Μακεδονική Εκκλησία:Η Ιστορική Πορεία της Ι.Μητροπόλεως Δράμας

Του κ.Γ.Κ.Χατζόπουλου,
τ.Λυκειάρχη

Παρά τις μέχρι σήμερα ιστορικές έρευνες, ασαφής θεωρείτε ο χρόνος της ίδρυσης της Ι.Μ.Δράμας.

Οι υπάρχουσες πληροφορίες πάντως ανάγουν την ίδρυση της Ι.Μ.Δράμας στις αρχές του 14ου αιώνος (περίπου 1320 επί Ανδρονίκου Παλαιολόγου).

    Είναι όμως σαφής η μαρτυρία ότι γύρω στον 10ο αιώνα η εκκλησία της Δράμας ποιμαινόταν από πρωτοπαπά, ο οποίος άνηκε στην δικαιοδοσία του Μητροπολίτου Φιλίππων.

Η Μητρόπολις των Φιλίππων θεωρείται ως η αρχαιότερη Ι.Μ.
που ιδρύθηκε στον Ευρωπαϊκό χώρο το 50 μ.Χ. από τον Απόστολο των Εθνών Παύλο.



    Στο τελευταίο τέταρτο, του 14ου αιώνα η Ι.Μητρόπολις των Φιλίππων παραχωρείται ΄΄κατ΄επίδοσιν΄΄ στον Μητροπολίτη Δράμας Ιωάσαφ, ύστερα από απόφαση του Οικουμενικού Πατριάρχου Φιλοθέου.

Η ενέργεια αυτή συντελείται εξαίσιας της σκληρής δοκιμασίας, την οποία υπέστη η εκκλησία των Φιλίππων από τους Σέρβους.

Συνέπεια αυτής της δοκιμασίας ήταν κοντά στα άλλα δεινά να μην έχει τη δυνατότητα οικονομικής ύπαρξης η εκκλησία των Φιλίππων.

    Ο Μητροπολίτης Δράμας, ύστερα από αυτήν τη μεταβολή αποκτά το δικαίωμα να χειροτονεί επισκόπους.

    Στις αρχές του 17ου αιώνα συναντάμε στο χώρο της Ανατολικής Μακεδονίας Μητροπολίτες στη Δράμα, στο Νευροκόπι, και στη Ζίχνη με απόφαση του Πατριάρχου Τιμοθέου Β΄.

    Προς το β΄ ήμισυ του 17ου αιώνος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Διονύσιος ο Γ΄ με συνοδική απόφαση προβαίνει στην ίδρυση μιας μεγάλης Μητρόπολης, που τη συγκροτούν οι επαρχίες Φιλίππων, Δράμας, Ζιχνών και Νευροκοπίου.

    Στο τέλος του πρώτου τετάρτου του 19ου αιώνα (1825) μεταφέρεται περιφερειακά η έδρα της Μητροπόλεως στην Αλιστράτη τόσο λόγω καταστροφής της πόλεως των Φιλίππων όσο και λόγω σοβαρού περιορισμού του χριστιανικού πληθυσμού της περιοχής Δράμας, εξαιτίας της απάνθρωπης συμπεριφοράς των Τούρκων.

    Ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος μεταφέρει οριστικά την έδρα της Μητροπόλεως στη Δράμα λίγο μετά την άνοδό του στο μητροπολιτικό θώκο και στηρίζει το ποίμνιό του  από την επέλαση του εκσλαβισμού.
Είναι ο αφανής ηγέτης, ο οποίος απτόητος εμψυχώνει το ποίμνιό του, ενδυναμώνει την πίστη του και τον κρατεί στητό κι ολόρθο μέσα στη λαίλαπα του Εξαρχισμού.
    Στο τελευταίο του 19ου αιώνος ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ ο Γ΄ ιδρύει με συνοδική απόφαση αυτοτελή Μητρόπολη Νευροκοπίου εξαιτίας εθνικών λόγων.

