Αφιέρωμα στον Άρμεν Κούπτσιο: Οι πρόγονοι της Δράμας οι ΗΔΩΝΟΙ. Η χώρα του Θεού Διόνυσου.

Την Κυριακή 10 Οκτωβρίου 2010 
θα γίνουν στον Βώλακα Δράμας, 
ένα ελληνικότατο Μακεδονικό χωριό με ντόπιους 
γηγενείς Μακεδόνες, 
τα Κούπτσια 2010.

 Σαν ελάχιστο φόρο τιμής 
στον μεγάλο αυτό αγωνιστή και Μακεδονομάχο 
από τον Βώλακα 
κάνω την ανάρτηση αυτή για να γίνει τις πάσει γνωστό, 
γιατί πολέμησε

και γιατί

σκοτώθηκε ο εθνομάρτυρας αυτός, 
όπως και πολλοί άλλοι Μακεδόνες από την περιοχή της Δράμας.

Για να είμαστε ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ 

και 

όχι κάτω 

από βουλγάρικο ζυγό..

Οι ντόπιοι Μακεδόνες είχαν και έχουν βαθύ αίσθημα ευθύνης
για την Ιστορία τους, 
την βυζαντινή παρακαταθήκη τους,
και την 
Ελληνικότητα της Μακεδονίας μας.. 

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΜΑΣ….

Οπτικοακουστικό Απόσπασμα  Χορού ¨Χασαπιά¨ Ντόπιων Μακεδόνων από την Καλή Βρύση Δράμας στα Κούπτσια 2009.
 




Αντίστοιχο Οπτικοακουστικό Απόσπασμα  Χορού ¨Χασαπιά
από άλλο χωριό των Ηδώνων την Πετρούσα..

και ο ϊδιος ντόπιος Μακεδονικός χορός από το Λύκειο Ελληνίδων Δράμας.

Από το βιβλίο " Η εμβρυακή Μορφή του Θεάτρου και η Λατρεία του Διόνυσου στην χώρα των Ηδώνων" του Προέδρου της Εταιρείας Δραμινών Μελετών κ. Γ.Κ.Χατόπουλου.

 ΗΔΩΝΙΔΑ ΓΗ ή ΑΙΑ

Δεν υπάρχει πλήρης ομοφωνία προσδιορισμού των ορίων της χώρας των Ηδωνών από τους αρχαίους συγγραφείς. 

Έθνος 

υπερκινητικό,

δραστήριο, 

με εμπορικό δαιμόνιο έμφυτο,

αλλά και λόγω των πιέσεων που δεχόταν αιώνες από γειτονικούς λαούς καθώς και λόγω της προτίμησης της χώρας του από επήλυδες εξαιτίας της εύκολης δυνατότητας εξεύρεσης εργασίας,

οδηγούσε συχνά τους Ηδωνούς ή Ήδωνες ή Ηδώνες ή Ηδωνείς στις μακρινές μετακινήσεις, πάντοτε βέβαια στα πλαίσια των δυνατοτήτων εκείνης της εποχής.

Έτσι ο Ν. G. L. Hammond, κορυφαίος ιστορικός, ο οποίος ανάλωσε μεγάλο μέρος της ζωής του στην έρευνα και στη μελέτη της ιστορίας της αρχαίας Μακεδονίας, αναφερόμενος στη χώρα των Ηδωνών γράφει:
«Μετά την κατάρρευση των Ιλλυριών, την ισχυρότερη ομάδα ανατολικά του Αξιού αποτελούσαν τα «θρακικά» έθνη με επικεφαλής τους Ηδωνούς, από τους οποίους ο Γαλλικός ποταμός ονομαζόταν Ηδωνός.
Οι Ηδωνοί ήταν κύριοι της Κρηστωνίας και ένα από τα φύλλα τους, οι Μύγδονες, κατείχαν το μυχό του Θερμαϊκού κόλπου ανατολικά του Αξιού και την πλούσια περιοχή των λιμνών Κορώνειας και Βόλβης.
Ένα άλλο φύλο, οι Σίθωνες, κατείχαν τμήματα της Χαλκιδικής και την Κεντρική Χερσόνησο, τη Σιθωνία.
Οι Παίονες επεκτάθηκαν στις περιοχές του άνω Αξιού καθώς αποσύρονταν από εκεί οι Ιλλυριοί...».

