράσει το 90%.

Σύμφωνα με την κατάθεση επιζήσαντος ομήρου, σε μια διαδρομή 130 χιλιομέτρων εργάζονταν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες 18.000 όμηροι. 
Από αυτούς δεν επέζησαν περισσότεροι από 1.200 άτομα. 

Οι Βούλγαροι κράτησαν κατάλογο 58.000 εργασθέντων στην γραμμή αυτή, την οποία οι όμηροι αποκαλούσαν «γραμμή αίματος».

Επρόκειτο για το πρώτο συστηματικό σχέδιο εξόντωσης αμάχων στην Ευρώπη τον 20^ο αιώνα και υπήρξε προάγγελος των ναζιστικών στρατοπέδων κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Από το Γκόστιβαρ και το Κίτσεβο επέστρεψαν μόνο μερικά ανθρώπινα ράκη, που πέθαναν μέσα στα επόμενα χρόνια λόγω των κακουχιών που πέρασαν κατά την διάρκεια της ομηρίας τους. 

Οι επιζήσαντες όμηροι άρχισαν να επιστρέφουν τον Οκτώβριο του 1918, μετά την συντριβή του βουλγαρικού στρατού από τις ελληνικές και συμμαχικές δυνάμεις.

Η τύχη όμως και αυτών που έμειναν πίσω δεν ήταν καλύτερη. 

Ένας προσχεδιασμένος από την βουλγαρική κυβέρνηση λιμός και μία επιδημία εξανθηματικού τύφου αποδεκάτισαν τους πληθυσμούς των Σερρών, της Δράμας και της Καβάλας, από τον Αύγουστο του 1916 ως και τον Σεπτέμβριο του 1918.

Πηγή: Η εισαγωγή από το βιβλίο του Βασίλη Κ. Κάρτσιου, Η γενοκτονία του Ελληνισμού της Ανατολικής Μακεδονίας κατά την βουλγαρική κατοχή (1916-1918), εκδόσεις Ερωδιός.

ΝΟΣΤΙΜΟΝ ΗΜΑΡ. Η επιστοφή στην ΠΑΤΡΙΔΑ.

Τις τελευταίες μέρες γράφονται διάφορα για την επιστροφή των πολιτικών προσφύγων στην ΠΑΤΡΙΔΑ μας την Ελλάδα.
Συμπτωματικά θυμήθηκα το ανεπανάληπτο ΟΜΗΡΙΚΟ λεξικό του κ. Κοφινιώτη και συγκεκριμένα μια φοβερή ονομασία, την οποία την παρεξήγησα στην αρχή.... ΤΟ ΝΟΣΤΙΜΟΝ ΗΜΑΡ.

Δεν μιλάμε για εκατομύρια μετανάστες που βλέπουν την ελληνική σημαία και κλαίνε.

Αναφερόμαστε σε πολέμιους της πατρίδας μας.....

Το ερώτημα μου σε αυτές τις κυρίες και κυρίους που γράφουν για πολιτικούς πρόσφυγες και παιδωμαζώματα, είναι αν έχουν συνειδητοποίηση τη σημαίνει πατρίδα...

Θέλουν όμως όλοι να γυρίσουν στο νόστιμον ήμαρ παρόλο που πολέμησαν το νόστιμον ήμαρ;

Τα παιδιά τους και εγγόνια τους ποιά ΠΑΤΡΙΔΑ έχουν..

Ας αφήσουμε τα περι απώλειας ιθαγένειας κα εθνικότητας και τα παρελκόμενα.

Ποιά είναι η ΠΑΤΡΙΔΑ και ΣΗΜΑΙΑ τους εκεί που ΖΟΥΝ ΑΚΟΜΗ;

ΘΑ ΑΛΛΆΞΟΥΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΚΑΙ ΣΗΜΑΙΑ;;;

Είναι η Ελληνική;;

Στην ΟΥΣΙΑ. ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΝΟΣΤΙΜΟΝ ΗΜΑΡ.

Από το ΛΕΞΙΚΟΝΟΜΗΡΙΝΟΝ του κ. Ευαγγ. Κοφινιώτη σελ 232 (Εκδ.ΜΠΑΥΡΟΝ)
(το διάβασα το 1989, πολυτονικό)

Α."νοστέω μόνον μελ. νοστήσω,
προστίθεμαι ,... αόριστος νοστήση (νόστος)..

Β.Νόστιμος (νόστος), ο ανήκων εις τον νόστον.

α. περί ανθρώπων η επιστροφή, επάνοδος

β. ΝΟΣΤΙΜΟΝ ΗΜΑΡ
Η ημέρα επανόδου στην Πατρίδα

H έκφραση «Νόστιμον Ήμαρ» συναντάται στην Οδύσσεια του Ομήρου.
Είναι στον ένατο στίχο της ΑΆ Ραψωδίας, στο «Κάλεσμα της Μούσας…».

Εκεί, όπου περιγράφεται η περιπλάνηση του Οδυσσέα και των συντρόφων του,
οι οποίοι στερήθηκαν από τον Υπερίωνα Ήλιο την γλυκιά μέρα του γυρισμού,
το Νόστιμον Ήμαρ…

Η λέξη "νόστος" προέρχεται απο το ρήμα "νέομαι" που σημαίνει "φτάνω κάπου ευτυχώς " ,
η "γυρίζω πίσω στη πατρίδα μου" .

Το ουσιαστικό "νόστος" και κατ' επέκταση και το επίθετο "νόστιμος" ( π.χ. νόστιμον ήμαρ )
αναφέρεται στην "επιστροφή στη γενέθλια γή".

Η θεματολογία του νόστου είναι βαθειά αρχετυπική και διασώζεται, σε πολλές παραλλαγές.
Εμείς εδώ θα προτιμήσουμε εκείνη,

της " γλυκιάς επιστροφής στα χρόνια της αθωότητας",

στο "νοσταλγικό γυρισμό στην υπαρξιακή μας αυγή"