Κωνσταντίνος Α. Βακαλόπουλος
Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΜΟΝΕΣ
ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ
(1894-1904)
Η θέση του ελληνισμού της Μακεδονίας
στα τέλη του περασμένου αιώνα και ο αντίκτυπος του ελληνοτουρκικού πολέμου (1897)
στο πολιτικό καθεστώς του.
1. Η εξελικτική πορεία του μακεδονικού ελληνισμού κατά τη χρονική περίοδο 1894-1897,
η οποία αποτελεί μια από τις κρισιμότερες φάσεις της νεότερης ιστορίας της Μακεδονίας,
βρίσκεται σε στενή εξάρτηση με τη στάση της Πύλης,
τη ραγδαία ανάπτυξη της βουλγαρικής κίνησης και τις δυσμενείς συγκυρίες,
που αντιμετωπίζει το ελληνικό κράτος μετά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.
Οι αλλεπάλληλες παραχωρήσεις της Πύλης προς την Εξαρχία τόσο στον εκπαιδευτικό όσο και στον εκκλησιαστικό τομέα, καθώς και ο δυσμενής αντίκτυπος των ελληνικών ανταρτικών κινημάτων του 1896-1897 και του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897,
δημιούργησαν την εποχή αυτή πρόσφορο έδαφος για την εδραίωση του βουλγαρικού παράγοντα σ’ ολόκληρο το μακεδονικό χώρο και προκάλεσαν μεγάλη ένταση στις ελληνοβουλγαρικές διαμάχες.
Νωπές ήταν ακόμη οι θυελλώδεις διαμαρτυρίες και οι αθρόες διαδηλώσεις, που είχαν πραγματοποιήσει οι Έλληνες στα 1894 στη
Θεσσαλονίκη, στα
Βοδενά, στα
Γιανιτσά, στη
Δοϊράνη, στη
Στρώμνιτσα, στις
Σέρρες, στο
Μοναστήρι, στο
Νευροκόπι, στη
Δράμα και σ’
άλλες κωμοπόλεις
για το διορισμό των δυο Βουλγάρων επισκόπων στα Βελεσά και στο Νευροκόπι.