Ήδη ήταν σε έξαρση η προσπάθεια εκσλαβισμού της Μακεδονίας, και ιδιαίτερα της περιοχής της Δράμας από τους βόρειους γείτονες, οι οποίοι επιδίδονταν σε κάθε κίνησή τους
για αφανισμό των
Ελλήνων Πατριαρχικών.

    Έτσι η νέα Μητρόπολις Δράμας φέρει πια τον τίτλο Φιλίππων, Δράμας και Ζιχνών.

    Η τραγική Μικρασιατική καταστροφή το 1922 έχει επιπτώσεις και στα εκκλησιαστικά πράγματα της περιοχής της Ανατολικής Μακεδονίας.

    Η Ζίχνη αποσπάται από τη Μητρόπολη Δράμας και συγχωνεύεται με τη Μητρόπολη Νευροκοπίου. Έτσι ο Μητροπολίτης Δράμας φέρει πια τον τίτλο ΄΄Δράμας και Φιλίππων΄΄ μέχρι που στον Μητροπολιτικό θώκο της νεοϊδρυθρείσης Μητροπόλεως Καβάλας (Νεαπόλεως) το 1924 ανέρχεται ο Χρυσόστομος Χατζησταύρου, ο οποίος επωφελούμενος την κοίμηση του Μητροπολίτου Νευροκοπίου Παπαδόπουλου και παρά τις αντιδράσεις του νέου Μητροπολίτου Δράμας Γεωργίου Μισαηλίδη και του Δημάρχου Δράμας Γρηγορίου Παλιώνη και ύστερα από συνοδικό έγγραφο της εκκλησίας της Ελλάδος φέρει πια τον τίτλο του Φιλίππων, χρησιμοποιώντας σχεδόν αστήρικτα επιχειρήματα.  

    Έτσι από τον Μητροπολίτη Δράμας αφαιρείται ο τίτλος των Φιλίππων και μένει μόνον Δράμας, φημίζεται δε ως ΄΄υπέρτιμος και έξαρχος Μακεδονίας΄΄.

    Τον Μητροπολιτικό Θώκο της Δράμας τίμησαν με το έργο τους μετά τη συρρίκνωση του τίτλου οι: Βασίλειος Κομβόπουλος, από τη Σινώπη του Πόντου, Γεώργιος Μισαηλίδης, από τα Μέγαρα Αιτικής και Διονύσιος Κυράτσος από την Αρναία Χαλκίδας.

    Στο έργο των πιο πάνω Μητροπολιτών συγκαταριθμείται η στήριξη του ποιμνίου σε δυσχειμερούς χρόνους, η αναστύλωση καταστραμμένων από τους κατακτητές ιερών ναών, η ανέγερση νέων περικαλλών, η διάσωση και διαφύλαξη ιερών κειμηλίων, η συσιαστική λειτουργία κατηχητικών σχολείων και τέλος η αναστύλωση της τέφρας της
Ιεράς Μονής της Εικοσιφοίνισσης
καθώς και η ανάδειξη της ιδρυθείσης από τον νεαυγή
Άγιο Γεώργιο Καρσλίδη

Ιερά Μονή στους Ταξιάρχες Δράμας.

    Σήμερα τον μαρτυρικό Μητροπολιτικό θώκο της Δράμας κοσμεί η προσωπικότητα του Μητροπολίτη

κ.Παύλου Αποστολίδη από τη Βέροια,

 ο οποίος εξελέγη ΄΄ψήφοις κανονονικαίς της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος΄΄ τον Οκτώβριο του 2005,
χειροτονήθηκε λαό ενθρονίσθηκε το ίδιο έτος.

Ο νέος προκαθήμενος , διαπνεόμενος από ισχυρή θέληση και φιλοιωνία, είναι διατεθειμένος όχι μόνο να συνεχίσει το δημιουργικό έργο των προκατόχων του, αλλά και να ανοίξει νέους δρόμους, στην ποιμαντική και κοινωνική ζωή του τόπου δίνοντας το παρόν στη λήψη σημαντικών αποφάσεων που στόχος τους είναι η αναβάθμιση της ποιοτικής ζωής του ποιμνίου Του.