Με τον Hammond συμφωνεί και ο Δ. Κ. Σαμσάρης, σύγχρονος ιστορικός, ο οποίος γράφει :

 «.... Οι Ηδωνοί μαζί με τους συγγενείς τους Οδόμαντες, ήταν οι σπουδαιότερες από τις θρακικές φυλές της περιοχής. Ως το 479 π.Χ. ήταν χωρισμένοι σε τρία τμήματα και διασκορπισμένοι σε διάφορα μέρη. Έτσι ένα τμήμα απ' αυτούς κατοικούσε στην περιοχή του Παγγαίου, μαζί με τους Οδόμαντες της περιοχής των Φιλίππων και της Νεάπολης. Ένα άλλο τμήμα τους, οι Μύγδονες, κατοικούσε στη Μυγδονία και Βισαλτία, από τον Αξιό ως το Στρυμόνα4. Και ένα τρίτο τμήμα τους, οι Σίθωνες, κατοικούσε στη Χαλκιδική. Σε παλαιότερη ακόμη εποχή, ένα τμήμα των Ηδωνών κατοικούσε στη Θάσο απ' όπου εκδιώχθηκαν τον 70π.Χ. αιώνα από τους Πάριους αποίκους.

Ολόκληρη η περιοχή ανάμεσα στους ποταμούς Στρυμόνα και Νέστο κατακλύστηκε από τους Ηδωνούς».

 Ο Ηλίας Σπυρόπουλος αναφερόμενος στη χώρα των Ηδωνών γράφει: «... Η χώρα των Ηδωνών, που η έκταση και τα όριά της ήταν κάθε άλλο παρά σταθερά κι από καμιά πηγή εκείνης της εποχής δεν παραδίδονται με την απαιτούμενη σαφήνεια και ευκρίνεια ανήκε στην ευρύτερη περιοχή που ονομαζόταν Θράκη, Θρηίκη κατά τον Ηρόδοτο, και οι κάτοικοι της, οι Ηδωνοί, ήταν μια από τις πολυάριθμες φυλές των Θρακών».
Ο Σταύρος Μερτζίδης αναφερόμενος στα όρια της χώρας των Ηδωνών3 γράφει : «Εκτός των αρχαίων ποταμών Στρυμόνος και Νέστου, οίτινες διερχόμενοι έξωθεν της χώρας ταύτης (και μέρος έσωθεν αυτής) απετέλουν τα όρια της Ηδωνίδος, περιεβρέχετο αύτη εσωτερικώς και υπό των ονομαστών παρά τους αρχαίους μικρών ποταμών Αγγίτου, Γαγγίτου και Ζυγάκτου, έχουσα και θάλασσαν άπασαν την μέχρι του λιμένος της Νεαπόλεως παραλίαν του Στρυμονικού κόλπου, μίανλίμνην, την Πρασιάδα4, δύο ονομαστά όρη, το Πάγγαιον και το Δύσωρον και δύο βουνά, το Σύμβολον και το Μενοίκιον άπαντα γνωστά όντα παρά τοις αρχαίοις...».

ΟΙ ΗΔΩΝΟΙ.

Τη χρήση της σταφυλής από τους κατοίκους της Ηδωνίδας γης από τα προϊστορικά ακόμη χρόνια επιβεβαίωσαν οι ανασκαφικές έρευνες από την Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή στην Τούμπα των Σιταγρών ή του Φωτολείβους, όπου βρέθηκαν ανάμεσα σε ξηρούς καρπούς, όπως : φυστίκια, κορόμηλα, βελανίδια, και σπέρματα από άγρια σταφύλια, τα οποία εμφανίζουν μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον, γιατί στους τόπους, όπου βρέθηκαν, υπάρχουν οικιστικά κατάλοιπα, που η ανέγερση τους ανάγεται στην 5η χιλιετία π. Χ.

Γενάρχης των Ηδωνών θεωρούνταν ο Ήδωνος,

αδελφός του Οδόμαντα και του Βίστωνα,

γιος του θεού Άρη και της νύμφης Καλλιρόης, 

η οπία ήταν κόρη του ποταμού Νέστου.

Οι Ηδωνοί  είναι γνωστοί και ως Ηδώνες, Ηδώναι, Ήδωνες, Ηδωνείς και Ηδωνιάται.
Εγκατεστημένοι σε μια περιοχή οι Ηδωνοί, που ήταν και σήμερα εξακολουθεί να είναι, προικισμένη με πλούσια αγαθά, όπως εύφορη γη, άφθονα νερά, πλούσια δάση και ονομαστά μεταλλεία χρυσού και αργύρου, αλλά και από τη φύση τους φιλόπονοι, προοδευτικοί, δημιουργικοί και με ευρύτητα πνεύματος διακρίθηκαν σημαντικά στον οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό τομέα.

Αποτέλεσμα αυτής της ανάπτυξης ήταν να δημιουργηθούν σύμφωνα με τη μαρτυρία του Ηροδότου, του Θουκυδίδη, του Πτολεμαίου και άλλων ιστορικών της εποχής πολλές παράλιες και μεσόγειες πόλεις, σπουδαιότερες από τις οποίες ήταν η Αμφίπολη, η Ηιόνα, οι Φίλιπποι, η Μύρκινος, η Γαληψός, η Σκαπτή Ύλη , το Ακόντισμα, η Ηδώνα, η Δραβήσκος, η Δάτος κ.ά.

Ο φυσικός πλούτος της περιοχής, αλλά και η σημαντική γεωγραφική θέση της χώρας των Ηδωνών, τους έδωσαν τη δυνατότητα μιας ρωμαλέας οικονομικής ανάπτυξης, αφού αυτή την καθιστούσε σημείο πρωταρχικό επικοινωνίας με τις άλλες περιοχές καθώς και της μεγάλης διακίνησης των αγαθών.

Σπουδαίο σταυροδρόμι η χώρα των Ηδωνών τους καθιστά υπολογήσιμη οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική δύναμη.

Αυτή η οικονομική τους ευρωστία τους οδηγεί στην απόφαση κοπής τοπικών νομισμάτων, όπως το οκτάδραχμο και τα αργυρά τετράδραχμα (520-480 π.Χ.), με ισχυρή ανταπόκριση στο χώρο της αγοράς, πάνω στα οποία απεικονίζονται οι βασιλείς τους Λυκούργος, Γέτας και Πιττακός.


Ο μεγάλος δημιουργός του Αθηναϊκού κράτους Περικλής, προκειμένου να προβεί στην υλοποίηση του μεγαλόπνοου ναυτικού του προγράμματος ιδρύει μεγάλης σημασίας αποικία στην παράλια περιοχή της χώρας των Ηδωνών, προκειμένου να εκμεταλλευθεί την τεράστια σε ποσότητα και εξαιρετική σε ποιότητα ξυλεία του ιερού όρους Παγγαίου.

Πρόκειται για την πόλη Αμφίπολη, την οποία έκτισε στη θέση της αξιόλογης πόλης Εννέα οδοί, με επίνειο της την Ηιόνα.

Είχε τόση σημασία η περιοχή της Αμφίπολης με το επίνειο της για την εποχή εκείνη, ώστε δίκαια αποκλήθηκε ο Πειραιάς της Μακεδονίας (Θράκης).

Η τεράστια σημασία που αποδίδανε οι Αθηναίοι στην περιοχή αποδεικνύεται από το γεγονός ότι το 436 π.Χ. οι Αθηναίοι έστειλαν δέκα χιλιάδες αποίκους, οι οποίοι είχαν οικτρό τέλος στη σύγκρουση τους με τους Ηδωνούς.

Εύλογο ήταν, ύστερα από τόσες οχλήσεις και πείσμονες επιθέσεις να εξασθενήσουν αμυντικά οι Ηδωνοί και να υποταχθούν σε νέα δύναμη, που αναφάνηκε τον 40 π.Χ. αιώνα, στους Μακεδόνες του Φιλίππου του Β.

Το ιερό Παγγαίο με τα εκατοντάφυλλα τριαντάφυλλα (Ηρόδοτος), 

τα χρυσωρυχεία

και αργυρωρυχεία, 

το φημισμένο στην αρχαιότητα ιερό του Διονύσου, 

που προστάτευαν οι ανυπότακτοι Σάτρες (Ηρόδοτος), 

τίθεται πλέον στην υπηρεσία και την εκμετάλλευση των Μακεδόνων.

Είναι αμφίβολο αν είχε την τόση ακτινοβολία της η εκστρατεία του Μ.Αλεξάνδρου

χωρίς το ιερό

και 

χρυσοφόρο

Παγγαίο.